Disko
Tanım
Özellikle 1970'li yılların sonunda ABD'de[1] ve dünya genelinde popüler olmuş bir pop müzik türüdür[2]. Disko, bir müzik türü olarak 1970'lerin başlarında boy göstermeye başlar. Öncülü olan funk, soul ve R&B gibi tarzlardan farkı, "four-to-the-floor" (dört dörtlük) davul vurgusu ve sıklıkla sekiz veya onaltılık vuruşta notalarla birlikte hi-hat'in açık-kapalı kullanımları ile öne çıkar.[3] Bunların yanında telli çalgılar, akustik ve elektrikli piyano, latin vurmalı çalgıları, bakır üflemeliler ve elektro gitarlar da bu müzikte sıkça yer alır. Ayrıca orkestra enstrümanları da solo melodiler için kullanıldı.
Tarih
1970'lerin ortasında boy gösteren disko tarzı, ilk başlarda siyah, hispanik ve eşcinsel altkültür gruplarında popüler olmaya başlar. Daha sonra, özellikle 1977 yılında Saturday Night Fever (Cumartesi Gecesi Ateşi) filmi ve New York'ta Studio 54 gibi önemli ve büyük disko kulüplerinin açılması, bu tarzın hem Amerika'da hem de dünyada çok geniş bir popülerliğe ulaşmasına sebep olur.[3][4] Bu dönemde disko müziği Donna Summer, Gloria Gaynor, Bee Gees[5] ve ABBA gibi popüler sanatçı ve grupların da katılımı ile kitleselleşti. Disko sanatçıları bir yandan şarkılarını oluştururken bir yandan disko müzik zirveye ulaşıyordu. 1970'lerin sonlarında Fransız şarkıcı Patrick Hernandez daha çok pop müzikle uğraşırken "Born to be Alive" adlı parçasıyla disko müzik tarihinin en büyük katkılarından birini yapmıştı. Disko kendini tüm dünyaya gösterirken; John Travolta'nın oynadığı 1970'lerin tozlu ve kirli Brooklyn'inde haftasonları diskoteğe giden bir gencin serserilikten diskoya uzanışını anlatan Cumartesi Gecesi Ateşi filmi gençlerin 1970'lerde ilgi odağı haline gelen bir film olmuştu.[6] Bu filmin müzikleri arasında çeşitli grupların yanı sıra İngiliz Bee Gees grubu da yer alır. Disko, 1980'lerin ortasından hafif hafif popülaritesini düşürmeye başladı. Ancak 1980 ve 1990'larda disko farklı tarzlarda geliştirilerek elektro dans, punk ve tekno müzik türleri oluştu. Ancak disko kültürü 1990'larda daha geniş kitle ve mekanlarla sektördeki yerini aldı. Bununla beraber disko kültürü daha da yaygın bir hale gelerek house ile kitleleri arkasına aldı. Batıda oldukça yaygın olan bu müzik türü neredeyse bir kitle kültürü haline gelmeye başladı. 2000'lere kadar popülerliğini kısmen de olsa devem ettiren disko milenyumda yerini adeta tamamen house, tekno ve trance'a bıraktı.
Dipnotlar
- Bora, Tanıl: "Dışarıda da Tunalı Gençliği Var". Yeni Olgu, Sayı 1, Ocak 1984.
Kaynakça
- DianaL. Mankowski (2010). "1970'lerde Amerika'da Cinsel Devrim, Özgürlük ve Popüler Kültür: Disco Inferno Cinsiyetleştirmek" (PDF). Michigan Üniversitesi. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2013. (İngilizce)
- "Disco - Club Dansı". Danskursları. 26 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2013.
- Harun İzer (8 Temmuz 2020). "Diskonun Hayaleti Bize Ne Söylüyor". Maniford. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020.
- Lawrence, Tim (12 Eylül 2013). "In Defence of Disco (Again)". 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020.
- Enis Hazan. "En iyi 10 Disko parçası". 29 Ağustos 2013. 30 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2013. Bilinmeyen parametre
|Birinciblog=
görmezden gelindi (yardım) - Nadia Khomami (26 Haziran 2016). "Disco's Saturday Night Fiction". The Guardian. 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020.
Wikimedia Commons'ta Disco ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |