Algonkinler
Algonkinler[1] (Algonkince Omàmiwinini [tekil] Omàmiwininiwak [çoğul] ya da Anicinàpe ; İngilizce Algonquin, Algonquin proper, Algonkin, Fransızca Algonquins), Kanada'nın Québec ve Ontario eyaletinde yaşayan Anişinabelerden Algonkin halklarının Kuzey Algonkinleri grubundan Kuzeydoğu Kızılderilileri kültür grubundan bir Kızılderili halkı. Diğer Kanada Kızılderilileri gibi Algonkinler de yasal olarak Kızılderili rezervi adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar.
Yeşil renk Algonkin topraklarıdır | |
| |
| |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Diller | |
| |
Din | |
|
17. yüzyıl St. Lawrence ırmağının yukarı kesimi kıyılarında ve Ottawa ırmağının aşağı kesimi kıyılarında,yani günümüzdeki Kanada'nın Québec eyaleti topraklarında, birbirinden bağımsız halde yaşayan Algonquinlere, bu adı, bölgeye gelen Fransızlar verdiler. Toplamacılıkla yaşayan Algonquıin ailesinden diller konuşup, uygarlıkları ve toplumsal örgütlenmeleri de birbirine benzeyen bu küçük kabileler, Kanada'ya yerleşme çabalarında ve Kuzey Amerika'nın doğu iç kesimindeki kürk ticaretini ele geçirme çabalarında, İrokuvalarla karşı Fransızlara destek oldular. Ama İrokuvaların yoğun saldırıları karşısında, köylerini ve av alanlarını terk etmek zorunda kaldılar. Bazıları batıya, Huron gölü bölgesine yerleşirken,bazıları da kuzeye ve doğuya doğru giderek İrokuvaların savaş alanlarının dışına çıktılar. İçlerinden bir bölümü daha sonra Fransız kolonisine dönerek, New France bölgesi 1763'te İngilizler tarafından alınıncaya kadar, Fransız-Kızılderili savaşları'nda Fransızlara yardım ettiler. Günümüzde, Kanada'da, özellikle Ontario ve Quebec'teki küçük rezervlerde, St. Lawrence-Ottawa kıyıları Algonquinlerinin torunları sayılan 2000 kadar kızılderili yaşamaktadır.
Adlandırma
Algonkin adı en dar (Algonquin) anlamıyla Algonkinleri ve dillerini; en geniş (Algonquian) anlamıyla da Algonkin halkları ve dillerini belirtir. Algonkin teriminin Malisetçe elakómkwik ([ɛlæˈɡomoɡwik] «they are our relatives/allies»)[2][3] kelimesinden geldiği iddia edilir.
Kaynakça
- AnaBritannica (1. cilt, sayfa: 378 Algonkinler)
- Cappel, Constance, (2006), Odawa Language and Legends: Andrew J. Blackbird and Raymond Kiogima, Bloomington, IN: Xlibris [p. 401, notes 133, 136]
- Bright, William (2004). Native American Place Names of the United States. Norman: University of Oklahoma Press [p. 32]
Bibliyografya
- Clément,, Daniel (1996), The Algonquins, Hull, Quebec: Canadian Museum of Civilization,, ISBN 0-660-15961-9
- Couture, Yvon H. (1983), Les Algonquins, Val d’Or, Quebec: Éditions Hyperborée
- Pritchard,, Evan T. (1997), No word for time: the way of the Algonquin people, Tulsa, Oklahoma,: Council Oak Books, ISBN 1-57178-042-4
- White, Richard (1991), The Middle Ground: Indians, Empires, and Republics in the Great Lakes Region, 1650-1815 (Studies in North American Indian History), Cambridge, England,: Cambridge University Press,, ISBN 0-521-37104-X
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Algonkinler ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Algonquin Nation29 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Ardoch Algonguin First Nation's website
- Ottawa Algoquin First Nation's website7 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- The Bonnechere Algonquin Community's website
- Kichesipirini Algonquin First Nation
- Tanakiwin - Algonquin Nation in present day Ontario, Canada12 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- History of the Algonkin7 Ocak 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Algonquin Language sample16 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Watch the documentary Ojigkwanong - Encounter with an Algonquin Sage30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.