All Souls Kolej, Oxford

All Souls Kolej (resmi adı: The Warden and the College of the Souls of All Faithful People Deceased in the University of Oxford[1]) Oxford Üniversitesi'nin kolejlerinden bir tanesidir.

All Souls Kolej
The Warden and the College of the Souls of all Faithful People deceased in the University of Oxford (Oxford Üniversitesi'nin Tüm İnançlı Merhumlarının Ruhlarına Adanan Kolej)
Latince: Collegium Omnium Animarum
Kuruluş	1438
Başkan	Sir John Vickers
Lisans öğrencileri	Yok
Lisansüstü öğrencileri	8 (2012)
Konum	Oxford, Birleşik Krallık
Web sitesi	all-souls.ox.ac.uk

Yalnız All Souls'a mahsus bir durum, koleje mensup tüm kişilerin fellow, yani kolejin yönetim kurulu üyesi olmasıdır. Lisans öğrencisi olmayan koleje başvurmak isteyen Oxford mezunları ve diğer okullardan mezun olmuş Oxford lisans üstü öğrencileri "dünyanın en zor sınavı" olarak tarif edilen bir sınava girdikten sonra, son listeye girdikleri takdirde mülakata kabul edilirler.[2][3][4]

All Souls, 286,4 milyon £'luk mal varlığıyla (2014) Oxford'un en zengin kolejlerinden bir tanesidir.[5] Ancak kolejin başlıca gelir kaynağı bu mal varlığı olduğundan, toplam gelir sıralamasında Oxford kolejleri arasında yalnızca on dokuzuncu sıradadır.[6]

Kolej kuzeyde High Street'e, batıda Radcliffe Meydanı'na bakar. Doğusunda The Queen's Kolej, kuzeyinde Hertford Kolej bulunur.

Kolejin müdürü Oriel Kolej mezunu Sir John Vickers'dır.

Tarihi

Kolej 1438 tarihinde İngiltere Kralı IV. Henry ve Henry Chichele (New Kolej mensubu, Canterbury Başpiskoposu) tarafından kuruldu. Kolejin nizamnamesi, papazlık yemini edecek bir müdür ve kırk üyenin ihtiyaçlarını temin ediyordu. Kırk üyeden yirmi dördü sanat, felsefe ve ilahiyat; on altısıysa medeni hukuk ya da kilise hukuku okuyacaktı. Kolej'in 1751 yılında tamamlanan Codrington Kütüphanesi, Barbadoslu bir plantasyon sahibi olan Christopher Codrington'un 1710 tarihli vasiyetnamesinde bıraktığı bağışla yapılmıştı. Oxford mezunu olan Codrington, daha sonra Rüzgâraltı Adaları sömürgesine valilik etmişti. Kolej öncelikle bir lisans üstü araştırma kurumu olarak faaliyetlerini sürdürmektedir.

Kolej'de bugün lisans öğrencisi bulunmamaktadır. Kolejin 1571'den 1614'e kadar müdürlüğünü yapmış olan Robert Hovenden'ın gayretleri sonucu, 17. yüzyıl başında All Souls'da lisans öğrencisi bulunuyordu; bunun başlıca faydası kolej üyelerine servientes (hizmetçi) sağlamaktı. Bu maksatla lisans öğrencisi alımı 19. yüzyılda durdurulduysa da, kolejde 1924 yılına kadar dört İncil Kâtibi bulundurulmuştur.[7]

Binaları ve mimarisi

Codrington Kütüphanesi

Codrington Kütüphanesi

All Souls Kütüphanesi (eski adıyla Codrington Kütüphanesi), Kolej üyelerinden Christopher Codrington'un (1668-1710) vasiyetnamesinde bıraktığı bağışla kuruldu. Codrington 10.000 £ nakdin yanı sıra 6.000 £ değerinde bir kitaplığı da koleje bırakmıştı. Bu bağış, kütüphane binasının inşa edilmesini ve kütüphaneye gelir bağlanmasını sağlamıştır. Christopher Codrington Barbados doğumluydu; servetini Batı Hint Adaları'ndaki şeker plantasyonunda edinmişti.[8] Kütüphane 1751 tarihinde tamamlanmış, o günden beri de sürekli kullanımda olmuştur. Günümüzde kütüphanede toplam 185.000 parça bulunmakta, bunların üçte birini 1800'den önce basılmış yayınlar oluşturmaktadır. Koleksiyonun hukuk ve tarih (özellikle de askerî tarih) konularında güçlü bir arşivi vardır.[9]

Şapel

All Souls Kolej şapeli.

1438 ve 1442 yılları arasında inşa edilen şapel, Commonwealth kuruluşuna değin büyük ölçüde aynı kalmıştır. Kralcıların kalesi olan Oxford, püritenlerin gazabına uğramıştı. 42 kefaret payandası, şapelin inşa edildiği tarihten kalmadır ve Higham Ferrers'daki payandaları andırırlar. İki yerdekiler de Richard Tyllock'un elinden çıkmış olabilir.

Sir Christopher Wren, 1653'te All Souls üyesi olmuş, 1658'de Kolej için bir güneş saati yapmıştı. Başta şapelin güney duvarına yerleştirilen bu saat, 1877 yılında avluya, Codrington Kütüphanesi'nin girişine taşınmıştır. 1660'larda Wren'in tasarımı kullanılarak şapele eklenen paravan, 1713 yılında tekrar yapıldı. 19. yüzyıl ortasında şapel ağır bir tadilattan geçmiştir; bu yüzden bugünkü yapı Victoria dönemi beğenisine uygun olarak inşa edilmiştir.

Üyelik

"Examination Fellowship"

Lisans diplomasını aldıktan sonraki üç yıl içinde Oxford mezunları ve başka bir kurumdan mezun Oxford lisans üstü adayları[10] yedi yıllık bir pozisyon olan "Examination Fellowship"e başvurabilir. Her yıl yüze yakın kişi başvuruda bulunur.[3][11] Neredeyse her yıl iki "examination fellow" seçilse de geçmiş yıllarda bu ödülün tek bir kişiye verildiği, bazı yıllarda ise kimseye verilmediği görülmüştür.[12]

1878 yılından beri yapılan[13] ve 1979 yılından beri kadınlara da açık olan[3] yarışma eylül sonunda belirlenen iki gün içinde gerçekleştirilir ve katılanlar her gün üç saatlik iki sınava girer.

Adayın klasikler, İngiliz edebiyatı, iktisat, tarih, hukuk, felsefe ve siyaset arasından seçtiği bir konuda iki sınav gerçekleştirilir. Klasikleri seçen adaylar üçüncü gün ilave bir çeviri sınavına girerler.[10] Sınavların geri kalan ikisi ise genel konulardadır. Genel sınavlardan her birinde adaylar üç sorudan birini seçer ve cevaplandırır.[14] Geçmiş soruların arasında şunlar vardır:

• "İnsan bir başkası hakkında ispatlayamayacağı bir söz söyleyemeyecek olsa, tarih yazılamazdı." (Samuel Johnson) Açıklayın.[15]
• Sizce Orange Edebiyat Ödülü hem erkeklere hem kadınlara açık olmalı mı?[14]
• Katılanlar Nazi üniforması giydiklerinde bir orjinin ahlâki niteliği değişikliğe uğrar mı?[13]

2010 yılından önce adayların girmeleri gereken bir diğer sınavda önceden seçilmiş tek bir kelime üzerine makale yazması isteniyordu.[2][3][13]

Dört ila altı finalist[11] viva voce ya da sözlü sınava davet edilirler.[10] Eskiden viva adayları mülakatın sonrasında kolejin 75 üyesiyle birlikte akşam yemeğine çağrılırdı. Yemek, seçme sürecinin bir parçası değil, bu sürecin sonuna kalmış adaylar için bir ödül niteliğindeydi. Adaylar yemeğin değerlendirmelerine etkisi olduğunu düşündüğü için kolej akşam yemeği uygulamasını kaldırmıştır.

Kolejde her dönem yaklaşık on iki "examination fellow" bulunur.[3] Ders verme veya araştırma yapma zorunlulukları yoktur; Oxford'da yiyecek ve konaklama masrafları karşılanır ve ücretsiz olarak öğrenim görürler. "Londralı" olarak istedikleri takdirde hibelerinde bir düşüşle akademi dışı mesleklerde çalışabilirler[3][10]; yarı zamanlı olarak akademide kalmaları ve ilk akademik yıl boyunca kolejde hafta sonu yemeklerine katılmaları zorunludur.[11] 2011'de her "examination fellow" ilk iki yılında sene başına 14.842£ alıyordu;[16] hibe daha sonra "fellow"un akademik kariyer seçip seçmemesine göre değişiklik gösterir.[10]

En bilinen adaylar

Batı kapısından All Souls avlusu manzarası.

Başarılı olanlar

• Isaiah Berlin (1932),[15] filozof
• Lord Curzon (1883),[15], Hindistan genel valisi.
• Keith Joseph,[4] siyasetçi
• Cosmo Garden Lang (1888),[17] Canterbury Başpiskoposu
• T. E. Lawrence, "Arabistanlı Lawrence"

Başarısız olanlar

• Hilaire Belloc (1895),[15] yazar
• John Buchan (1899),[15][18] yazar ve Kanada genel valisi
• Lord David Cecil,[15] yazar
• H. L. A. Hart (1929 ve 1930),[19] filozof
• Harold Wilson,[20] Birleşik Krallık başbakanı

Deneme konuları

• "önyargı"[2][3]
• "sansür"[13]
• "kaos"[3][13][15]
• "bağış"[13]
• "komedi"[21]
• "ihtida" (1979)[13][22]
• "yozlaşma"[13]
• "kültür" (1914)[22]
• "çeşitlilik" (2001)
• "hata" (1993)[3]
• "uyum" (2007)[13][14]
• "masumiyet" (1964)[2][3][13]
• "namus" (2002)[11]
• "merhamet"[3][13][15]
• "mucize" (1994)[2][15]
• "ahlâk"[3]
• "yenilik" (2008)[2][3][13][14]
• "orijinallik"[22]
• "sahiplik" (1925)[15]
• "üreme" (2009)[13][14][22]
• "tarz" (2005)[3][13][14]
• "su" (2006)[2][3][14]

Diğer üyelikler

Diğer üyelikler arasında şunlar bulunur:

• Senior Research Fellow (yenilenebilen yedi yıllık bir pozisyon)
• Extraordinary Research Fellow (Kolej tarihine dair araştırma yapmak üzere seçilir)
• Konuk öğretim üyeleri (bir dönem ila bir yıllık bir süre boyunca koleje giren diğer üniversitelerden akademisyenler)
• Doktora sonrası araştırma üyeleri (tanınmış bir üniversitede doktorasını yakın zamanda tamamlamış adaylara açık beş yıllık yenilenmeyen bir mevkidir)
• "Fifty-Pound Fellow" (yalnız artık Oxford'da olmayan eski üyelere açıktır)
• Resmi üyeler (kolejde veznedarlık, vaizlik ve kütüphanecilik gibi görevlerde olanlara açıktır)
• Seçkin üyeler

Ayrıca bir dizi "professorial fellow" da üniversitedeki görevleri ile üyeliklerini sürdürürler.

Chichele Profesörlüğü

Kolej üyeleri arasında Oxford Üniversitesi'ndeki kanuni profesörlüklerden olan Chichele Profesörleri bulunur. İsim babası olan Henry Chichele (aynı zamanda Chicheley ve Checheley olarak yazılsa da, akademik mevkinin adı "Chichele" olarak yazılmaktadır) Canterbury Başpiskoposluğu yapmıştır ve All Souls Kolej'in kurucularından biridir. Kolej üyeliği 1870'ten beri Chichele kürsüsü ödülüyle birlikte sunulmaktadır.

1850 yılında üniversitenin teşkilatının incelenmesi sonrasında All Souls Kolej on üyelik kontenjanını son vermiş ve ilk iki Chichele profesörlüğü için gereken bütçeyi sağlamıştır. Bunlardan ilki 1859'da kurulan ve ilk olarak Mountague Bernard tarafından doldurulan Chichele Uluslararası Hukuk ve Diploması Profesörü mevkii, diğeri de ilk olarak Montagu Burrows'a verilen Chichele Çağdaş Tarih Profesörü mevkiidir.

Beş farklı konuda Chichele Profesörlüğü mevcuttur:

• Chichele Ekonomi Tarihi Profesörü: Kevin O'Rourke.
• Chichele Savaş Tarihi Profesörü: Hew Strachan, 1 Ocak 2002 tarihinde görevlendirilmiştir.
• Chichele Kamu Hukuku ve Uluslararası Hukuk Profesörü: Vaughan Lowe, 1 Ekim 1999'da görevlendirilmiştir.
• Chichele Sosyal ve Siyasi Teori Profesörü: Jeremy Waldron, Aralık 2009'da görevlendirilmiştir.
• Chichele Ortaçağ Tarihi Profesörü: Christopher Wickham, Mart 2005'te görevlendirilmiştir.

En bilinen Chichele profesörü muhtemelen Sir Isaiah Berlin'dir. Savaş Tarihi profesörleri arasında en iyi bilinen kişinin de Cyril Falls olduğu söylenebilir.

"Chichele Lectures" dersleri

Chichele Lectures, 1912 yılında başlatılmış ve All Souls Kolej tarafından düzenlenen prestijli bir ders dizisidir. Dersler başta yabancı ülke tarihlerini içerse de, günümüze ulaşana kadar hukuk, siyaset teorisi, iktisat teorisi, dünya ve İngiltere tarihini kapsar hale gelmiştir. Geçmişte dersler tek bir konuşmacı tarafından verilse de, bugün çeşitli konuşmacıların aynı konu üzerine bir dizi ders verdiği de görülmektedir.[23]

Gelenekleri

St Mary Kilisesi'nden All Souls Kolej manzarası.

Yüz yılda bir, genellikle 14 Ocak günü kolejde bir ziyafet düzenlenir. Kolej üyeleri ziyafetten sonra ellerinde meşalelerle koleji dolaşır, "Yaban Ördeği Şarkısı"nı hep bir ağızdan söyleyerek ve sandalye üzerinde taşınan Yaban Ördeği Lordu'nu takip ederek kolejin kurulduğu sırada temelinden uçup giden efsanevi yaban ördeğini aramaya koyulurlar.[24] Av sırasında Yaban Ördeği Lordu'nun önünde yürüyen bir kişi, üzerine yaban ördeği bağlanmış bir direk taşırdı; başta canlı ördek kullanılsa da, 1901'de ölü bir ördek, 2001'de ise tahtadan oyulmuş bir ördek kullanılmıştır. Son ördek merasimi 2001'de yapılmıştır,[25] bir sonraki merasim 2101 yılında yapılacaktır. Bu geleneğin kökeni tam olarak bilinmemekle beraber 1632 tarihinden beridir gerçekleştirildiği bilinmektedir.[26]

Üyeleri

Kolej'in geçmiş ve mevcut üyeleri arasında filozof Isaiah Berlin, antropolog Edward Evan Evans-Pritchard, avukat ve siyasetçi Keith Joseph, Polonyalı düşünce tarihçisi Leszek Kołakowski, "Arabistanlı Lawrence" olarak da bilinen arkeolog ve casus T. E. Lawrence, Hint devlet adamı Sarvepalli Radhakrishnan, Hint ekonomist Amartya Sen, ABDli ekonomist Joseph E. Stiglitz ve efsanevi mimar Sir Christopher Wren bulunmaktadır.

Kaynakça

1. "The modern college". 21 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016.
2. Shepherd, Jessica. "The word on Oxford University's All Souls fellows exam is: axed 3 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." The Guardian, 14 Mayıs 2010.
3. Mount, Harry. "All Souls, Oxford should continue to put genius to the test 9 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." The Daily Telegraph, 19 Mayıs 2010.
4. "Is the All Souls College entrance exam easy now? 3 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." The Guardian, 17 Mayıs 2010.
5. "All Souls College: Annual Report and Financial Statements for the year ended 31 July 2014" 8 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., s. 34.
6. Finance 12 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., All Souls College, Oxford.
7. "A Major Warden and His Successors" 27 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., All Souls College, Oxford (11 Mart 2008).
8. James Walvin, Slavery and the Building of Britain 29 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC. 17 Eylül 2016 tarihinde erişildi.
9. "Codrington Library". all-souls.ac.uk.
10. "Examination Fellowships: General Information 25 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". asc.ox.ac.uk. 17 Eylül 2016 tarihinde erişildi.
11. Wainwright, Tom. "The most glittering prize 9 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". The Daily Telegraph, 8 Ocak 2005. 17 Eylül 2016 tarihinde erişildi.
12. "The Soul of All Souls" TIME, 19 Mayıs 1961. 17 Eylül 2016 tarihinde erişildi.
13. Lyall, Sarah. "Oxford Tradition Comes to This: ‘Death' (Expound) 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." The New York Times, 27 Mayıs 2010. 17 Eylül 2016 tarihinde erişildi.
14. "Sample Fellowship Exam, Oxford University's All Souls College 25 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." The New York Times, 27 Mayıs 2010.
15. Mount, Harry. "A few things pointy-heads should know 18 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." New Statesman, 4 Ekim 1999.
16. Further Particulars 27 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. asc.ox.ac.uk. 17 Eylül 2016 tarihinde erişildi.
17. "Sir William Anson 18 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi."
18. Godine, David R. ve Andrew Lownie. John Buchan: the Presbyterian cavalier 30 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (1995), s. 60–61.
19. Lacey, Nicola (2006). A life of H.L.A. Hart: the nightmare and the noble dream. Oxford University Press. ss. 41, 43. ISBN 0-19-920277-X. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016.
20. Pimlott, Ben (1992). Harold Wilson. HarperCollins. s. 61. ISBN 0002151898.
21. Hensher, Philip. "'Comedy' was the word for my exam 27 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." The Independent, 24 May 2010.
22. Little, Reg. "One-word exam ending 24 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." The Oxford Times, 20 Mayıs 2010.
23. Howard Colvin ve J.S.C. Simmons, All Souls: An Oxford College and its Buildings (Oxford: OUP, 1989), s. 91.
24. British Folk Customs 18 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 17 Eylül 2016 tarihinde erişildi.
25. "Mallard leads Oxford fellows a merry dance 10 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". The Daily Telegraph. 15 Ocak 2001. 17 Eylül 2016 tarihinde erişildi.
26. Hole, Christina, English Custom and Usage, Londra, Batsford, 1941, s.28.

Dış bağlantılar

• All Souls Kolej (İngilizce) 18 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.