Fas İspanyol Protektorası
Fas İspanyol Protektorası (İspanyolca: Protectorado español en Marruecos; Arapça: الحماية الإسبانية على المغرب, Himayet İsbanyul fi-Mağrib), 1912 Fes Antlaşması ile kurulan ve 7 Nisan 1956 tarihinde Fas ile birleşmesine kadar süren İspanya'nın bir himaye yönetimidir.[1]
Fas İspanyol Protektorası Protectorado español en Marruecos الحماية الإسبانية على المغرب | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1912-1956 | |||||||||
Fas bayrağı
Arma
| |||||||||
Fas İspanyol Protektorası'nın konumu | |||||||||
Başkent | Tetuan | ||||||||
Yaygın diller |
İspanyolca Arapça Berberice | ||||||||
Hükûmet | Himaye | ||||||||
• 1913 | Felipe Alfau Mendoza | ||||||||
• 1951-1956 | Rafael García Valiño | ||||||||
Sultan | |||||||||
• 1912–27 | Yusuf | ||||||||
• 1927–53 | V. Muhammed | ||||||||
• 1953–55 | Muhammed bin Arafa | ||||||||
• 1955–56 | V. Muhammed | ||||||||
Tarihçe | |||||||||
• Kuruluşu | 1912 | ||||||||
• Fes Antlaşması | 30 Mart 1912 | ||||||||
• Fas ile birleşme | 7 Nisan 1956 | ||||||||
• Dağılışı | 1956 | ||||||||
Yüzölçümü | |||||||||
• Toplam | 20.948 km2 (8.088 sq mi) | ||||||||
Para birimi | İspanyol pesetası | ||||||||
|
Fas İspanyol Protektorası, Akdeniz'de ve Cebelitarık Boğazı'nda bir kuzey şeridinden ve İspanyol Sahrası'nı çevreleyen Juby Burnu çevresindeki himaye bölgesinin güney kısmından oluşmaktaydı. Kuzey bölgesi, Fransa'nın himayeyi bırakmasından kısa bir süre sonra 7 Nisan 1956'da bağımsız Fas'ın bir parçası oldu. İspanya, İfni Savaşı'nın ardından 1 Nisan 1958'de Angra de Cintra Antlaşması ile güney bölgesini Fas yönetimine devretti. Tanca şehri ise İspanyol himayesinden çıkarılarak Tanca Uluslararası Bölgesi adıyla özel bir uluslararası kontrol statüsü aldı.
Fransa zaten tüm ülkeyi himayesi altına alması Fas'ın dış ilişkilerini kontrol ettiği için, bir bölgeyi İspanyol himayesine devretme yetkisine de sahipti. Bölgenin yüzey alanı yaklaşık 20.948 km² idi ve bu günümüz Fas'ın % 4.69'una denk gelmekteydi.
Kaynakça
- "Treaty Between France and Spain Regarding Morocco". The American Journal of International Law. 7 (2 [Supplement: Official Documents]). 1913. ss. 81-99. doi:10.2307/2212275. JSTOR 2212275.
Ek okuma
Wikimedia Commons'ta Spanish Morocco ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Calderwood, Eric. 2018. Colonial al-Andalus: Spain and the making of modern Moroccan culture. Harvard University Press
- "Min Khalifa Marrakesh Ila Mu’tamar Maghreb El Arabi." (From the caliph of the king of Morocco to the Conference of the Maghreb). (1947, April). El Ahram.
- Wolf, Jean (1994). Les Secrets du Maroc Espagnol: L’epopee D’Abdelkhalaq Torres. Morocco: Balland Publishing Company
- Ben Brahim, Mohammed (1949). Ilayka Ya Ni Ma Sadiq (To you my dear friend). Tetuan, Morocco: Hassania Publishing Company
- Benumaya, Gil (1940). El Jalifa en Tanger. Madrid: Instituto Jalifiano de Tetuan
- Villanova, José-Luis (2010). Cartographie et contrôle au Maroc sous le protectorat espagnol (1912-1956). MappeMonde vol.98