Baş kasara
Baş kasara, yelkenli gemilerde ön direğin ilerisinde üst güvertede yer alan kısmıdır.
Tarih ve tasarım
Ortaçağ gemi inşa tekniklerinde, bir savaş gemisi genellikle geminin pruvasında uzun, çok katlı kale benzeri bir yapı ile donatılmaktaydı. Okçuların düşman gemilerini vurması için bir platform veya gemiye bordalama halinde savunma kalesi olarak hizmet görmekteydi. Kıç kasarası olarak adlandırılan benzer ancak genellikle çok daha büyük bir yapı da geminin arka ucunda yer almaktaydı ve genellikle ana direkten kıç tarafına kadar uzanıyordu.
Gemide bu kadar yüksek üst yapıların olması yelken performansını düşürmekteydi. Topların kullanıma girmesi ve 16. yüzyılda ana muharebe aracı olarak silahların gemilerde yerini alması ile Ortaçağ'daki gibi kasaralara artık ihtiyaç duyulmadı. Daha sonra inşa edilen kalyon gibi gemilere sadece alçak, tek katlı kasaralar vardı. Baş kasarada konuşlanan denizciler, ön yelkenler ve çapaları idare etmekten sorumluydu. 17. ve 18. yüzyılların Kraliyet Donanması'nda bu roller, direğe tırmanma veya gemide daha zorlu görevler alma yeteneğinden yoksun yaşlı denizciler için ayrılmaktaydı.[1]
19. yüzyılın sonlarına doğru, yükseltilmiş bir baş kasara, silah pozisyonlarının ağır denizlerde kabul edilemez şekilde ıslanmasını önlemek amacıyla savaş gemilerinde tekrar tipik bir özellik haline gelmişti. Buna ek olarak, baş kasara geçmişte olduğu gibi ek mürettebat mahalleleri sağlayabilir ve çapa ırgatı gibi makineleri içermekteydi. Böyle bir tasarımın düz güverte yapısına göre bir dezavantajı, baş kasara 'kırılmasının' (baş kasaranın arkasında, ana güverteye göre daha yüksek ucu) yapısal zayıflığıdır.
Bazı yelkenli gemiler ve birçok modern yelkensiz gemide baş kasara bulunmaz; ancak bu isim hala zaman zaman üst güvertenin en ön kısmını veya burunda ana güvertenin altında yer alan mürettebat alanını belirtmek için baş güverte adına ek olarak kullanılır.
Kaynakça
- Rodger, N.A.M. (1986). The Wooden World: An Anatomy of the Georgian Navy. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. s. 27. ISBN 0870219871.
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Baş kasara ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.