Clickbait

Clickbait (Türkçesi tık tuzağı), dikkat çekmek ve kullanıcıları bu bağlantıyı izlemeye ve bağlantılı çevrimiçi içeriği okumaya, görüntülemeye veya dinlemeye ikna etmek için tasarlanmış köprü metni veya küçük resim bağlantısı kullanan bir yanıltıcı reklam biçimi.[2][3] Haber sitelerinin okuyucularını meraklandırmaya yetecek kadar bilgi sağlayan, ancak bağlantılı içeriğe tıklamadan meraklarını tatmin edecek kadar yeterli olmayan "merak boşluğundan" yararlanmayı amaçlayan bir tanıtımdır. Tıklama tuzağı başlıkları, sunulan içeriği doğru bir şekilde yansıtmayan ikna edici ifadeler kullanarak bir sahtekârlık unsuru ekler.[4][5][6] Terimin "-bait" kısmı, bir oltanın bir ayartma (yem) tarafından gizlendiği, balıkta yutulması arzu edilen bir şey olduğu izlenimini veren oltaya gelme gibi bir benzetme yapar.

Okuyucunun merakını teşvik etmek amacıyla bir bilgi boşluğu kullanan yaygın tıklama tuzağı taktiklerini kullanan,[1] okunması kolay numaralandırılmış listeler vadeden "chumbox" tarzı reklamların kurgusal örnekleri

İnternetten çok önce, bait-and-switch olarak bilinen bir pazarlama uygulaması, müşterileri çekmek için clickbait benzeri yöntemler kullanıyordu. Bait-and-switch gibi, tıklama tuzağı da bir dolandırıcılık türüdür (Bununla birlikte, tıklama sahtekarlığı, bağlantının ön tarafında sunulanla bağlantının tıklama tarafındakinin arasında daha aşırı bir kopukluk kullanan ayrı bir çevrimiçi yanlış beyan biçimidir ve kötü amaçlı kod da içermektedir). Clickbait terimi, kullanıcının tıklanan bağlantıdan beklenmeyen bir hedefe ulaştığı tüm durumları kapsamaz. Manipülasyon mizah amacıyla yapıldığında, rickrolling'de gibi ve herhangi bir sömürü unsuru olmadığında, bu aldatma tıklama tuzağı olarak nitelendirilmez. Bu terim, izleyiciler cinsel açıdan kışkırtıcı bir görüntüde olduğu gibi baştan çıkarıcı bir küçük resim veya başlıktan şikayet edildiğinde de kötüye kullanılabilir. Ancak, görsel veya başlık tıklandığında iletilen içeriği doğru bir şekilde yansıtıyorsa, bu basit bir ikna örneğidir. Aldatma unsuru olmadan, tıklama tuzağı olarak nitelendirilmez. Sınır durumları, bir içerik oluşturucu kışkırtıcı bir küçük resim için gerekçe olarak hizmet etmek için çok kısa bir bölüm eklediğinde, içeriğin büyük çoğunluğunun bu kısa bölüm veya küçük resimle ilgisi olmadığında ortaya çıkar. Burada, tıklama tuzağı için güçlü bir durum herhangi bir kullanıcı tarafından yapılabilir, çünkü geçersiz kılan özellik, kullanıcıyı istismar amacıyla aldatmadır.

Tanım

Tıklama tuzağının tanımlayıcı bir özelliği, kullanıcıyı bir bağlantıya tıklamaları için manipüle etmeleri için sunulan ikna etmedeki yanlış temsildir. Clickbait'in evrensel olarak kabul edilmiş bir tanımı olmasa da Merriam-Webster, clickbait'i "okuyucuların, özellikle bağlantı şüpheli değer veya ilgi içeriğine neden olduğunda bir hiperlinke tıklamak istemesini sağlamak için tasarlanmış bir şey", olarak tanımlarken,[7] Dictionary.com clickbait'i "İnsanları başka bir web sayfasındaki bir makaleye giden bir bağlantıyı izlemeye ikna etmek için tasarlanmış İnternet'teki sansasyonel bir başlık veya metin parçası", olarak tanımlamıştır.[8]

BuzzFeed editörü Ben Smith, makalenin içeriği hakkında dürüst olmayan bir başlık olarak tıklama tuzağının katı bir tanımını kullanmış ve kendi yayınının tıklama tuzağı yapmadığını belirtmiştir. Smith, "5 Yaşındaki Bir Kız, Ölümcül Kanseri Olan Babasını Disney Dünyasına Götürmek İçin Yeterince Para Topladı" gibi Buzzfeed manşetlerinin, manşetin vadettiklerini tam olarak yerine getirdiğini belirtmiştir. Başlık makaleyi doğru bir şekilde tanımladığından, başlığın dikkat çekici yazılmış olması Smith'in görüşüne göre clickbait olduğunu göstermemektedir.[9]

Facebook, kullanıcılara gösterilen tıklama tuzağı miktarını azaltmaya çalışırken; terimi, kullanıcıları tıklamaya teşvik eden ancak göreceklerini söylemeyen bir başlık olarak tanımlamıştır. Ancak bu tanım, genellikle tıklama tuzağı olarak kabul edilen pek çok içeriği hariç tutmaktadır.[3]

Daha yaygın olarak kullanılan bir tanım, kasıtlı olarak fazla vaatte bulunan ve yetersiz kalan bir başlıktır.[10] Bu tür başlıklarla ilişkili makaleler genellikle orijinal değildir veya sadece başlığı yeniden ifade eder ya da daha gerçek bir haber kaynağından içerik kopyalar.

Clickbait terimi bazen bir kişiyi aşağılayan herhangi bir makale için kullanılmaktadır. Bu gibi durumlarda, makale, terimin herhangi bir meşru tanımına göre aslında tıklama tuzağı değildir.[11]

Arka plan

Tarihsel olarak bakıldığında tıklama tuzağı, yazarları tarafından kullanılan teknikler, çok az meşru iyi araştırılmış haber sunan veya hiç sunmayan ve bunun yerine haber olaylarının abartılmasını, skandalları veya sansasyonelliği içeren göz alıcı manşetleri kullanan sarı gazeteciliğin bir türevi olarak kabul edilebilir.[12][13] Bu tür sansasyonel hikâyelerin bir nedeni, haber muhabirlerinin bilgilerinin doğruluğunu doğrulamadan kaynakları ödediği çek defteri gazeteciliği adı verilen tartışmalı uygulamadır. ABD'de ünlüleri ve politikacıları kanıtlanmamış iddiaların kârlı hedeflerine dönüştürdüğü için genellikle etik olmayan bir uygulama olarak kabul edilmektedir.[14] Washington Post yazarı Howard Kurtz'a göre, "bu gelişen tabloid kültürü, kâr uğruna ünlüler hakkında bayağı ve sansasyonel hikayeler ekleyerek eski haber tanımlarını silmiştir".

Kullanımı

Clickbait, öncelikle web sitelerinde kendi amaçları için veya çevrimiçi reklamcılık gelirini artırmak amacıyla sayfa görüntülemelerini artırmak için kullanılır.[15][16] Kötü amaçlı dosyaları yaymak veya kullanıcı bilgilerini çalmak amacıyla kimlik avı saldırıları için de kullanılabilir.[17] Saldırı, kullanıcı daha fazla bilgi edinmek için sağlanan bağlantıyı açtığında gerçekleşir. Clickbait ayrıca siyasi amaçlar için kullanılmış ve hakikat sonrası siyasetin yükselişinden sorumlu tutulmuştur. The Guardian'ın yazı işleri müdürü Katherine Viner, "doğruluk ve gerçeklik pahasına ucuz tıklamaları kovalamanın" gazeteciliğin ve gerçeğin değerini baltaladığını yazmıştır.[18]

Kullanıcıları tıklamaları için cezbeden, gerilim ve his yaratan haber başlıklarının ve çevrimiçi makalelerin bileşimi dâhil olmak üzere çeşitli tıklama tuzağı stratejileri bulunmaktadır.[19] Bunlara ulaşmada popüler yaklaşımlardan bazıları, açgözlülük veya şehvetle ilgili meraktan yararlanarak, kullanıcı için ilginç olan bağlantı ve görüntülerin sunumunu içerir.[17] Örneğin, bu içeriklerin açık saçık görüntü veya "hızlı para kazanma" şeması içermesi yaygın olmayan bir durum değildir.

Ters tepki
"Clickbait"in sanatsal temsili, Bondi Kavşağı, Yeni Güney Galler.

2014 yılına gelindiğinde, internetteki tıklama tuzağının her yerde bulunması ve kullanılması karşı bir tepkiye yol açmaya başlamıştı.[6][20] Hiciv gazetesi The Onion, Upworthy ve BuzzFeed gibi tıklama tuzağı web sitelerinin parodisini yapan yeni bir web sitesi olan ClickHole'u başlattı.[21] Ağustos 2014'te Facebook, tıklama tuzağının sosyal ağ üzerindeki etkisini azaltmak için, tıklama tuzağını diğer içerik türlerinden ayırt etmenin bir yolu olarak, diğer ipuçlarının yanı sıra, kullanıcının bağlantılı sayfayı ziyaret etmek için harcadığı zamanı kullanarak teknik önlemler aldığını duyurdu.[22][23][24][25] İnternet siteleri sponsorlu reklamcılığa ve makalenin içeriğinin tıklama oranından daha önemli olduğu yerel reklamcılığa doğru ilerledikçe, reklam engelleyiciler ve reklam tıklamalarındaki genel düşüş de tıklama tuzağı modelini etkiledi.[26]

Sorun ilgi çektiğinden tıklama tuzağı sorununu çözmek için araçlar geliştirilmiştir. Örneğin, clickbait algılaması tarayıcı uygulamalarına entegre edilirken, Twitter gibi içeriklerin paylaşıldığı dijital platformlar, tıklama tuzağı içeriklerini filtrelemek için ilgili algoritmalarını güncelledi.[27] Stop Clickbait gibi sosyal medya grupları,[28][29][30][31] clickbait makalesinin kısa bir özetini vererek "merak boşluğunu" kapatarak tıklama tuzağıyla mücadele etti. Tıklama tuzağı raporlama tarayıcı eklentileri,[32] denetimli öğrenme algoritmalarına dayalı alanda daha fazla ilerleme için tıklama tuzağı bağlantılarını rapor etmek için araştırma topluluğu tarafından da geliştirildi. Güvenlik yazılımı sağlayıcıları, zararlı tıklama tuzaklarından nasıl kaçınılacağı konusunda tavsiyeler sunmaya başladı.[33]

Kaynakça
  1. Gardiner (18 Aralık 2015). "You'll Be Outraged At How Easy It Was To Get You To Click On This Headline". Wired. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2018.
  2. Frampton (14 Eylül 2015). "Clickbait - the changing face of online journalism". BBC. Erişim tarihi: 12 Haziran 2018. Headline writing has long been considered a skill but, in the digital age, a new word has become synonymous with online journalism - clickbait.
    Put simply, it is a headline which tempts the reader to click on the link to the story. But the name is used pejoratively to describe headlines which are sensationalised, turn out to be adverts or are simply misleading.
  3. "What is clickbait?". Nieman Foundation for Journalism. Niewman labs. 28 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2018. Clickbait is in the eye of the beholder, but Facebook defines it as 'when a publisher posts a link with a headline that encourages people to click to see more, without telling them much information about what they will see.'
  4. "Upworthy: I Thought This Website Was Crazy, but What Happened Next Changed Everything". The Atlantic. 14 Kasım 2013. 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  5. "Mind the 'curiosity gap': How can Upworthy be 'noble' and right when its clickbait headlines feel so wrong?". National Post. 23 Mayıs 2014. 23 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  6. Emily Shire (14 Temmuz 2014). "Saving Us From Ourselves: The Anti-Clickbait Movement". The Daily Beast.
  7. "Definition of CLICKBAIT". www.merriam-webster.com (İngilizce). 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2019.
  8. "Definition of clickbait | Dictionary.com". www.dictionary.com (İngilizce). 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2020.
  9. "Why BuzzFeed Doesn't Do Clickbait". BuzzFeed (İngilizce). 6 Kasım 2014. 6 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2019.
  10. "WTF is clickbait?". TechCrunch (İngilizce). 26 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2019.
  11. Bowles (27 Mayıs 2016). "What Silicon Valley's billionaires don't understand about the first amendment | Nellie Bowles". The Guardian. ISSN 0261-3077. Erişim tarihi: 16 Ocak 2019.
  12. "The internet didn't invent viral content or clickbait journalism — there's just more of it now, and it happens faster". GigaOM. 1 Nisan 2014. 3 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2016.
  13. "How Son of Sam Changed America". Rolling Stone. 29 Temmuz 2016. 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2016.
  14. Kurtz, Howard. "Fees for Sleaze", Washington Post, 27 Ocak 1994
  15. "WTF is clickbait?". TechCrunch. 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020.
  16. Frampton (14 Eylül 2019). "Is clickbait changing journalism?". BBC News. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020.
  17. Proceedings of the 12th International Conference on Cyber Warfare and Security. Reading, BK: Academic Conferences and Publishing Limited. 2017. s. 27. ISBN 9781911218258.
  18. Katherine Viner (12 Temmuz 2016). "How technology disrupted the truth". The Guardian. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2016.
  19. Web and Big Data: First International Joint Conference, APWeb-WAIM 2017, Beijing, China, July 7–9, 2017, Proceedings, Part 2. Cham: Springer. 2017. s. 73. ISBN 9783319635637.
  20. "Clickbait Bites. Downworthy Is Actually Doing Something About It". Inc. 27 Ocak 2014. 30 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  21. "Clickhole: The Onion's new site is more than a BuzzFeed parody". Slate.com. 19 Eylül 2014. 19 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2017.
  22. "Facebook wages war on click-bait". The Sydney Morning Herald. 26 Ağustos 2014. 28 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  23. "Why Mark Zuckerberg's war on click bait proves we are all pawns of social media". Salon. 25 Ağustos 2014. 26 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  24. "News Feed FYI: Click-baiting". Facebook Inc. 25 Ağustos 2014. 25 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  25. Ravi Somaiya (25 Ağustos 2014). "Facebook Takes Steps Against 'Click Bait' Articles". The New York Times.
  26. David Auerbach (10 Mart 2015). "The Death of Outrage". Slate. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2016.
  27. Frontier Computing: Theory, Technologies and Applications (FC 2017). Singapur: Springer. 2018. s. 133. ISBN 9789811073977.
  28. "10+ Times 'Stop Clickbait' Hilariously Summarized Crappy Articles And Saved You A Click". 16 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2020.
  29. "Stop Clickbait". Know Your Meme. 2 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2020.
  30. KUSA Staff (19 Mayıs 2017). "What this CU student is doing about clickbait will surprise you!".
  31. "This Article About Stopping Clickbait Isn't Clickbait. We Promise".
  32. "A Community Driven Approach for Click Bait Reporting". 2018 26th International Conference on Software, Telecommunications and Computer Networks (SoftCOM). IEEE. Eylül 2018. ss. 1-6. doi:10.23919/SOFTCOM.2018.8555759. ISBN 978-9-5329-0087-3.
  33. "Top 10 Internet Safety Rules & What Not to Do Online". usa.kaspersky.com. 23 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2020.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.