Göller Yöresi

Göller Yöresi, Akdeniz Bölgesi'nde bulunan Acıgöl, Akgöl, Akşehir, Beyşehir, Burdur, Eber, Eğirdir, Gavur, Ilgın (Çavuşçu), Işıklı, Karamık, Karataş, Kovada, Salda, Suğla ve Yarışlı göllerinden oluşan bölgenin adıdır.

Salda Gölünden panoramik bir manzara (2015)
Göller Yöresi'nin 374 km yüksekten Uluslararası Uzay İstasyonu tarafından çekilmiş görüntüsü (2001)

Yöre, Akdeniz Bölgesi'nde, Antalya Bölümü'nün iç kısımlarında, 37°01′-38°30′′ K enlemleriyle, 29°33′-32°°21′D meridyenleri arasında yer alır. Yüz ölçümü yaklaşık 1.711.250 ha'dır. Yükseltiler 836 m ile, 2980 m arasında değişir, büyük bölümü 1000–1500 m yüksekliğe sahiptir. Dağlık alanlar arasındaki çukurlara yerleşen göller 172.160 ha alan ile yörenin %10'unu kapsar. Buradaki göller tektonik ve karstik olaylar le oluştuğundan, yeraltı akışı daha fazladır.Burdur gölü'ne dökülen Bozçay hariç diğer dereler sel karakterlidir[1].

Göller Yöresi; Afyonkarahisar, Isparta, Burdur, Antalya, Konya, Denizli topraklarına yayılır[2]. Göller yöresinin sınırlarını; doğuda Beyşehir Gölü, batıda Salda gölü ve Acıgöl, kuzey Eber Gölü, güneyden Köprülü ve Güllük Geçitleri oluşturur[3].

Yukarıkırlı köyünden Akgöl.

Alanda tektonik ve volkanik hareketler sonucunda oluşan çukurlar tuzlu, acı ve tatlı suların birikmesiyle değişik özelliklerde göller oluşmuştur. Kireç taşı geniş alanlarda bulunduğundan karstik şekiller, ovalar ve göl çanakları oluşmuştur. 14 göl ile en fazla göl Burdur ilindedir.[4].

Salda gölünün panoramik görünümü

Bölgedeki göllerin büyük çoğunluğu tektonik olsa da Isparta'daki Gölcük gibi yer yer volkanik göllere de rastlanır. Yöreye adını veren en önemli göllerden dördünün boyutları ve taban yükseklikleri batıdan doğuya doğru artar. Acıgöl 836 m, Burdur Gölü 854 m. Eğirdir Gölü 916 m ve Türkiye'nin üçüncü büyük gölü olan Beyşehir Gölü 1.121 m yüksekliktedir. Bunlardan Acıgöl ve Burdur Gölü, dışarı akışı olmayan birer kapalı havza durumundadır ve bu nedenle suları tuzludur. Eğirdir ve Beyşehir göllerinin dışa akışı olduğundan suları tatlıdır. Göller Yöresi tümüyle bir kapalı havza değil, içinde yerel kapalı havza durumundaki göllerle birlikte dışa akışlı göllerin de yer aldığı, hidrografya açısından çeşitlilik gösteren bir yöredir.

İklim

Yörede yüzey şekillerinin değişkenliğine bağlı olarak iklim de değişkendir. Akdeniz'e bakan yamaçlarda dağ karakterli Akdeniz iklimi etkilidir. Akdeniz iklimi ile İç Anadolu bozkır iklimi geçiş bölgesindedir. Yağış İç Anadolu'dan fazla, Akdeniz bölgesinden azdır[4]. Bölgede, Isparta, Burdur ve Beyşehir merkezleri ortalamasına göre; yıllık ortalama sıcaklık 12.2 °C, en yüksek günlük sıcaklık farkı 24.1 °C, yağış ortalaması 502.6 mm'dir. Alan Akdeniz ardı orman alanı içinde kabul edilir. Karaçam, kızılçam, Toros Göknarı, Lübnan Sediri, kokar ardıç, boylu ardıç, katran ardıcı saf ve karışık ormanlar oluşturur. Yörenin büyük çoğunluğu (%81) bozuk Koruluk, %27'si ormandır[1].

Göller yöresi ve yakın çevresindeki 65 gölden 31 göl kurudu, 11 göl ise kuruma tehlikesi altındadır[5].

Kaynakça
  1. GÖRCELİ,OĞLU, Dr. Ertuğrul (1976). "Anadolu Göller Bölgesinde Özellikle Burdur Gölü Çevresindeki Sedimantasyonun Yaygınlığı ve Önemi". İÜ Orman Fakültesi Dergisi. 30 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2018.
  2. GÜLSOY, Serkan ve ark. "Göller Yöresi Boylu Ardıç (Juniperus excelsa Bieb.) Sahalarında Çevresel Faktörlerin Kozalak Fiziksel Özellikleri Üzerine Etkisi" (PDF). II. ULUSAL AKDENİZ ORMAN VE ÇEVRE SEMPOZYUMU. 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2017.
  3. ŞAHİN, Hamdi; KONYAR, Erkan; ENGİN, Gürkan (2011). "GÖLLER BÖLGESİ NEOLİTİK YERLEŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME". 25 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2017.
  4. ÖZTAŞ, Kadir; KARABULUT, Tahsin (2007). "TURİSTİK DESTİNASYON OLUŞTURMA POTANSİYELİ AÇISINDAN GÖLLER YÖRESİNİN ÖNEMİ" (PDF). 26 Mart 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2017.
  5. "Göller Bölgesi, gölsüz kalıyor". hurriyet.com.tr. 2 Şubat 2010. 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2017.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.