Ermenek maden kazası
Ermenek maden kazası, 28 Ekim 2014 tarihinde, Karaman’ın Ermenek ilçesine bağlı Pamuklu köyü yakınlarında, Has Şekerler Madencilik’e ait kömür madeninde su baskını sonucu 18 işçinin mahsur kalarak hayatını kaybettiği olaydır. Bu kaza altı ay içinde bir Türk madeninde ikinci büyük kazadır. Bir önceki Soma Faciası 13 Mayıs 2014'te gerçekleşmişti.
Kaza
Madende eski kullanılmayan kömür ocağında biriken suyun baskını ile yaşanan göçük, saat 12:15’te sabah vardiyasına giren işçilerin çalıştığı sırada yaşandı. Maden ocağı yetkilisi Şahin Uyar, olay esnasında 26 işçinin içeride olduğunu, 8'inin kurtulduğunu, olaydan üç saat sonra madendeki su seviyesinin 50 metreyi bulduğunu ve içeride mahsur kalan 18 işçi için umudun kesildiğini açıkladı.[1]
Faciada Mehmet Baha, Ömer Cansu, Recep Çiloğlu, Osman Çoksöyler, Hüseyin Çolak, Hüsnü Çolak, Tezcan Gökçe, İsa Gözbaşı, Hüseyin Gültekin, İsmail Gürses, Ali Haznedar, Kerim Haznedar, Uğur İlhan, Mehmet Özcan, Mehmet Tokat, Hasan Tuncer, Bahri Üzer ve Kamil Yaman adlı maden işçileri yaşamını yitirdi.[2]
Facianın 10. gününde aynı yerde bulunan 2 işçi ile 22. gününde birbirine sarılı vaziyette bulunan 8 işçiye yapılan otopsinin sonucunda, işçilerin metan gazından zehirlendiği tespit edildi.[3] Uzmanlara göre madende yaşam odası olsaydı, 3. yukarıbaş denilen bacada tahkimat duvarının üzerine çıkarak yaklaşık 15 saat boyunca kurtarılmayı bekleyen 8 işçi kurtulabilirdi.[3]
Kaza sonrası gelişmeler
3 Mart 2015 tarihinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından yapılan açıklamada 19-20 Haziran 2014 tarihinlerinde yapılan teftişte toplam 8 mevzuata aykırılık tespit edilmiş ve idari para cezası uygulandığı bildirilmiştir. Fakat ocak kapatılmadı.[4]
Yargı süreci
2015 yılının Nisan ayında "bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne sebep olma" suçundan kamu davası açıldı.[5] 3'ü tutuklu 16 sanığın yargılandığı mahkemenin ilk duruşması 18 Haziran 2015 tarihinde Ermenek Ağır Ceza Mahkemesinde görülmeye başlandı.[6]
Has Şekerler Madencilik Şirketi sahibi Saffet Uyar, Ermenek Cenne Linyit Kömürü İşletmesi Müdürü ve hissedarı Abdullah Özbey ve aynı şirketin teknik nezaretçisi Ali Kurt tutuklu yargılandığı davada, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın bu bakanlıklara bağlı müfettişlerin soruşturulması için izin vermediği ortaya çıktı.[7]
Davanın üçüncü duruşmasında tanık olarak dinlenen maden işçileri, müfettişler denetim yapmadan önce tehlikeli ve üretim haritası dışında açılan galerilerin kapatıldığını, gidince geri açıldığını ve madende kaçış bacalarının olmadığını anlattı.[8]
Mayıs 2016'da mahkemeye sunulan bilirkişi raporunda, şu ifadelere yer verildi:[9]
“ | Ocak içerisinde kazı ve kömür çıkarma faaliyetleri sırasında güvenlik amacına yönelik olarak tekniğine ve mevzuata uygun olarak sondaj çalışmaları yapılmamıştır. Kazıya başlamadan önce tekniğe ve mevzuata uygun 25 metrelik sondajların yapılması gerekmektedir. Oysa ocakta kazılar sırasında sadece 3 metrelik sondajlar yapılmıştır. Türkiye'deki madencilik faaliyetindeki gözetim ve denetim yetkisini elinde bulunduran ve kamu otoritesi olan MİGEM'in, iş kazasının meydana geldiği işletme sahasındaki maden üretim faaliyetlerini yeterince ve etkin bir şekilde denetlemediği ortadadır. MİGEM heyetinin düzenlediği 21.08.2014 tarihli raporda, iş kazasının meydana geldiği ocakta icra edilen kazı çalışmaları sırasında, "eski imalatlı bölgelerden su ve gaz degajlarının yüksek olma ihtimali yüksektir" tespitinde bulunulmasına rağmen bu tür teknik hataların tekrar etmemesine yönelik olarak işletme ruhsat sahibi şirket, MİGEM tarafından yeterince ve etkin uyarılmamış ve yönlendirilmemiştir. | „ |
Temmuz 2016'da kararı açıklanan mahkeme süreci sonunda maden sahibi tutuklu Saffet Uyar 13 yıl 9 ay, hissedar Abdullah Özbey 9 yıl 3 ay, firari mühendis Yavuz Özsoy 18 yıl 9 ay, teknik nezaretçi tutuklu Ali Kurt 13 yıl 9 ay olmak üzere mühendis ve iş güvenliği uzmanı diğer sanıkların bir kısmı çeşitli hapis cezalarına çarptırıldılar.[10]
Tepkiler
Cumhurbaşkanı *Recep Tayyip Erdoğan, maden kazası nedeniyle Cumhuriyet Bayramı kutlamalarını iptal etti[11] ve ayrıca 29 Ekim'de madeni ziyaret etti.[12]
Dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Soma ve Ermenek’te toplam 319 işçinin yaşamını yitirdiği maden facialarıyla ilgili, “Bu benim ve bakanlığımın mahçubiyetidir. Bunlar tabii afetlerden değil, kusurlardan oldu” sözlerini dile getirdi.[13]
AK Parti İstanbul milletvekili Burhan Kuzu, sosyal medyada "Sel felaketine maruz kalan 18 maden işçimize sağ salim ulaşabilmek ümidi ile dua edelim" mesajını paylaştı.[14]
Jeoloji Mühendisleri Odası, Has Şekerler Madencilik Şirketi sahibi Saffet Uyar'ın aynı bölgede resmi olarak bilinen 1200 işçinin çalıştığı dört ocağının daha bulunduğunu, kaçak ocaklarda kaç işçinin çalıştığının belli olmadığını ve bu ocakların derhal kapatılması gerektiğini açıkladı.[15]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- "Karaman'daki madende mahsur 18 işçiyi kurtarma çalışmalarında henüz iyi haber yok". Diken. 28 Ekim 2014. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2015.
- "Ermenek'te mahsur kalan 18 madencinin isimleri açıklandı". Diken. 1 Kasım 2014. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2015.
- "Ermenek madeninde mahsur kalan işçiler kurtarılmayı beklemiş". Bugün. 28 Kasım 2014. 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2015.
- "Bakanlık açıkladı: Ermenek'te facia göz göre göre geldi". Hürriyet. 3 Mart 2015. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2015.
- "Ermenek faciasıyla ilgili kamu davası açıldı". Sözcü. 10 Nisan 2015. 16 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2015.
- "Ermenek'teki maden faciası davasının ilk duruşması görüldü". Hürriyet. 18 Haziran 2015. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2015.
- "Ermenek'te müfettişlere dokunmak yasak: Çalışma Bakanlığı da soruşturma izni vermedi". Diken. 30 Eylül 2015. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2015.
- "Ermenek tanıklıkları: Tehlikeli yerleri müfettiş gelmeden kapatır, gidince açardık". Diken. 4 Ağustos 2015. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2015.
- "Ermenek'teki maden faciası davasında bilirkişi raporu mahkemeye ulaştı". Habertürk. 31 Mayıs 2016. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2016.
- "Arşivlenmiş kopya". 16 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2018.
- "29 Ekim Cumhuriyet Bayramı resepsiyonu iptal edildi". Milliyet. 28 Ekim 2014. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2015.
- "Cumhurbaşkanı Erdoğan Ermenek'te". Sabah. 29 Ekim 2014. 24 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2015.
- "Soma ve Ermenek'in ardından istifayı düşünmeyen Bakan Yıldız 'mahcup'muş!". Diken. 2 Mayıs 2015. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2015.
- "Twitter gaflarına bir yenisini ekleyen Burhan Kuzu'ya göre 18 madenci 'sel felaketi'ne maruz kalmış!". Diken. 29 Ekim 2014. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2015.
- "18 işçinin mahsur kaldığı Ermenek'te ocak sahibinin 1200 işçisi daha tehlike altında". Diken. 1 Kasım 2014. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2015.