Constantino Chiwenga

Constantino Guveya Dominic Nyikadzino Chiwenga (doğum adı Constantine Guveya Chiwenga; 25 Ağustos 1956), Zimbabveli asker ve siyasetçi. Chiwenga, Afrika ülkesi Zimbabve'de Zimbabve Millî Ordusu ile Zimbabve Savunma Kuvvetleri'nde üst düzey görevler almış, genelkurmay başkanı olarak orduyu komuta etmiştir.[1] Aralık 2017 tarihinde Zimbabve birinci devlet başkanlığı görevine atanmıştır.[2]

Emekli Orgeneral Constantino Chiwenga
Zimbabve Birinci Başkan Yardımcılığı
Görevde
Makama geliş 23 Aralık 2017
Başkan	Emmerson Mnangagwa
Yerine geldiği	Emmerson Mnangagwa(Kasım 2017)
Zimbabve Genelkurmay Başkanı
Görev süresi Aralık 2013 - Aralık 2017
Başkan	Emmerson Mnangagwa Robert Mugabe
Yerine geldiği	Vitalis Zvinavashe
Yerine gelen	Philip Valerio Sibanda
Zimbabve Genelkurmay Başkanı
Görev süresi 1994 - Aralık 2003
Başkan	Robert Mugabe
Yerine gelen	Philip Valerio Sibanda
Kişisel bilgiler
Doğum	25 Ağustos 1956 Wedza, Güney Rodezya
Partisi	ZANU-PF (2008'e kadar)
Evlilik(ler)	Jocelyn Jacobsen (kızlık soyadı: Mauchaza) (e. 1998 b. 2010) Mary Mubaiwa (e. 2011)
Askerî hizmeti
Takma adı	Dominic Chinenge
Bağlılığı	Zimbabve
Rütbesi	Orgeneral
Komutası	Zimbabve Ordusu

Kişisel hayatı

1956'da Mashonaland Doğu ilinin Wedza ilçesinde doğmuştur. Orgeneral Chiwenga, Hava Mareşal Perence Shiri ve Mekanize Tugay Komutanı Tuğgeneral Shungu ile birlikte Wedza'daki Aziz Mary Okulunda Form 4'e kadar eğitim görmüştür.[3] 29 Temmuz 2016'da ismini Constantino Guveya Dominic Nyikadzino Chiwenga olarak değiştirmiştir.

Rodezya İç Savaşı

Savaşa 1973'te katıldı ve Mozambik'te ZANLA (Zimbabve Afrika Millî Kurtuluş Ordusu) militanı olarak eğitildi. Chiwenga, savaş sırasında "Dominic Chinenge" adını aldı. Vekaleten İl Komiseri George Chiweshe'nin bulunduğu Masvingo/Gazze İl Komutanı makamını almak için hızla rütbe atladı. Daha sonradan Josiah Tungamirai'nin milletvekili olmak için ZANLA Milletvekili Siyasi komiseri olacak şekilde üst komutaya terfi ettirildi.[4]

Zimbabve ordusundaki kariyeri

Chiwenga, kopya çekmek suçundan harp akademisinden atılmak üzereydi.[5]

Yeni kurulan Zimbabve Millî Ordusunun Bulawayo'daki Birinci Tugayının başına 1981'de Tugay Komutanı olarak atandı. Daha sonradan tümgeneral rütbesine terfi etti ve ismini ilk hali olan Constantine Chiwenga'ya olarak tekrar değiştirdi. 1994'te Zimbabve Savunma Kuvvetlerinin kuruluşunda korgeneralliğe yükseldi ve Zimbabve Millî Ordusunun başına geçti. 2004'te Orgeneral Vitalis Zvinavashe'nin emekli olaması üzerine Genelkurmay Başkanlığına terfi etti.[4]

Zimbabve Millî Ordusu ve cezaevlerini kapsayan Zimbabve Ortak Özel Harekât Komutanlığı, Zimbabve Millî İstihbarat Teşkilatı, Zimbabve Cumhuriyeti Polisi ve Zimbabve Hava Kuvvetlerinin başındadır. Zimbabve toprak reformu sırasında aktif görev almıştır.[6] Ayrıca kendisinin ve eşinin Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletlerine girme yasağı bulunmaktadır.[7]

Zimbabve askeri müdahalesi

Bir hafta önce Başkan Yardımcısı Emmerson Mnangagwa'nın görevden alınmasının ardından 13 Kasım 2017'de Chiwenga, iktidardaki ZANU-PF (Zimbabve Afrika Millî Birliği-Vatansever Cephesi) partisindeki siyasilerin görevden alınmasında sorumluluğu bulunan kişileri eleştirdiği bir basın açıklaması yayımladı.[8] "Temizlik" durmazsa silahlı kuvvetlerin olaya müdahale etmek zorunda kalacağı uyarısında bulundu. Buna cevap olarak ZANU-PF sözcüsü Simon Khaya-Moyo, Chiwenga'yı "vatan haini Chiwenga" olarak nitelediği bir basın açıklaması yayımladı.[9]

14 Kasım'da askerlerin ve zırhlı askeri araçların başkent Harare'ye doğru yol aldığının görüldüğü bildirildi. Daha sonradan Devlet Başkanı Robert Mugabe'in kendi evine ve partiye yakınlığıyla bilinen Zimbabve Yayın Kurumu'na giden yollar da dahil olmak üzere şehirdeki bazı yollar askerlerce kapatıldı. Ertesi günün ilk saatlerinde ordu sözcüsü Tümgeneral SD Moyo, Zimbabve Yayın Kurumunun televizyonuna çıkarak ordunun yönetime el koyduğunu ve devlet başkanıyla eşinin emniyette olduğunu açıkladı. Ayrıca silahlı kuvvetlerin "ülkedeki sosyal ve ekonomik sıkıntıya sebep olmak gibi suçlarda bulunan başkanın yanındaki suçluları da hedef aldığını" açıkladı. Daha sonradan Maliye Bakanı Ignatious Chombo'nun da dahil olduğu bazı ZANU-PF siyasilerinin ve milletvekillerinin gözaltına alındığı veya tutuklandığı açıklandı.[10]

23 Aralık 2017 tarihinde devlet başkanı Emmerson Mnangagwa tarafından birinci devlet başkanlığı yardımcılığı görevine atanmıştır.

Kaynakça

1. "Rights commission soon: PM". 11 Aralık 2009. s. The Zimbabwean. 26 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2010.
2. Emekli Genelkurmay başkanı Chiwenga başkan yardımcılığı görevine atandı
3. "Shiri's assassination attempt was a hoax". The Zimbabwe Situation. 6 Ocak 2009. 20 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2010.
4. "Who's Who Profile - Zimbabwe - Constantine Chiwenga". Africa Confidential. 25 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2010.
5. Christina Lamb (22 Haziran 2008). "Whites huddle and pray as mob closes in". The Times. 15 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2011.
6. "C. Guveya Chiwenga". Africa Intelligence. 4 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2010.
7. "Sanctions Lists". The Zimbabwe Situation. 2005. 4 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2010.
8. Kwaramba, Fungi & Tafirenyika, Mugove (14 Kasım 2017). "Chiwenga warns Mugabe, Zanu PF". Daily News. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2017.
9. "Zimbabwe crisis: Army takes over - Mugabe 'detained'". BBC News. 15 Kasım 2017. 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2017.
10. Dzirutwe, MacDonald (15 Kasım 2017). "Zimbabwe army launches takeover against 'criminals' around Mugabe, says president 'safe'". Reuters. Erişim tarihi: 15 Kasım 2017.