Aşık oyunu

Aşık oyunu, koyunların ve keçilerin arka bacaklarında bulunan dört yüzlü kemikle oynanan bir oyun. Tarihi bir Türk oyunudur. Kadim çağlardan günümüze gelene kadar Türkistan ve Türkiye başta olmak üzere Türklerin yayıldığı tüm coğrafi bölgelerde bu oyuna rastlamak mümkündür. Aşık oyunu günümüzde de Türk köy, kasaba ve hatta şehirlerinde oynanmaktadır.

Aşık atmaca oynayan Tıva Türklerinden çocuklar
Tıva Türkçesinde kajık denilen aşık kemikleri ile şeker
Kırgız Türklerinin balalarının stadyumda eğlenerek aşık oynamaları.Narın, Kırgızistan.
Oyun için şehirde bir anıt. Oş, Kırgızistan.
Jetigen, Kazak Türkleri milli müzik enstrümanı, üzerinde asık (aşık kemiği) kullanılmıştır.

Adlandırma

Türk Dünyasının milli oyunu olan aşık oyununa Türkiye'de aşık atmaca, aşık oyunu denmektedir. Güney Sibirya'daki Tıva Türkleri ise kajık oyunu demektedirler[1][2][3].

Oynanışı

Aşık kemiğinin yüzleri cuk (ya da çik), tok, allı ve kazak olarak adlandırılır. Aşık oyunlarından birisi zıdalı'dır.[4] Aşık kemikleri her oyuncudan eşit sayıda, yerde zıda adı verilen bir dairenin ortasına tek sıra halinde dizilir (allı ya da kazak olarak adlandırılan yüzeyleri yere gelecek şekilde dik olarak) Daha sonra oyuncular ellerinde bulunan ve genellikle daha iri ve/veya içi kurşunla doldurulmuş enek adı verilen aşıklarını daire içinde bulunan diğer aşıklara vurarak daire dışına çıkarmaya çalışırlar. Dışarı çıkan aşık atışı yapan oyuncunun olur. Dışarı çıkaramama ya da ıska geçme durumlarında oyun sırası diğer oyuncuya geçer. İlk atış daire dışından oyuncuların belirlediği bir mesafeden yapılır. Daha sonraki vuruşlarda sırası gelen oyuncu daire kenarından atış yapar. Eğer daire kenarından yaptığı atışla daire içindeki aşıklardan bir veya daha fazlasını daire dışına çıkarırsa oyuncu atış sonrası eneğin kaldığı yerden oyuna devam eder. Enek genellikle daire içinde diğer aşıklara yakın konumda kaldığından oyuncu sonraki atışlarda daha avantajlıdır.

Kaynakça
  1. "Arşivlenmiş kopya". 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2016.
  2. "Arşivlenmiş kopya". 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2016.
  3. http://shyn.ru/?q=%C2%AB%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%BA%D0%B0%D0%B6%D1%8B%D0%BA%C2%BB_%E2%80%94_%D1%87%D0%BE%D0%BD%D0%BD%D1%83%D2%A3_%D0%BC%D3%A9%D3%A9%D1%80%D0%B5%D0%B9%D0%B8
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.