Budizm kronolojisi

Kuruluştan Miladi döneme kadar

• MÖ 563: Daha sonra Buda olarak anılacak olan Siddhārtha Gautama, günümüzde Nepal sınırları içinde yer alan Lumbini'de soylu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelir.[1]
• MÖ 534: Prens Siddhartha ilk defa sarayın dışına çıkar ve Dört görüntü ile karşılaşır: yaşlı bir adam, hasta bir adam, çürümüş bir ceset ve çileci bir derviş görür; ilk üç görüntüyle şaşkınlığa düşen prens dördüncü görüntüdeki dervişten ilham alarak servetini bırakır ve saraydan ayrılır. Bundan sonra çileci dervişlere katılır.
• MÖ 528: Siddhartha günümüz Bodh Gaya'sında aydınlanmaya ulaşır, Hindistan'a Sarnath bölgesine seyahat eder (Varanasi yakınları), ve Dharma yaymaya başlar.
• MÖ 528: Efsaneye göre, Trapusha ve Bhallika adındaki Okkala’lı (günümüzde Yangon) iki tüccar kardeş, Gautama'ya aydınlanmasından sonraki ilk yemeğini verir. Buda iki kardeşe saçından 8 tel verir; saç Burma’ya getirilmiş ve Shwedagon Pagodası’nda saklanmıştır. Bu nedenle Shwedagon Pagodası’nın bu tarihte yapıldığı söylenir.
• c. MÖ 490-410: Son zamanlarda yapılan bir araştırmaya gore Buda bu tarihler arasında yaşamıştır.[2]
• c. MÖ 483: Gautama Buddha’nın Hindistan Kusinara’da (günümüzdeki ismi Kushinagar), ölümü ('parinibbana ulaşması'). Ölümünden üç ay sonra Birinci Budist Konsey toplanır.
• MÖ 383: İkinci Budist Konsey Kral Kalasoka tarafından Vaisali’de toplandı.
• MÖ 250: İmparator Ashoka tarafından, Moggaliputta Tissa başkanlığında toplanan Üçüncü Budist Konsey, Kathavatthu derlemesini yapar ve bazı mezheplerdeki görüşleri öğreti dışı olarak tanımlar. Ashoka krallığının Budızme desteği hakkında bir dizi ferman yayımlar.
• MÖ 250: İmparator Ashoka Çin ve Hellenistic krallıklar gibi pek çok uzak ülkeye Budist misyonerler gönderdi.
• MÖ 220: Theravada Budizmi Hindistan imparatoru Ashoka’nın oğlu Mahinda tarafında resmen Kral Devanampiya Tissa döneminde Sri Lanka’ya tanıtıldı.
• MÖ 185: Brahman general Pusyamitra Sunga Mauryan hanedanını devirdi ve Sunga hanedanını kurdu. Budizme karşı baskı dalgası başlatıldı.
• MÖ 180: Greko-Baktriya kralı Demetrius Pataliputra’ya kadar Hindistan’ı ele geçirdi ve Budizmin gelişme imkânı bulduğu Hint-Grek krallığını (MÖ 180-MÖ 10) kurdu.
• MÖ 150: Milinda Panha’nın yazdığına gore, Hint-Grek kralı Menander I bilge Nāgasena’nın iknasıyla Budizmi kabul etti.
• MÖ 120: Çinli imparator Han Wudi (MÖ 156- MÖ 87) Dunhuang’daki Mogao mağaralarındaki yazıtlarda belirtildiği üzere, hediye edilen iki altın Buda kabul etti.
• MÖ 1. yüzyıl : Hint-Grek valisi Theodorus Buda’nın kutsal emanetleri için mabed yaptırdı.
• MÖ 29: Sri Lanka kayıtlarına gore, Pali Derlemesi Kral Vattagamini (MÖ 29- MÖ 17) döneminde yazıldı.
• MÖ 2: Hou Hanshu kayıtlarına gore Yuezhi elçisi Çin başkentini ziyarete geldi; burada Budist sutralar hakkında konuşmalar yaptı.

Kaynakça

1. Kimi kaynaklar, özellikle de Theravada Budistleri Gautama'nın doğum tarihi olarak MÖ 624'ü gösterir; bu nedenle buradaki tarihler kimi kaynaklarda 61 geriye gider. bak Theravada Buddhism 29 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
2. "INDOLOGY - The Dating of the Historical Buddha: A Review Article". 20 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2008.