Ahmet Han Sultan

Ahmet-Han Sultan (Амет-Хан, Султан, d. 25 Ekim 1920; Alupka, Tavrida Guberniyası - ö. 1 Şubat 1971, Moskova Oblastı), Kırım Tatarı Sovyet savaş uçağı pilotu. İsmi Amet-Han Soultan, Ahmet-Han Sultan, Amet-Han Sultan ve Sultan Amet-Han biçiminde de söylenir.

Ahmet Han Sultan
Doğum 25 Ekim 1920(1920-10-25)
Alupka, Tavrida Guberniyası, (Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti)
Ölüm 1 Şubat 1971 (50 yaşında)
Moskova Oblastı, Rusya SFSC
Bağlılığı  Sovyetler Birliği
Hizmet dalı  Sovyet Hava Kuvvetleri
Rütbesi Podpolkovnik
Birimleri 9. Muhafız Avcı Uçakları Alayı
Savaşları/Çatışmaları II. Dünya Savaşı
Madalyaları
Sonraki işi Gromov Uçuş Araştırma Enstitüsü

Hayatı
Amet-Han Sultan'ın kullandığı uçaklardan P-39.

İkincisi 29 Haziran 1945'te olmak üzere, iki kere Sovyetler Birliği Kahramanlık Madalyası ile ödüllendirilmiştir. Bu ödüle layık görülen 7 Kırım Tatarından birisidir.

II. Dünya Savaşı sırasında 150 hava saldırısına katılmıştır. Tek olarak 30, grup olarak da 19 Alman uçağı düşürmüştür. Savaş sonrası test pilotu olarak kariyerine devam etmiştir. 1 Şubat 1971 tarihinde test uçuşu sırasındaki bir uçak kazası nedeni ile ölmüştür. Yaşamı boyunca 100'den fazla uçağın test uçuşunu gerçekleştirmiştir.

Babası Lak olan Amet-Han Sultan kendisini Kırım Tatarı olarak tanımlamaktaydı. Ailesinin bir kısmını kurtarmasına rağmen erkek kardeşinin bir Gulag kampında ölmesini engelleyememiştir.[1]

Sovyet Ordusu'nda içlerinde Ahmet Han Sultan'ın da bulunduğu 30 bin Kırım Tatarı yer almasına rağmen Stalin tarafından tüm bir halk Nazi işbirlikçisi olarak hain ilan edilmiş, 18-20 Mayıs 1944 tarihlerinde yapılan operasyonla Kırım'dan Orta Asya, Sibirya ve Ural bölgesine sürülmüşlerdir. Resmi rakamlara göre 194.110 kişi olarak görünen sürgün edilen sayısı, gerçekte daha yüksektir. Ancak kesin bir veri olmadığından farklı rakamlar bulunmaktadır. Sürgün sırasında ve sürgünün ilk yıllarında açlıktan ve hastalıktan nüfusun %46.2'sini oluşturan 109.956 kişinin öldüğü belirlenmiştir.

2013 yılında Ukrayna tarafından Ahmet Han Sultan ve onun hayatı hakkında yönetmenliğini ve başrol oyunculuğunu Ahtem Seytablayev'in üstlendiği Haytarmafisimli bir film çekilmiştir.ilmde Ahmet Han Sultan'ın hayatı veyanı sıra,ırım Tatar halkının 18 Mayıs 1944'te Stalin tarafından sürgün edilmesi konu alınmaktadır.[2][3]

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça
  1. http://www.pilotenbunker.de/Jagdflieger/CCCP/Sultan_Ahmet/sultan.htm
  2. "Türkiye gösterimi". 2 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2014.
  3. Haytarma filminin IMDB sayfası.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.