Jeet Kune Do

Jeet Kune Do (JKD) (Türkçe: Durduran Yumruğun Yolu) ve (İngilizce: The Way of the Intercepting Fist) Bruce Lee tarafından geliştirilen özgün dövüş felsefesi.

Jeet Kune Do Simgesi

Bruce Lee, felsefesini tanımlaması bakımından bu ismi eksik bulmuş ama zamanla kulağına hoş geldiği için değiştirmekten vazgeçmiş ve bu felsefeyi anlamayanlar için "o sadece bir isim" demiştir. Bruce Lee bu ismin sistemi tam olarak ifade edemediğini düşünerek bundan hep sıkıntı duyduğunu belirtmiştir. Bedeni daha ziyade eş zamanlı saldırarak müdafaa etme felsefesidir. Bruce Lee’nin Çince adı “Jun Fan Lee” olduğu için kendi sistemine “Jun Fan Gung Fu” demişti; yani “Jun Fan’ın Gung Fu’su”; yani “benim Gung Fu’m”. 1958-73 yıllarında Bruce Lee çeşitli dövüş sanatlarının görüşlerini yeni bir dövüş sistemi şeklinde bir araya getirdi. ‘Jun Fan Gung Fu’nun temel aldığı branşlar daha ziyade Wing Chun, Boks ve Eskrim’di. Bunun dışında teknikler, alıştırmalar, prensipler ve konseptler az veya çok belirgin ama daima değiştirilmiş olarak başka dövüş sanatlarından etkilenmiştir ki ‘şahsi dövüş stili’ndeki zayıflıklar veya boşluklar ortadan kaldırılsın. Bu şekilde oluşturduğu dövüş tarzına ‘Jun Fan’ adını verdi[1]

1967 yılında ilk defa Bruce Lee tarafından bu ifade kullanılmıştır ve aynı zamanda felsefi tasarımı kamuoyu bilgisine sunulmuştur. Lee, sanatına bir isim koymakla uğraşırken, özünün her türlü kristalleşmesinden ve sınırlandırılmasından sürekli olarak uzaklaştı [2].

"Basitçe, "Jeet Kune Do" basitleştirmektir."

[3]

Sistemin ana unsuru gereksiz tüm hareketlerden vazgeçmek yani ekonomiklik, sadelik, etkililik, doğrudanlık, bedenin tümünü (komple) kullanmaktır. Temel amacı en kısa zamanda sonuca varmaktır. Bu sanat Bruce Lee tarafından bilinen bazı savunma sanatlarının sentez ve modifiye edilerek birleşimidir. Temel olarak Wing Chun üzerine kurulan bu sistem Bruce Lee'nin gerekli gördüğü bazı dövüş sanatlarının bazı tekniklerini özgün felsefesine eklemesi ile ortaya çıkmıştır. Örnek olarak, bazı önemli ani ileri adım hareketlerini, ayak çalışmalarını (footwork), şaşırtmacaları (deceptiveness), mesafe ayarı (cadence), kırık ritm (broken rhythm), zamanlama (timing ) egzersizlerini eskrim sporundan almıştır. Jeet Kune Do’nun prensiplerine bir sayı vermek doğru değil. Hatta şartlar değiştikçe siz kendi JKD’nize katabilirsiniz. Genel geçer karakteri daha önde olan, her JKD adamının mutlaka bilmesini ve müfredatında mutlaka yer almasını gerektiren prensiplerden ilk akla gelenler şunlardır: Ön direkt ile başla, su gibi ol, atağı atakla vurarak durdur, eşzamanlı savuştur ve vur, aşağıya tekme ve yukarıya yumrukla karma yap, gerçekçi dövüş, yararlı olanı al ve yararsızı atıp oradan itibaren geliştir yani kişisel özgünlük, akışkan ol, tüm mesafelerde ve tüm pozisyonlarda rahat ol, en yakın mesafede en uzun silahı ve yumuşak hedefe güçlü silahı kullan, birey sistemden önemli, deneyim tekniğin üstünde, her şey dâhil et ve hiçbir şeyi hariç tutma, her zaman gelişen ol, her yerde uygulanabiliri kullan, kırık ritim yap, koşul yok, atak yaparken haber verme, eskiden deneyimi al ama eskiye saplanma, form veya kata yok, düşünmek yok, limiti limit olarak ve yolu yol olarak kullanma, seçmek ve toplamak yok, merkezi çizgiye vur, ekonomik hareket et (basit, direkt, etkili), atağın beş yolunu kullan. Bir eskrimci olarak isimlendirilmese bile bundan yararlanmasını bilmiştir. Bunun dışında boks, tekvando, judo, tayland boksu, savate vb. ve Muhammed Ali'nin esnek gard ve dansından etkilenmiştir. Bruce Lee gerekli gördüğü teknik, taktik ve egzersizlerini JKD felsefesiyle pratize etmiştir. Bruce Lee "Jeet Kune Do"yu kitabı (Tao of Jeet Kune Do), verdiği özel dersler ve topluma açık seminerlerle pek çok ülkeye aktarmıştır. Bruce Lee ünlü kişilere de dersler vermiştir. James Coburn, Steve McQueen, Chuck Norris, Kareem Abdul-Jabbar bunlardan bazılarıdır[4]

Jeet Kune Do, Bruce Lee'nin kendi konseptidir. Bu yüzden orijinal öğrencileri bile bu sanatın hakkını onun gibi veremeyeceği endişesiyle, her uygulayıcı kendi özgünlüğünü sergilesin ve taklitçi olmasın diye "Jeet Kune Do" dememişlerdir. Örneğin, Profesör Joseph Cowles "Wu Wei Gung Fu"[5], James Demile "Wing Chun Do"[6], Jesse Raymond Glover "Non Classical Gung Fu"[7], Dan İnosanto "Jun Fan Jeet Kune Do"[8] demiştir. Bunlar Bruce Lee'nin değil kendilerinin konseptleridir.[9] Zaten Jeet Kune Do isminin telif hakkı Linda Lee Cadwell üzerindedir. Bruce Lee'nin Jesse Glover, Ed Hart, Joe Cowles, James DeMile, Steve Golden ve Dan Inosanto gibi 6 orijinal öğrencisinden dersler ve sertifikalar alan Thomas (Tom) Keplar, merkezi New York'ta bulunan Dünya Jeet Kune Do Federasyonu'nun (World Jeet Kune Do Federation-WJKDF) başkanı (Chairman) olarak "Yeni Nesil JKD"nin (Next Generation JKD) öncülüğünü yapmaktadır. Başkan (President) ve CIO olarak görev yapan Ahmed Abdelatif ise Bruce Lee'nin Dan İnosanto gibi birinci, Tom Keplar ve Jesus Santiago gibi ikinci jenerasyon öğrencilerinden seminerler almıştır. JKD Kulelkavido'nun kurucusu (Sijo) Yüksel Yılmaz bu federasyonda Başkan Yardımcısı (Vice President) olarak eğitim alanını temsil etmektedir. 60'ın üzerinde ülkeyle üyelik temasları bulunan Dünya Jeet Kune Do Federasyonu JKD'nin üzerinde ilgiyi artırmak için Bruce Lee'nin sparring maçlarını model alarak JKD'ye sportif bir boyut katmıştır. Yeni Nesil JKD'cilerin Sri Lanka (Kandy), Tayland (Bangkok) ve Hindistan (New Delhi) gibi ülkelerde yaptığı dünya çapındaki büyük sparring organizasyonlarında Yüksel Yılmaz'ın seminer vermek üzere eşlik ettiği Türk JKD'ciler 5 maçta 5 birincilik aldılar. Bu şampiyonalar "JKD sparring"e olan ilgi hususunda büyük bir canlılık kazandırmıştır[10].

Bruce Lee şöyle der: "...Jeet kune do şekilsizliği tercih eder, böylece tüm şekilleri alabilir ve jeet kune do’nun stili olmadığından bütün stillere uyabilir. Sonuç olarak jeet kune do tüm yolları kullanır ve hiçbirine bağlı değildir ve bunun gibi sonuca yardım eden bütün teknik ve imkanları kullanır."[11]

Kaynakça
  1. "Jeet Kune Do Müfredat ve Genel Özellikleri | Türkiye Wushu Kung Fu Federasyonu". Erişim tarihi: 30 Ocak 2021.
  2. "Jeet Kune Do". Bruce Lee Foundation (İngilizce). Erişim tarihi: 30 Ocak 2021.
  3. Lee, Bruce, Tao of Jeet Kune Do, Ohara Publications, 1975, USA).
  4. "Jeet Kune Do Müfredat ve Genel Özellikleri | Türkiye Wushu Kung Fu Federasyonu". Erişim tarihi: 30 Ocak 2021.
  5. "Arşivlenmiş kopya". 11 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2015.
  6. "Arşivlenmiş kopya". 12 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2015.
  7. "Arşivlenmiş kopya". 26 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2015.
  8. "Arşivlenmiş kopya". 10 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2015.
  9. "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2015.
  10. "Jeet Kune Do". www.worldjeetkunedofederation.org. Erişim tarihi: 30 Ocak 2021.
  11. Yılmaz, Yüksel (2008), Jeet Kune Do'nun Felsefesi, İstanbul, Turkey: Yalın Yayıncılık, ISBN 9789944313674

Ayrıca bakınız
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.