Acrocanthosaurus

Acrocanthosaurus (Yunanca yüksek dikenli kertenkele anlamına gelir) Kuzey Amerika kıtasında 115-105 milyon yıl önce Kretase dönemimde yaşamış yaklaşık 5,280 pound (2.6 ton) ağırlığında, 1.4[1] metre uzunluğunda büyük bir kafaya sahip, 12 metre uzunluğundaki etobur bir Teropod dinozordur.[2]

Acrocanthosaurus
Yaşadığı dönem aralığı: 116-110 Ma
Apsiyen-Üst kretase 
North Carolina Doğa Bilimleri Müzesi'nde bir iskelet (NCSM 14345).
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Klad: Dinosauria
Klad: Saurischia
Klad: Theropoda
Familya: †Carcharodontosauridae
Cins: †Acrocanthosaurus
Stovall & Langston, 1950
Tip tür
†Acrocanthosaurus atokensis
Stovall & Langston, 1950
Sinonimler
  • "Acracanthus" Langston vide Czaplewski, Cifelli, & Langston, W.R., 1994 (nomen nudum)

Hakkında
Acrocanthosaurus kafatası
Doğa Bilimleri Kuzey Carolina Müzesi.

Neredeyse tüm iskeleti tamamlanmış sayılı türlerdendir. Yeraltında minerallerle neredeyse simsiyah olmuş kemiklerine rağmen kalıntıları neredeyse sağlam bir şekilde günümüze kadar taşınmıştır. Kafatası neredeyse bütün halde bulunmuştur. Kol ve bacak kemiklerinin de aynı şekilde sağlam kalması çok güçlü kaslara sahip olduğu ve çenesindeki zedelenme sebebiyle bir av kazası sonucu öldüğü çıkarımına sebep olmuştur.[3] irili ufaklı dişlere sahip olan Acro, büyük bir dinozora nispeten küçük ayaklara sahiptir. Diş yapısı avını dişleriyle öldürmediğini göstermektedir. Bu da uzmanlarda yırtıcı vahşinin avını iri kolları ve bacaklarıyla yakaladığı düşüncesine sebep olmuştur. Büyüklüğü açısından Tyrannosaurus rex ile kıyaslanmaktadır.[4]

Adı ve türü

Acrocanthosaurus, "yüksek dikenli kertenkele" ismini 1950 yılında paleontologlar “J. Willis Stovall” ve “Wann Langstonn” tarafından kalçası ve kuyruk omurgası boyunca sırtı son derece uzun dikenlerle kaplı olduğu için verilmiştir.[5]

Türü, “atokensis”, ise dinozorun ilk fosillerinin bulunduğu Atoka County, Oklahoma'dan gelmektedir. Genellikle kısaca "Acro" diye anılmaktadır. Doğal Bilimler Müzesi, fosile bir takma ad vermiştir: "Güney Terörü."[6]

Morfolojisi

Acro'nun ilk kalıntıları, birkaç büyük kemik parçası, 1940 yılı baharında Alt Kretase Antlers Oluşumu, Atoka County, Oklahoma, Arnold Çiftliği'nde bulunmuştur. 1941 yılında da aynı çevreden birkaç kemik daha bulunmuştur, fakat yardımcı yazarın II. Dünya Savaşı donanmasına katılması nedeniyle araştırmalar dönüşüyle 1945 yılında deva ettirilmiştir.[7]

“Acrocanthosaurus atokensis” ilüstrasyonu

M.U.O. 8-0-S8 protip ve “OMNH 1014” holotip sirkülerine göre iki sırt omurga, dört omurga dikeni, sağ ve sol kasık kemiği, iki kaval kemiği parçası bulunmuştur.[8] Ve yazarlar, Stovall ve Langston, Acrocanthosaurus Atokensis ikili adıyla, kertenkele benzeri kalça yapısına sahip Saurischia takımı, iki ayağı üzerinde hareket eden Theropoda alt takımı, Carnosauria ara takımının Antrodemidae ailesinden geldiğini 1950 yılında tanımlamışlardır.[9]

1990 yılında Weatherford, Texas, Twin Dağ Oluşumunda “SMU 7464” sirkülerine göre bir iskeletin %70'ini kapsayan iskelet parçaları bulunmuştur. İki arka boyun, bir sırt ve birkaç kemiğin daha bulunduğu “OMNH 10168” sirkülerinin içeriğinde belirtilmiştir. Pek çok kemik ve iskelet parçası içeren en fazla örnek ise “Cephis Hall” ve “Sid Love” tarafından Antler Oluşumu, McCurtain County, Oklahoma'dan 1996 yılında çıkarılmıştır.[10]

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça
  1. 3 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. enchantedlearning, Acro-erişim:25 Mart 2012,(İngilizce)
  2. Londra Doğal Tarih Müzesi, Acro-erişim:25 Mart 2012,(İngilizce)
  3. 10 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. wmnh.com,Arco-erişim:25 Mart 2012,(İngilizce)
  4. 11 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ageofdinosaurs.com,Acro-erişim:25 Mart 2012,(İngilizce)
  5. 25 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. about.com, Acrocanthosaurus-erişim:25 Mart 2012,(İngilizce)
  6. 24 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. North Carolina Museum of Natural Sciences ,Acro-erişim:25 Mart 2012,(İngilizce)
  7. 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. J. W. Stovall ve W. R. Langston, Jr. 1950 Makalesi syf.697,(İngilizce)
  8. 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. J. W. Stovall ve W. R. Langston, Jr. 1950 Makalesi syf.699,(İngilizce)
  9. 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. J. W. Stovall ve W. R. Langston, Jr. 1950 Makalesi syf.700,(İngilizce)
  10. 19 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Philip J. CURRI ve Kenneth CARPENTER 2000 Makalesi syf.208,(İngilizce)
  • Stovall, J. W. & W. R. Langston, Jr. 1950. “Acrocanthosaurus atokensis, a new genus and species of Lower Cretaceous Theropoda from Oklahoma”. American Midland Naturalist 43(3):696-728.PDF29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,(İngilizce)
  • Currie, P. J. & K. Carpenter. 2000. “A new specimen of Acrocanthosaurus atokensis (Theropoda, Dinosauria) from the Lower Cretaceous Antlers Formation” (Lower Cretaceous, Aptian) of Oklahoma, USA. Geodiversitas 22(2):207-246,PDF19 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(İngilizce)
  • Franzosa, J. & T. Rowe. 2005.“ Cranial endocast of the Cretaceous theropod dinosaur Acrocanthosaurus atokensis”. Journal of Vertebrate Paleontology 25(4):859-864,(İngilizce)
  • Cifelli R. L., Gardner J. D., Nydam R. L. & Brinkman D. L. 1997. — “Additions to the vertebrate fauna of the Antlers Formation (Lower Cretaceous), southeastern Oklahoma”. Oklahoma Geology Notes 57 (4):124-131.(İngilizce)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.