Eleni (VIII. Konstantinos'un eşi)

Eleni, Alypius'un kızı Bizans imparatoru VIII. Konstantinos'un karısı.

Hayatı

İoannis Skilicis ve Zonaras'ın çalışmalarını devam ettiren Mihail Psellos, Chronographia adlı eserinde ondan kısaca bahsedildiği için hakkında çok az şey bilinmektedir.[1] Psellos onun hakkında sadece şunu yazar:

"Konstantinos, genç bir erkek iken, Eleni isimli bir hanımefendi ile evlendi. Yüksek itibarlı ve şehrin önde gelen soylu bir ailesinden olan Alypius'un kızıydı. Bu hanım güzel olduğu kadar faziletliydi, ölmeden önce üç kız doğurdu" [2]

Psellos'taki bu referans dışında, babası Alypius (Αλυπίος) hakkında başka bilgi yoktur.[3] Evlilik muhtemelen y. 976 yılında gerçekleşti ve Eleni görünüşe göre kocası 1025'te tek imparator olmadan çok önce bilinmeyen bir tarihte öldü.[1] Tarihçi Gunther G. Wolf, y. 989 yılında muhtemelen üçüncü kızının doğumunda öldüğünü söyler.[1]

Çiftin üç kızı oldu:[1]

• Eudokia. En büyük kızları. Chronographia kitabına göre "çocukken bazı bulaşıcı hastalıklara yakalandı ve görüntüsü nedeniyle hiç evlenmedi".[4] Sonra rahibe oldu.
• Zoi.
• Theodora

Evlilikleri sırasında, VIII. Konstantinos ağabeyi II. Basileios ile birlikte ortak hükümdardı. 976 ile 1025 yılları arasında kıdemli Bizans imparatoru olan Basileios, hiç evlenmedi. Bu nedenle Eleni augusta unvanını bu dönemde taşıdı.

Muhtemel soyu

Günümüzün soy uzmanı olan Ronald Wells, Eleni'nin büyük kızı Eudokia'nın ömür boyu rahibe olarak kalmadığını öne sürer. Mezya themasının valisi olarak hizmet etmiş olabilecek Paflagonya asıllı bir soylu olan Andronikos Dukas'ın isimsiz eşi ile Eudokia'yı özdeşleştirir. Bu teori, Eleni'yi X. Konstantinos ve İoannis Dukas'ın anneannesi yapar.[5]

Ronald Wells ayrıca yukarıda önerdiği evlilikten iki kız çocuğu doğduğunu önerir. Önerilen ilk kız, İvan Vladislav'ın karısı Maria'dır. Ancak Christian Settipani, Maria'nın Bulgar Çarı II. Boris'in soyundan geldiğini daha sağlam bir şekilde öne sürer.[6] İkinci kızı, Manuil Erotikos Komninos'un karısı olduğu iddia edilen "Sophia" dır.[7] Manuil, I. İsaakios ile I. Aleksios'un babası İoannis Komnenos'un babasıdır.

Herhangi bir referans ya da tartışma içermeyen iddia, görünüşe göre Dukas ve Komninos ailelerinin soylarının Makedon Hanedanı'na kadar izini sürmenin bir yolu olarak hizmet eder. Bununla birlikte, birincil kaynaklarda veya çağdaş mühürbilim Eudokia'nın bu tür bir ilişkisine dair hiçbir kanıt yoktur[8] ve modern tarihsel ve prosopografi otoriteleri, iddia edilen soyun tamamen olası görünmesine neden olarak bu konuda eşit derecede sessiz kalmaktadır.[9][10][11]

Kaynakça

1. PmbZ, Helene (#22578).
2. Psellos, Mihail, "Chronographia", Book 2, chapter 4
3. PmbZ, Alypios (#20265).
4. Mihail Psellos, "Chronographia", Book 2, chapter 5
5. "130-9".
6. Settipani 2006, pp.282-283
7. "140-9".
8. Prosopography of the Byzantine World, Eudokia (101) - vide: http://db.pbw.kcl.ac.uk/pbw2011/entity/person/107052
9. Cawley, Charles, BYZANTIUM: Konstantinos VII died 959, Medieval Lands database, Foundation for Medieval Genealogy,
10. Settipani 2006, p.158 (Doukas), p. 308 (Macedonian Dynasty).
11. Cheynet 1996, p.275 (Ducas).

Dış bağlantılar

• Book 2 of the Chronographia which deals with the period 1025-1028. The text is part of the Internet Medieval Source Book 28 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
• The project "involves extracting and analysing detailed information from primary sources, including contemporary chronicles, cartularies, necrologies and testaments 10 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.