Akne
Akne, yüz, omuzlar, sırt ve göğüsteki yağ bezleriyle ilgili bir deri hastalığı. Fransızca kökenli olduğu belirtilen [1] akne sözcüğü Türkçede sivilce ve sızanak olarak da ifade edilmektedir.[2][3][4][5] En çok 14-20 yaşlar arasında görülür ve bu hastalığın tipik belirtileri olan siyah noktalar, sivilceler, gençlerin bu en hassas devirlerinde genellikle psikolojik rahatsızlıklara yol açar. Yağ bezlerinin kanalında bir tıkaç oluşur ve bu tıkacın başı sertleşip siyahlaşır. Bazen, kanal tıkalı olduğu halde, bez, yağ salgılamaya devam eder ve böylece içi yağ dolu bir kist oluşur. Siyah noktalara tıpta komedon adı verilir. Genetik yatkınlık, stres, yağlı kozmetik ürünler, hiperandrojenizm risk faktörleri arasında sayılır.
Akne | |
---|---|
Diğer adlar | Acne vulgaris |
Ergenlik döneminde 18 yaşında bir erkekte akne vulgaris | |
Uzmanlık | Dermatoloji, Aile hekimliği |
Belirtiler | Komedon, Skar, yağlı cilt |
Komplikasyon | Anksiyete, azaltılmış benlik saygısı, depresyon |
Risk faktörü | Genetik |
Ayırıcı tanı | Folikülit, Rozasea, Hidradenitis suppurativa, Miliaria |
Tedavi | Yaşam tarzı değişiklikleri, ilaçlar, tıbbi prosedürler |
İlaç | Azelaik asit, Benzoil peroksit, Salisilik asit, Antibiyotik, İzotretinoin |
Sıklık | 633 milyon etkilenen (2015) |
Komedon oluştuktan sonra, normalde de cildimizde bulunan propionibacterium acnes adlı bakteri buraya yerleşir ve akne oluşumuna katkıda bulunur.
Tanı
Ana yerleşim yeri yüz olmakla birlikte sırt ve göğüste de görülür. Ana lezyonlar inflamatuar olmayan komedon ve inflamatuar lezyonlar olan papül, püstül, nodül ve kisttir. Kistik ve nodüler lezyonlar iz bırakarak geriler.
Tedavisi
Tıbbi tedavi ve Antibiyotik İlaçlar
- Benzoyl peroxide
- Yüz maskeleri
- Antibiyotikler: Eritromisin, klindamisin, tetrasiklin, minosiklin
- Hormonlar
- Topikal retinoidler: Tretinoin (Retin-A), adapalen (Differin), tazaroten (Tazorac)
- Oral retinoidler: İzotretinoin (ticari isimleri; Roaccutane, Accutane, Amnesteem, Sotret, Claravis, Clarus)
- Anti-inflamatuarlar:
- Kükürtlü sabun ve Zeytinyağlı sabun:
Doğal yöntemler
Kükürtlü sabun ve Zeytinyağlı sabun, akne hastalığının tedavisinde doğal yöntemlerdendir ancak doğal yöntemlerin kullanımı bırakıldığında cildinizi eskisinden daha cok akneye maruz bırakabilirsiniz.Bunun nedeni ise cildinizdeki yağ oranının aniden azalması dengesizleşmesi sonucunda gözlemlenir.[6] Eski Çin Tıbbı'na göre vücutta çıkan sivilcelerin iç organlarla bağlantısına ilişkin bir takım bilgiler vardır.[7]
Kaynakça
- Kubbealtı Lugati
- Pamukkale Üniversitesi İngilizce Sözlük
- Eş ve Yakın Anlamlı Kelimeler Sözlüğü
- Bulmaca Sözlüğü
- Hani Astolin (2019), Türkün Gizlenen Bilgisini Arayan Türk, s. 823
- Fransızca Vikipedi Acné maddesi
- Hep17.com Vücut Sivilceleri ne anlama geliyor? 22 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.