Ceviz
Ceviz, cevizgiller (Juglandaceae) familyasından Juglans cinsinden tek tüysü yaprakları karşılıklı dizilmiş ve aromatik kokulu ağaç türlerinin ortak adı.
Ceviz | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Adi ceviz | ||||||||||||
Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||
| ||||||||||||
Metne bakınız. | ||||||||||||
Kışın yaprağını döken ağaçlardır. Genç sürgünlerin özü bölmelidir. Tomurcuklar az sayıda pullarla örtülmüştür. Yaprakçıkların kenarları bazı türlerde ince dişli, bazılarda ise düzdür (tam kenarlı). Yaprakçık sayısı türlere göre (3) 5-23 arasında değişir.
Çiçekler bir evcikli dir. Erkek çiçekler bir önceki yılın sürgünlerinde yan durumlu, aşağıya sarkan kedicik halinde kurul oluşturur. Kurullar dallanmamıştır. Her bir erkek çiçeğin 1 brahte, 2 brahtecik ile 3-4 loplu bir çevre yaprağı (çanak) vardır. Etamin sayısı 7-105 dir.Dişi çiçekler ise yeni sürgünlerin ucunda terminal (tepede) durumlu dik duran 2-8 çiçekli fakir kurullar oluşturur. Dişi çiçeğin de 1 brahte, 2 brahtecik, 4 loplu çevre yaprağı vardır. Bunlar ovaryumla kaynaşmıştır, yalnız uçları serbesttir. Ovaryum alt durumludur; etli kalın 2 stigması oldukça gelişmiştir.
Sonbaharda olgunlaşan büyük çekirdekli sulu meyvenin iç kısmı 2 bölmeye ayrılmıştır. Tohum 2 loplu, yağlı ve lezzetlidir.
Odununun özü koyu, dış kısmı açık renkli, ağır ve güzel cila kabul eden odunları vardır.
Ekolojik Özellikleri
Ceviz ağacı pH değeri 5 ile 8 arasınada olan ve süzek topraklarda yetişir.
Türler
- Seksiyon Juglans. Yapraklar büyük (20–45 cm) ile 5-9 geniş yaprakçıklı, saçsız, kenarları tamdır. Odunu serttir. Güneydoğu Avrupa ile Asya.
- Seksiyon Rhysocaryon. Yapraklar büyük (20–50 cm) ile 11-23 ince yaprakçıklı, ince tüylü, kenarı dişlidir. Odunu serttir. Kuzey Amerika, Güney Amerika.
- Arjantin cevizi (Juglans australis) (J. boliviana)
- Brezilya cevizi (Juglans brasiliensis)
- Kaliforniya cevizi (Juglans californica)
- Hinds cevizi (Juglans hindsii)
- Nuevo Leon cevizi (Juglans hirsuta)
- Jamaika cevizi (Juglans jamaicensis) (J. insularis)
- Arizona cevizi (Juglans major) (J. arizonica, J. elaeopyron, J. torreyi)
- Juglans major var. glabrata
- Teksas cevizi (Juglans microcarpa) (J. rupestris)
- Juglans microcarpa var. stewartii
- Meksika cevizi (Juglans mollis)
- And Dağları cevizi (Juglans neotropica) (J. honorei)
- Kara ceviz (Juglans nigra)
- Juglans olanchana
- Peru cevizi (Juglans peruviana)
- Juglans soratensis
- Guatemala cevizi (Juglans steyermarkii)
- Venezuela cevizi (Juglans venezuelensis)
- Seksiyon Cardiocaryon. Yapraklar çok büyük (40–90 cm) ile 11-19 geniş yaprakçıklı, yumuşak tüylü, kenarları dişlidir. Odunu yumuşaktır. Kuzeydoğu Asya, doğu Kuzey Amerika.
- Japon cevizi (Juglans ailantifolia) (J. cordiformis, J. sieboldiana)
- Boz ceviz (Juglans cinerea)
- Çin cevizi veya Mançurya cevizi (Juglans mandschurica) J. cathayensis, J. formosana, J. hopeiensis, J. stenocarpa)
- Hibridler (melezler)
- Juglans × bixbyi J. ailantifolia × J. cinerea
- Juglans × intermedia J. nigra × J. regia
- Juglans × notha J. ailantifolia × J. regia
- Juglans × quadrangulata J. cinerea × J. regia
- Juglans × sinensis J. mandschurica × J. regia
- Juglans × paradox J. hindsii × J. regia
- Juglans × royal J. hindsii × J. nigra