Evrenin ivmelenerek genişlemesi

	Kozmoloji
En erken evren
	Enflasyon · Nükleosentez; GWB · Nötrino arka planı; Kozmik mikrodalga arka planı
Erken evren
	Kırmızıya kayma · Hubble kanunu; Uzayın genleşmesi; Friedmann denklemleri; FLRW çözümü
Yapı oluşumu
	Evrenin şekli; Yapı oluşumu; Gökada oluşumu; Evrendeki büyük ölçek yapılar
İçerik
	Lambda-CDM model; Karanlık enerji · Karanlık madde; Karanlık akışkan · Karanlık akış
Kronoloji
	Evrenbilimsel teorilerin kronolojisi; Büyük Patlama kronolojisi; Genişleyen evrenin geleceği
Deneyler
	Gözlemsel kozmoloji; 2dF · SDSS; COBE · BOOMERanG · WMAP

Evrenin ivmelenerek genişlemesi, belli bir mesafedeki bir galaksinin gözlemciden sürekli olarak, zamanla artan bir hızla uzaklaşmasından yola çıkılarak gözlemlenen evrenin genişlemesi olayıdır.[1][2][3] Evrenin ivmelenerek genişlemesi 1998'de, Supernova Cosmology Project ve High-Z Supernova Search Team olmak üzere birbirlerinden bağımsız iki proje tarafından tespit edilmiştir. Her iki projede de ivmelenmenin ölçümü için tip Ia süpernovalar kullanılmıştır.[4][5] Bunun nedeni, bu tip süpernovaların neredeyse aynı iç parlaklığa sahip olmaları (standart mum) ve bunlardan uzak olan nesnelerin daha donuk görünmeleri sebebiyle, bu tip süpernovaların parlaklıklarının daha net gözlemlenebilmesidir. 2011'de Saul Perlmutter, Brian Schmidt ve Adam Riess, "uzak süpernovaların incelenmesi sonucunda evrenin ivmelenerek genişlemesini keşiflerinden dolayı" Nobel Fizik Ödülü'nü paylaşmışlardır.[6][7]

Kaynakça

Overbye, Dennis (20 Şubat 2017). "Cosmos Controversy: The Universe Is Expanding, but How Fast?". The New York Times (İngilizce). 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019.
Scharping, Nathaniel (18 Ekim 2017). "Gravitational Waves Show How Fast The Universe is Expanding". Astronomy (İngilizce). 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019.
Weaver, Donna; Villard, Ray (11 Mart 2018). "Measuring universe expansion reveals mystery – Is something unpredicted going on in the depths of space?" (İngilizce). Earth & Sky. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019.
"Nobel physics prize honours accelerating universe find" (İngilizce). BBC News. 4 Ekim 2011. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019.
Peebles, P. J. E.; Ratra, Bharat (2003). "The cosmological constant and dark energy". Reviews of Modern Physics (İngilizce). 75 (2). ss. 559-606. arXiv:astro-ph/0207347 $2. Bibcode:2003RvMP...75..559P. doi:10.1103/RevModPhys.75.559.
"The Nobel Prize in Physics 2011" (İngilizce). Nobel Vakfı. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019.
http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2011/press.html 30 Ağustos 2012 tarihinde WebCite sitesinde arşivlendi Perlmutter 2011 Nobel Fizik Ödülünün yarısını kazandı. Ödülün diğer yarısı ise Schmidt ve Riess arasında bölüşüldü.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Overbye, Dennis (20 Şubat 2017). "Cosmos Controversy: The Universe Is Expanding, but How Fast?". The New York Times (İngilizce). 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019.

[2] Scharping, Nathaniel (18 Ekim 2017). "Gravitational Waves Show How Fast The Universe is Expanding". Astronomy (İngilizce). 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019.

[3] Weaver, Donna; Villard, Ray (11 Mart 2018). "Measuring universe expansion reveals mystery – Is something unpredicted going on in the depths of space?" (İngilizce). Earth & Sky. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019.

[4] "Nobel physics prize honours accelerating universe find" (İngilizce). BBC News. 4 Ekim 2011. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019.

[5] Peebles, P. J. E.; Ratra, Bharat (2003). "The cosmological constant and dark energy". Reviews of Modern Physics (İngilizce). 75 (2). ss. 559-606. arXiv:astro-ph/0207347 $2. Bibcode:2003RvMP...75..559P. doi:10.1103/RevModPhys.75.559.

[6] "The Nobel Prize in Physics 2011" (İngilizce). Nobel Vakfı. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019.

[7] ttp://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2011/press.html 30 Ağustos 2012 tarihinde WebCite sitesinde arşivlendi Perlmutter 2011 Nobel Fizik Ödülünün yarısını kazandı. Ödülün diğer yarısı ise Schmidt ve Riess arasında bölüşüldü.