André Bazin
André Bazin (d. 18 Nisan 1918 – ö. 11 Kasım 1958) Fransız film eleştirmeni ve film kuramcısıdır.
.jpg.webp)
Özgeçmişi
Bazin 1918'de Angers, Fransa'da doğmuştur. İlk eğitimini La Rochelle'de almış, 1938'de St. Cloud'daki Ecole normale supérieure'de eğitimine devam etmiştir. Sınavlarda yüksek not almasına rağmen kekemeliği yüzünden öğretmenliğe kabul edilmemiştir. Sinemaya olan tutkusu orduya çağrıldığı 1939 yılından itibaren artmaya başlamış, ordudaki görevi sırasında kısa zamanda politik nedenlerle kapatılacak olan bir sinema kulübü kurmuştur [1]. Sinema üzerine yazmaya 1943'te Le Parisien Libére dergisinde başlamış ve 1951'de Jacques Doniol-Valcroze ve Lo Duca ile birlikte Cahiers du cinéma adlı film dergisinin kurucuları arasında yer almıştır. Yeni Dalga'nın "manevi babası" olarak, Jean-Luc Godard ve François Truffaut gibi gelecekte film yapımcıları olacak olan genç film eleştirmenlerinin akıl hocası ve yakın arkadaşı olmuştur. Bazin 40 yaşında lösemiden ölmüştür.
Film eleştirmenliği
Bazin II. Dünya Savaşı sonrası film çalışmaları ve film eleştirmenliğinin başlıca güçlerinden biriydi. Ölümüne kadar Cahiers dergisinde yazmaya devam etmiştir. Ölümünden sonra yazıları 1958'den 1962'ye kadar Qu'est-ce que le cinéma? (Sinema Nedir?) adı altında dört ciltlik bir kitap dizisi olarak basılmıştır.
Bazin kendisinin "nesnel gerçeklik" olarak adlandırdığı şeyi yansıtan filmleri (belgesel filmler ve İtalyan yeni gerçekçilik filmleri) ve Howard Hawks gibi kendilerini "görünmez" kılan yönetmenleri savunmuştur. Derin odak (Orson Welles) ve geniş açı çekimleri (Jean Renoir) kullanılması taraftarı olmuş ve kurgu ve görsel efektler kullanılmaksızın "gerçek devamlılık" olarak adlandırdığı biçimin yaratılmasını tercih etmiştir. Bu duruşu onu, 1920 ve 1930'ların sinemanın gerçekliği nasıl yönlendirebileceğini vurgulayan hakim film kuramına karşı muhalif olarak konumlandırmaktadır.
Bazin'in düşüncelerini nesnel gerçekçilik, derin odak ve kurgunun olmaması üzerine yoğunlaştırması, onun bir filmin ya da sahnenin yorumunun izleyiciye bırakılması yönündeki inancının bir sonucudur.
Bazin, bir filmin; yönetmeninin kişisel bakışını yansıtması gerektiğini düşünür. Bazin'in bu düşüncesi, Truffaut'un Cahiersdeki bir yazısında ortaya attığı Auteur kuramının (yaratıcı yönetmenlik kuramı) gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır.
Bazin aynı zamanda "beğeni eleştirisi" taraftarı olarak bilinir. Beğeni eleştirisine göre, yalnızca bir filmi beğenen eleştirmenler o film için eleştiri yazısı yazabilir, böylece yapıcı eleştiri teşvik edilmektedir.
Popüler kültürde Bazin
- Truffaut 400 Darbe adlı filmini, filmin çekimlerine başlanmasından bir gün sonra ölen Bazin'e ithaf etmiştir.
- Richard Linklater'in Waking Life adlı filmi, Bazin'in film kuramı üzerine bir tartışmaya yer verir. Filmdeki tartışmada, Bazin'in Hıristiyan oluşu ve her çekimin yaratımı sergileyen bir Tanrı temsili olduğu inancı üzerine vurgu yapılmaktadır.
- Jean-Luc Godard'ın Le Mépris (1963) adlı filmi, yanlış biçimde Bazin'e atfedilen bir deyişle açılır (Aslında bu deyiş, Fransız film eleştirmeni ve daha sonraki yıllarda oyun yazarı olan Michel Mourlet'in Cahiers du cinéma No. 98'deki "Sur un art ignoré" ["Göz ardı edilmiş bir sanat üzerine"] adlı ünlü makalesinden alıntıdır.)
Bibliyografya
- Sinema Nedir?, André Bazin (1967)
- Orson Welles, André Bazin (1979)
- Fransız İşgal ve Direniş Sineması: Eleştirel Estetiğin Doğuşu, André Bazin (1982)
- Zalimliğin Sineması: Bunuel'den to Hitchcock'a, André Bazin (1982)
- Chaplin Üzerine Makaleler, André Bazin (1985)
- Jean Renoir, André Bazin (1992)
- Bazin İş Başında: Kırklı ve Ellili Yıllardan Başlıca Makaleler ve Eleştiri Yazıları, André Bazin, Bert Cardullo (ed.) (1996)
- Bağımsızlıktan Yeni Dalgaya Fransız Sineması, 1945-1958; André Bazin, Bert Cardullo (ed.)
Notlar
- Bazin, André (2000). Sinema Nedir?. İstanbul: İzdüşüm Yayınları. <idwiki>ISBN 1-111-22222-9</idwiki>.
Kaynakça
- İngilizce Wikipedia'dan 09 Mayıs 2007 tarihli "André Bazin"
- Andre Bazin (2000), Sinema Nedir?, İzdüşüm Yayınları, İstanbul.