Burgibaizm
Burgibaizm, Tunus'un ilk cumhurbaşkanı olan Habib Burgiba'nın ve takipçilerinin düşüncelerini ifade eden bir kavramdır.
Burgibaizm'in, ulusal bağımsızlığa ve özellikle Tunus milliyetçiliğine güçlü bir vurgusu vardır. Pan-Mağrip ve Pan-Arap fikirlere karşıdır. Müreffeh, popülist, laik, kültürel olarak modern ve devletçilik esasına dayanan korporatist bir felsefeye dayanıyordu. Habib Burgiba, Tunus'u Arap ülkeleri ile Batı uygarlığı arasında bir köprü olarak görüyordu. Burgibaizm, kadınlara, İslam hukukundan farklı olarak, eşit haklar vermeyi savunuyordu. Avrupa'nın modern evlilik yasalarını alan ve kadınların ekonomi, toplum ve emek alanında erkeklerle eşit konuma getirilmesini savunan bir düşüncedir. Burgibaistler, Fransız sömürge yöneticileri ile işbirliği yapan insanları hoş karşılamazken Fransızların Tunus'a getirdikleri güçlü Avrupa kültürünü ve Fransız eğitim sistemini devam ettirdi. Fransızca yükseköğrenim ve elit kültür dili olmaya devam etti. Burgibaizm, Avrupa kültürünü Orta Doğu'ya yansıtan Kemalizm'den etkilenmiştir. Burgibaizm, Kemalizm gibi ideoloji değil pragmatik bir düşünceydi.[1]
Habib Burgiba, kendi ilkelerini müzakere konusu yapmadı. İlkelerinden taviz vermiyor ve esnek davranmıyordu. Bu tutumundan dolayı İslamcı muhalefetle hiçbir zaman uzlaşma masasına oturmadı. Ancak kendi ilkelerini halka benimsetmek için yaptığı girişimleri halkın tepkisine neden olmamak için adım adım gerçekleştiriyordu. Bu anlamda Habib Burgiba, devrimci değil reformcuydu.
Burgibaizm'i savunan partiler
- Yeni Düstur Partisi (1934-1964)
- Sosyalist Düstur Partisi (1964-1988)
- Demokratik Anayasal Yükseliş (1988-2011)
- Vatan Partisi (2011-2013)
- Millî Düstur İnisiyatifi (2011-2019)
- Tunus'un Çağrısı (2012-)
- Umut (2012-)
- Hür Düstur Partisi (2013-)
- Tunus Projesi (2016-)
- Çok Yaşa Tunus (2019-)
Kaynakça
- Steve A. Cook (12 Kasım 2014). "Tunisia: First Impressions". Council on Foreign Relations. 27 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2014.