Caltanissetta

Caltanissetta (Sicilya lehçesi: Cartanissètta)[1] İtalya'nın Sicilya Özerk Bölgesi'nde aynı ismi taşıyan Caltanissetta ili merkezi olan bir komün ve şehirdir.

Caltanissetta
Comune di Caltanissetta

Arma

Caltanissetta'nin İtalya ve Sicilya Özerk Bölgesi'nde konumu
Ülke İtalya
Bölge Sicilya Özerk Bölgesi
İl Caltanissetta ili
İdare
 • Belediye Başkanı Michele Campisi (PdL)
Yüzölçümü
 • Toplam 416,97 km² (16.099 mil²)
Rakım 568 m (1.863 ft)
Nüfus
 (30.6.2010)
 • Toplam 60.137
 • Yoğunluk 44,22/km² (11.450/mil²)
 • Metropol
 400,000
Zaman dilimi UTC+01.00 (OAZD)
Alan kodu 0934

Cografi konum
Caltanisetta beldesinin "Caltansetta ili" içindeki konumu

Şehir Sicilya adasının batı içlerinde ve 568 metre rakımla oldukça yüksek bir mevkide bulunur. Konumu arka arkaya tepelerden oluşan ve küçük köy ve kasabalarla dolu Salso Nehri'nin ortasından geçtiği bir bölgededir.

Tarihçe

Sicilya adası yerli halkı olan "Siciani" tarafından küçük bir köysel yerleşke olarak kuruldu. M.Ö.7 Greklerin Sicilya adasına gelmesi ile Sirakuza'ya bağlandı. Greklerin idaresi altında bir şehir olarak gelişti. Çok geçmeden şehir surları ve merkezi akropol kuruldu ve Yunan tanrıçalarına tapınaklar ve mezarlar Akropol ve civarına yapıldı. "Nissa" ismi ilk defa M.Ö 397de belgelenmiştir. Roma ile Kartaca arasındaki İkinci Punik Savaşları sonunda Sicilya Romalılar idaresi altına girdi.

Şehrin günümüzdeki mevkiye yerleşmesi ilk defa Bizans'lıların 8.yy in ikinci yarısında yaptıkları Pietrarosa kalesiyle olmuştur. Arapların 846'da Sicilya'ya ele geçirmesi ile şehre ve kaleye (şimdiki şehir adının aslı olan) "Kal'at el-Nisa (Kadınlar Kalesi)" adı verilmiş ve 300 Tunuslu müslüman aile şehre ve kalesine yerleştirilmiştir. 240 yıl süren müslüman Arap hakimiyetinden sonra 1087de Sicilya Normanların eline geçince Kont Ruggero Borsa şehri ve kaleyi kendi hakimiyeti altına almış ve Hristiyanlığın alelade halk üzerine hakimiyetini açıkça göstermek için Bizans kalesi Pietrarosa bulunduğu yere Romanesk stilde büyük bir manastır ve kilise ek yaptırmıştır.

Normanlardan sonra şehir Hohenstaufen hanedanı, Anju Hanedanı ve Aragonlular idaresi altına geçmiştir. Aragonlular şehir ve civarindaki arazide bir Kontluk oluşturmuşlardır. Sicilya Kralı II. Frederico bu şehirde taç giymiştir. III. Frederico (1355-1377), döneminde ortaya çıkan kargaşalıkları düzenlemek için şehirde bir konsey toplanmıştır.

1406da şehir Paterno'da yerleşik Moncada ailesinin eline geçmiştir ve Sicilya'da 1812de feodal idare ortadan kaldırılıncaya kadar bu ailenin hakimiyeti sürmüştür. Bu aile genel olarak şehirle ilgisizliği dolayısıyla şehir gittikçe köhneleşmiştir. Yine de 1539'da Katedral yapılmasına başlanmış; 1566;'da Salaso Nehri üzerine bir köprü yapılmış ve şehrin duvarları dışında yeni mahalleler kurulmuştur. 1567de depremde kale duvarları ve kuleleri çökmüş ve sadece üç kule ayakta kalmıştır.

Şehrin ekonomisi 19. yy'a kadar tarıma dayalı olmuştur. Bu yy. başında bölgede kükürt madenleri açılmış ve ağır çalışma şartları gerektiren kükürt madenciliği bölgenin ana istihdam alanı olmuştur. 19. yy sonlarında şehir ve civarlarında 32.00 işçi çalıştıran 275 kükürt madeni bulunduğu bildirilmektedir. 19. yüzyıl ortasında itibaren şehirde İtalya'da hala çok tutulan "Amaro Averna" adlı içki (digestif likör) üretilmesine bu şehirde başlanmıştır.

Şehir Sicilyada feodal idarenin kaldırılmasından sonra Sicilya'da bulunan 22 "Komark"'dan biri olmuştur. 1819da il merkezi yapılmışsa da ertesi yıl Burbon hanedanına aleyhtar oldukları için ceza olarak şehir ordu tarafından yağmalanmıştır. 1844'te bir piskoposluk merkezi olmuştur. Birçok şehir mensubu Garibaldi'nin Sicilya fethine yardım ve destek sağlamıştır. Garibaldi şehri şahsen teslim almıştır. Yapılan plebisit ile şehir İtalya Krallığına dahil olmuştur. 1875de il valisine karşı şehirde karışıklık çıkması valinin görevinden alınması ile yatıştırılmıştır. 1878de şehre demiryolu gelmiş ve şehrin nakliye sorunlarını karşılamıştır.

Şehir II. Dünya Savaşında Müttefikler Sicilya'ya çıkartma yapmadan önce uçak bomdardımanıyla ve çıkartmadan sonra da Müttefik kara kuvvetlerinin şehri ele geçirme çatışmaları sırasında şehir büyük hasara uğratılmıştır.

Demografi

Caltanissetta şehri bölgenin halk nakliyat merkezi olup alanı gayet büyük 416 km²; nüfusu (30.6.2010 itibarıyla) 60.137 kişi ve nüfus yoğunluğu 44.22 kişi/km² olur. Caltanissetta komününün belediye sınırları içinde 19. ve 20. yüzyıllarda nüfusunun gelişmesi resmi nüfus sayımı sonuçlarına göre şu gösterimde özetlenmiştir:[2]

Kişi

Kardeş şehirler

Caltanissetta şu kentlerle kardeş şehir bağlantısı kurmuştur:

Resimler
Caltanissetta
  • Caltanissetta Santo Spirito Manastırı
  • Caltanissetta Ketedrali ici
  • Caltanissetta Bizans Pietrarossa kalesi kalıntıları
  • Caltanissetta'da bir dini yürüyüş
  • Caltanissetta Centrale Tren Garı

Kaynakça
  1. Luigi Milanesi, Dizionario Etimologico della Lingua Siciliana (Mnamon, 2015). (İtalyanca)
  2. Kaynak: Fransızca ve İtalyanca Wikipedia

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.