Gelasiyen
Gelasiyen ,uluslararası jeolojik zaman ölçeğindeki bir çağ veya kronostratigrafi de bir aşamadır, Kuaterner dönem / sistemin ve Pleistosen döneminin / serisinin en erken veya en alt bölümüdür.2.588 ± 0.005 Ma (milyon yıl önce) ile 1.806 ± 0.005 Ma arasında Piacenziyen aşamasını (Pliyosenin bir bölümü) takip eder ve onu Calabria aşaması izler.[1]
Kuaterner Sisteminin bölümleri | ||||
---|---|---|---|---|
System/ Periyod |
Seriler/ Epok |
Aşama / Yaş |
Yaş (Ma) | |
Kuaterner | Holosen | Meghaliyen | 0 | 0.0042 |
Nortgripiyen | 0.0042 | 0.0082 | ||
Grönlandiyen | 0.0082 | 0.0117 | ||
Buzul Çağı | Tarantian | 0.0117 | 0.129 | |
Çibanyen | 0.129 | 0.774 | ||
Calabrian | 0.774 | 1.80 | ||
Gelasiyen | 1.80 | 2.58 | ||
Neojen | Pliyosen | Piacenza | 2.58 | 3.60 |
Avrupa ve Kuzey Amerika'da Holosen, Blytt–Sernander zaman cetveline göre Boreal öncesi, Boreal, Atlantik, Alt Boreal ve Alt Atlantik dönemlerine ayrılır. Üst veya Geç Pleistosen için birçok bölgesel alt bölümlemeler mevcuttur; genellikle bu bölümler yöresel soğuk (buzul) ve sıcak (interglasiyel) dönemlerdir. Son Buzul Dönemi, soğuk Genç Driyas alt bölümüyle biter. |
Tanım
Gelasiyen,1998 yılında jeolojik zaman ölçeğinde tanıtıldı.[2] Adanın güneyindeki Sicilya şehri Gela'nın adını almıştır. 2009'da Pliyosen'den Pleistosen'e taşındı, böylece jeolojik zaman cetveli, 2.588 milyon yıl önce Dünya'nın iklimi, okyanusları ve biyotasında meydana gelen temel değişikliklerle daha tutarlı olacaktı.[3]
Gelasiyen'ın tabanı manyetostratigrafik olarak Matuyama (C2r) kronozonunun (Gauss-Matuyama manyetostratigrafik sınırında) tabanı olarak tanımlanır, izotopik aşama 103.Bu çizginin üzerinde kalkerli nanofosillerin dikkate değer yok oluşları meydana gelir: Discoaster pentaradiatus ve Discoaster surculus.[1][2][4] Gelasiyen için GGSP (Global Boundary Stratotype Section and Point),Gela yakınlarındaki Monte Sant Nicola'da bulunmaktadır.
Gelasiyen'in tepesi manyetostratigrafik olarak Olduvai (C2n) kronozonunun sonu olarak ve faunal olarak kalkerli nano-fosil Discoaster brouweri'nin (biyozon CN13'ün tabanı) yok olma seviyesi olarak tanımlanır.
İklim
Gelasiyen sırasında Kuzey Yarımküre'deki buz tabakaları büyümeye başladı ve bu Kuarterner buzul çağı'nın başlangıcı olarak görüldü.Derin deniz çekirdeği örnekleri, yaş boyunca yaklaşık 40 deniz izotop katları (MIS 103 - MIS 64) tanımlamıştır.Bu nedenle, Gelasiyen sırasında muhtemelen değişen yoğunlukta yaklaşık 20 buzul döngüsü olmuştur.
Avrupa
Alpler'in bölgesel buzul tarihinde bu çağa artık Biber deniyor.Kuzey Avrupa'da Pre-Tegelen ve Tegelen'e karşılık gelir.[5] Gelasiyen döneminde Butley'in Kırmızı Kayalık Formasyonu, Newbourn Kayalıkları, Norwich Kayalık Formasyonu ve Weybourne Kayalık Formasyonu (tümü Doğu Anglia, İngiltere'den) biriktirildi. Gelasiyen, kuzeybatı Avrupa'da yaygın olarak kullanılan,Hollanda'da tanımlanan Praetiglian ve Tiglian aşamalarının bir eşdeğeridir.
Kaynakça
- "at the GeoWhen database". 22 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "The Gelasian Stage (Upper Pliocene): A new unit of the global standard chronostratigraphic scale (PDF). 1 Mart 1998. ss. pp 82-87.
- Gibbard, Philip L.; Head, Martin J.; Walker, Michael J. C. (2009), "Formal ratification of the Quaternary System/Period and the Pleistocene Series/Epoch with a base at 2.58 Ma", Journal of Quaternary Science, 25 (2): 96, doi 10.1002/jqs.1338
- Gradstein et al. (2005),. s. 28.
- German Stratigraphic Commission: Stratigraphische Tabelle von Deutschland 2016 (PDF).