Ayfer Feray

Ayfer Feray (27 Mayıs 1928 - 13 Temmuz 1994), Türk tiyatro ve sinema oyuncusu. Yetmişin üzerinde filmde oynamış ve kendi adını taşıyan bir tiyatro kurmuştur. Bornova'da bulunan Ayfer Feray Açıkhava Tiyatrosuna adı verilmiştir. Özellikle sinemadaki yardımcı rolleriyle tanınır. Bu rollerin en bilinenlerinden biri, Vesikalı Yarim'de oynadığı Müjgan'dır.

Ayfer Feray
Doğum	27 Mayıs 1928 İzmir, Türkiye
Ölüm	13 Temmuz 1994 (66 yaşında) Bodrum, Muğla, Türkiye
Milliyet	Türk
Meslek	Tiyatro ve sinema sanatçısı
Etkin yıllar	1951-1984
Çocuk(lar)	2

Sinema filmlerinin yanı sıra, tiyatroya da yoğun emek verdi. Şahane Züğürtler, Yedi Kocalı Hürmüz gibi oyunlarda oynadı. Bir süre Dormen Tiyatrosu kadrosunda yer aldı, daha sonra buradan ayrıldı. Ayfer Feray - Nisa Serezli Topluluğu ve Çevre Tiyatrosunun kurucularından biri oldu. Bu topluluk da daha sonra dağıldı ve oyuncu, Ayfer Feray Tiyatrosunu kurdu.[1] Tiyatronun oyuncuları arasında Osman Alyanak, Ferhan Şensoy, Şevket Altuğ, Kemal Sunal, Hadi Çaman gibi önemli isimler yer aldı.

1952 yılında Yönetmen Metin Erksan'ın ilk çektiği film olan Karanlık Dünya (Aşık Veysel'in Hayatı) adını verdiği senaryosunu Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun yazdığı film çekimine başlanır. Tam bitmek üzereyken, filmin oyuncu kadrosundan Ayfer Feray, Ajlan Sayılgan ve Kemal Bekir'in'de aralarında bulunduğu bir grup Komünist tevkifatından gözaltına alınarak tutuklanırlar.[2]

Kendisi gibi oyuncu olan Günfer Feray'ın ablasıdır. Gazeteci Samim Tara'yla bir dönem evli kaldı. Bu evlilikten, ünlü bir reklam yönetmeni oğlu Ali Tara (1949-2004) ve Süeda Tara adlı bir kızı dünyaya geldi.

66 yaşında, çok sevdiği Bodrum'da öldü. Mezarı da buradadır. İzmir'de, Bornova Büyükpark'ın içinde bulunan açıkhava tiyatrosuna, oyuncunun anısına, "Ayfer Feray Açıkhava Tiyatrosu" adı verildi.

Feray, kendisine özgü güçlü oyunculuğuyla seyircilerin zihninde yer etti. Oynadığı yetmişi aşkın filmde, Türk sinemasının güçlü ve önemli kadın karakterlerini canlandırdı. Murathan Mungan, oyuncunun Türk sinemasındaki yerini ve değerinin yeterince bilinmemiş olmasını bir söyleşisinde, "Fransız olsaydı şimdiye ikondu." sözleriyle vurguladı.[3]

Oynadığı Filmler

Geçim Otobüsü - 1984 Tatlı Nigâr - 1978 Kördüğüm - 1977 Kızını Dövmeyen Dizini Döver - 1977 Liseli Kızlar - 1977 Bizim Kız (Köşkün Sahibi) - 1977 Ölmeyen Şarkı - 1977 Sakar Şakir (Sevda) - 1977 Devlerin Aşkı - 1976 Aşk Dediğin Laf Değildir (Belma'nın annesi) - 1976 Ah Bu Kadınlar - 1975 Amigo Hüsnü - 1975 Hayret 17 - 1975 Şaşkın Damat (Serpil'in annesi) - 1975 Cemil (Ayfer) - 1975 Bir Yabancı - 1974 Acı Hayat - 1973 Korkunç Tecavüz - 1972 Erkek Fatma - 1969 Abbase Sultan - 1968 Kahveci Güzeli (Belma) - 1968 Vesikalı Yarim (Müjgan) - 1968 Üvey Ana - 1967 Sen Benimsin - 1967 Ölümsüz Kadın - 1967 Kibar Haydut - 1967 Aslan Yürekli Kabadayı - 1967 Krallar Ölmez - 1967 Ömrümce Ağladım (Murat'ın annesi) - 1967 Bana Kurşun İşlemez - 1967 Silahların Kanunu - 1966 Çirkin Kral - 1966 Soluk Gecelerin Aşk Hikâyeleri - 1966 (Gösterime girmemiştir.) Çingene - 1966 Fatih'in Fedaisi - 1966 Damgalı Adam - 1966

Milyonerin Kızı / İntikam Hırsı - 1966 Altay'dan Gelen Yiğit (Hancının Karısı) - 1965 Haremde Dört Kadın - 1965 Bitmeyen Yol - 1965 Vahşi Gelin - 1965 Konyakçı - 1965 Son Kuşlar - 1965 Sevmek Seni - 1965 Yahya Peygamber - 1965 Kahreden Darbe - 1965 Bozuk Düzen - 1965 Güzel Bir Gün İçin - 1965 Bir Garip Adam - 1965 Murtaza - 1965 Dünkü Çocuk - 1965 Karaoğlan (Hancı Kadın) - 1965 Öfke Dağları Sardı - 1965 Şahane Züğürtler - 1963 Battı Balık - 1962 Beş Kardeştiler - 1962 Bir Gecelik Gelin - 1962 Naylon Leyla - 1961 Tatlı Bela (Mualla) - 1961 Yaman Gazeteci - 1961 Ayşecik Şeytan Çekici – 1960 Denize İnen Sokak - 1960 Kırık Plak - 1959 Sönen Yıldız - 1956 Her Yerde Tehlike - 1955 Drakula İstanbul'da (Şadan) - 1953 Bu Kadın Benimdir [Zavallı Necdet] - 1953 Çakırcalı Mehmet Efe'nin Definesi - 1952 Bergama Sevdalıları - 1952 Efelerin Efesi - 1952 Karanlık Dünya / Aşık Veysel'ın Hayatı - 1952 Son Gece - 1952 O Adam Kim - 1951

Ödül

• TFDD I. Türk Film Festivali, 1953
  • En iyi kadın oyuncu (Lale Oraloğlu ve Nedret Güvenç'le birlikte.) [4]

Kaynakça

1. 1960-1970 Dönemi Tiyatro Hareketleri 9 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Gülayşe Erkoç, Tiyatro Araştırmaları Dergisi, Sayı: 13, Ankara, Haziran 2002. Erişim tarihi: 30.4.2008.
2. Bir Yudum İnsan, Nebil Özgentürk
3. "Dünyanın her yerinde entelektüeller korku nesnesidir." 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Murathan Mungan Söyleşisi, Altyazı Sinema Dergisi, Temmuz 2007. Erişim tarihi: 30.4.2008.
4. Türk Sinema Tarihi 1951-1960 9 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türksineması.com. Erişim tarihi: 30.4.2008.

Ek okumalar

• Ülkü Erakalın: Yeşilçam'dan Son Yapraklar, Arıtan Yayınevi, 2000. (ISBN 978-975-8716-74-6)
• Hadi Çaman: Güzeltmek, Can Yayınları, Mart 2002. (ISBN 975-07-0160-7)

Dış bağlantılar

• Ayfer Feray - IMDb sayfası.
• Ayfer Feray 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - sinematurk.com sayfası.