Muhammed Ali

Muhammed Ali (doğum Cassius Marcellus Clay Jr., 17 Ocak 1942, Louisville, Kentucky – 3 Haziran 2016 Phoenix, Arizona), Amerikalı profesyonel boksör. Tüm zamanların en iyi boksörü olarak kabul edilen Muhammed Ali, kariyeri boyunca yaptığı maçların yalnızca 5 tanesini kaybetmiştir.[2][3]

Başlığın diğer anlamları için Muhammed Ali (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Muhammed Ali
Muhammed Ali, 1967
Kişisel bilgileri
Takma ad(lar)ı The Greatest (En iyisi)
The People's Champion (Halk Şampiyonu)
The Louisville Lip (Louisville Lip)
Sıklet Heavyweight (Ağır siklet)
Boyu 6 ft 3 in (191 cm)[1]
Kanat açıklığı 78 in (198 cm)
Millîyeti Amerikalı
Doğumu 17 Ocak 1942(1942-01-17)
Louisville, Kentucky, ABD
Ölümü 3 Haziran 2016 (74 yaşında)
Phoenix, Arizona, ABD
Duruş biçimi Right (Sağ)
Kariyeri
Toplam maç 61
Galibiyet 56
Nakavtla galibiyet 37
Yenilgi 5
Beraberlik 0

Hayatı

Muhammed Ali, 17 Ocak 1942'de Louisville, Kentucky'de, Cassius Marcellus Clay Jr. ismi ile Afroamerikan ve çeyrek İrlanda kökenli bir ailede dünyaya geldi. 12 yaşındayken boksla tanıştı ve kısa zaman içinde National AAU ve Altın Eldiven Şampiyonası'nda amatör kayıtlara girdi. Yine 1960'ta Roma'da ağır hafif siklette altın madalya alarak profesyonel lige döndü. 18 yaşındayken katıldığı Roma Olimpiyatları'nda altın madalya aldıktan sonra ünü giderek artmaya başladı.

1964 yılında 22 yaşındayken, S. Liston'u yenip Dünya Şampiyonu oldu. Bu zaferden sonra dinini değiştirdiğini ve İslam'a geçtiğini açıkladı. Muhammed Ali ismini aldı ve çok sevdiği boks'a 1967'den 1970'e kadar ara vermek zorunda kaldı. "Vietnamlılar bana hiçbir kötülük yapmadılar ki onlarla savaşayım." diyerek Vietnam Savaşı'na gitmediği için 5 yıl hapis ve 10 bin dolar para cezasına çarptırıldı. Lisansı ve pasaportu elinden alınınca dava süresince maddi sıkıntılar yaşadı ve iflas ettiğini açıkladı. Ailesinin yardımı ve üniversitelerde para karşılığı yaptığı konuşmalarla geçimini sağladı. 1970'te temyiz davasını kazanıp tekrar boksa döndü. 1971'de Joe Frazier ile 'Asrın maçı'na çıktı ve profesyonel boks kariyerinde ilk defa kaybetti. Uzmanlar üç buçuk sene aradan sonra sadece 2 maç yapan Muhammed Ali'nin bu kadar zor bir maça hazır olmadığı görüşünde hemfikirdi. Fakat o en kısa zamanda tekrar şampiyon olmak istiyordu. Ardından çenesinin kırıldığı maçta Ken Norton'a sayı ile yenilince, kendi ve yakınları dışında birçok kişi kariyerinin bittiğini sandı. Fakat o azmedip art arda unvan için rakip olan boksörleri bir bir yendi. Ken Norton'i yenip rövanşı aldı.

1973'te Joe Frazier ile unvan maçı için anlaştı. Arada sadece Joe Frazier-George Foreman maçı kalmıştı. Frazier sürpriz bir şekilde iki raundda nakavt oldu. Ali böylece önce Fraizer ile maç yapıp arkasından da Foreman'la maç ayarladı ve iki maçı da nakavt'la kazandı. Böylece hem kaybettiği unvanını alacak hem de daha bitmediğini gösterecekti. 1974'te Foreman’ın bahisçilerde 7'ye 1 favori olduğu maçta rakibini hiç beklenmedik bir taktik ile sekizinci raundda nakavt edip hak ettiği unvanı Floyd Patterson'den sonra tekrar elde eden ikinci boksör oldu. 1978'de L. Spinks'e yenilip ardından aynı yıl rakibini yenince Dünya Şampiyonluğunu 3 kez elde eden ilk boksör oldu. O zamanlar sadece 2 Dünya Boks Federasyonu olması değerini daha da farklı kılıyordu. 2008 yılı itibarı ile 8 Dünya Boks Federasyonu bulunuyordu. Muhammed Ali'nin etkin döneminde en iyi boksörler, unvanı elde edebilmek için, mutlaka karşı karşıya gelirlerdi. George Foreman'in 1994 yılında 20 sene aradan sonra tekrar Dünya Şampiyonu olması ve unvanını çok kez savunması, o dönemin boksunun birçok ülkede neden "Altın 70'li yıllar" diye anıldığını bize anlatıyor.

1978'de boksu Şampiyon olarak bıraktı. Sonra 1984'te Parkinson hastalığına yakalanmasına rağmen bunu gizleyip büyük para karşılığı iki maç daha yapıp kaybetti. İkisi de o vaktin veya sonrasının Dünya Şampiyonları idi. (eski sparring partneri Larry Holmes ve Trevor Berbick). Profesyonel döneminde sadece 5 kez yenilen, Olimpiyat ve Dünya Şampiyonu olan Muhammed Ali, 36 yaşına kadar bütün şampiyonlar için tek isim olmayı başardı ve 37'si nakavt olmak üzere 56 maç kazandı.

Ona sadece bir boksör olarak bakmamak gerekir. Çünkü o gücüyle olduğu kadar kişiliğiyle de hep daha iyisini yapmaya çalışmıştır. 1960 Roma Olimpiyatları'ndan döndükten iki gün sonra bir lokantada sadece beyazlara servis yapıldığını öğrenince, altın madalyasını Ohio Nehri'ne atmıştır. 1996 Atlanta Olimpiyatları'nda bu madalyanın yerine başka bir altın madalya kendisine verilmiştir.

Din olarak İslamiyet'i seçmiştir ve Vietnam Savaşı'na gitmemiştir. Bu durumu şöyle dile getirmiştir: "Benim onlarla sorunum yok." (I'I ain't got no quarrel with them Vietcong'). Bu nedenle unvanlarına el konuldu ve bokstan uzaklaştırıldı. Fakat o yılmadı. Bu süre içerisinde üniversiteleri dolaşarak İslamiyet'i anlattı. Malcolm X ile yakın ilişkileri oldu. Verimli işlerle uğraştı.

Bokstan sonraki yaşamı
Oval Ofiste Başkan Ronald Reagan ve Muhammed Ali, 1983
Eşi Lonnie Ali ile beraber, Başkan George W. Bush, Beyaz Saray'daki törende, 9 Kasım 2005 tarihinde Başkanlık Özgürlük Madalyasını sunduktan sonra Muhammed Ali'ye sarılırken.

1984 yılında, Muhammed Ali Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Ronald Reagan'ın yeniden seçilebilmesi için kendisine destek verdiğini açıkladı.[4] 1991 yılında Ali, Körfez Savaşı sırasında Irak'a gitti ve Amerikalı rehinelerin serbest bırakılmasını müzakere etmek amacıyla Saddam Hüseyin ile bir araya geldi.[5]

1996 yılında Atlanta, Georgia'da 1996 Yaz Olimpiyatları'nda ateşini yakma onuruna vardı.

17 Kasım 2002 tarihinde, Muhammed Ali, "Barış BM Elçisi" olarak Afganistan'a gitti.[6] BM özel konuğu olarak üç günlük bir iyi niyet misyonuna ilişkin Kabil'de bulundu.[7]

27 Temmuz 2012 tarihinde Ali, Londra'da, 2012 Yaz Olimpiyatları Açılış törenindeki Olimpiyat Bayrağını taşıdı. Parkinson hastalığından dolayı stadyumda bayrağı taşıyamayacak hale gelince eşi Lonnie ayakta durmasına yardımcı oldu.[8]

20 Aralık 2014 tarihinde Ali, pnömoni şikâyetine muzdarip hastaneye yatırıldı. Ali bir kez daha Scottsdale, Arizona'da bir konuk evinde tepkisiz bulunduktan sonra idrar yolu enfeksiyonu rahatsızlığı ile 15 Ocak 2015 tarihinde hastaneye yatırıldı. Ertesi gün taburcu oldu.

Muhammed Ali (28 Ocak 2006, Davos)

Muhammed Ali'nin zamanının en iyisi olduğu kabul edilir. 2001 yılında Hollywood tarafından hayatı filme alındı. Ali adlı filmde Muhammed Ali'yi Will Smith canlandırdı.

Parkinson hastalığı yüzünden uzun süre Michigan'daki çiftliğinde gözlerden uzak yaşamayı tercih eden ünlü boksör, ringlerde 20 yıldır ağzından düşürmediği "Bütün zamanların en iyisiyim" lafını ispatlayarak bir efsane olmuştur.

Buna rağmen, 2001 yılındaki 11 Eylül saldırıları üzerine Muhammed Ali, başında New York İtfaiye Müdürlüğü şapkası ile Sıfır Noktasına giderek destek ve dayanışmasını göstermek gereği duymuş ve şöyle demiştir:

“Beni asıl inciten, 'İslam' adının bulaştırılması ve 'Müslüman' [adının] bulaştırılması ve sorun çıkarılıp nefret ve şiddete yol açılması. İslam, katil dini değildir. İslam, barış demektir. Evde öylece oturup insanların sorunun kaynağı olarak Müslümanları yaftalamalarına seyirci kalamazdım.”[9]

Hayatını anlatan biyografik roman, 2002 yılında Kaknüs Yayınları tarafından yayımlanmıştır (ISBN 975-6698-34-9).

Uzun süredir Parkinson hastalığı ile mücadele eden Muhammed Ali 3 Haziran 2016 tarihinde solunum yolu rahatsızlığı nedeniyle tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirmiştir.[10]

Profesyonel boks kaydı
56 galibiyet (37 nakavt, 19 karar), 5 kayıp (4 karar, 1 çekilme), 0 berabere[11]
Sonuç Rakip Tip Rd., Zaman Tarih Yer Notlar
Kayıp Trevor Berbick Karar (oybirliği) 10 (10) 1981-12-11 Nassau Bahamalar
Kayıp Larry Holmes TKO (Teknik Nakavt) 10 (15) 1980-10-02 Las Vegas, NV Maç WBC Ağırsiklet unvanı içindi
Galibiyet Leon Spinks Karar (oybirliği) 15 (15) 1978-09-15 New Orleans, LA WBA Ağırsiklet unvanını kazandı;
1979-09-06 unvan boştu
Kayıp Leon Spinks Karar (ikiye ayrılma) 15 (15) 1978-02-15 Las Vegas, NV WBA/WBC Ağırsiklet unvanını kaybetti
Galibiyet Earnie Shavers Karar (oybirliği) 15 (15) 1977-09-29 New York, NY WBA/WBC unvanını korudu
Galibiyet Alfredo Evangelista Karar (oybirliği) 15 (15) 1977-05-16 Landover, MD WBA/WBC unvanını korudu
Galibiyet Ken Norton Karar (oybirliği) 15 (15) 1976-09-28 The Bronx, New York WBA/WBC unvanını korudu
Galibiyet Richard Dunn TKO 5 (15) 1976-05-24 Munich, Almanya WBA/WBC unvanını korudu
Galibiyet Jimmy Young Karar (oybirliği) 15 (15) 1976-04-30 Landover, MD WBA/WBC unvanını korudu
Galibiyet Jean-Pierre Coopman KO(Nakavt) 5 (15) 1976-02-20 San Juan, Porto Riko Retained WBA/WBC Heavyweight titles
Galibiyet Joe Frazier TKO 14 (15), 0:59 1975-10-01 Quezon City, Philippines "The Thrilla in Manila";
WBA/WBC unvanını korudu
Galibiyet Joe Bugner Karar (oybirliği) 15 (15) 1975-06-30 Kuala Lumpur, Malaysia WBA/WBC Ağırsiklet unvanını korudu
Galibiyet Ron Lyle TKO 11 (15) 1975-05-16 Las Vegas, NV WBA/WBC unvanını korudu
Galibiyet Chuck Wepner TKO 15 (15), 2:41 1975-03-24 Richfield, OH WBA/WBC unvanını korudu
Galibiyet George Foreman KO 8 (15), 2:58 1974-10-30 Kinşasa, Zaire "The Rumble in the Jungle";
WBA/WBC Ağırsiklet unvanını kazandı
Galibiyet Joe Frazier Karar (oybirliği) 12 (12) 1974-01-28 New York City, NY NABF Ağırsiklet unvanını korudu;
unvan 1974'ten sonra boştu
Galibiyet Rudi Lubbers Karar (oybirliği) 12 (12) 1973-10-20 Cakarta, Endonezya
Galibiyet Ken Norton Karar (ikiye ayrılma) 12 (12) 1973-09-10 Inglewood, CA NABF Ağırsiklet unvanını kazandı
Kayıp Ken Norton Karar (ikiye ayrılma) 12 (12) 1973-03-31 San Diego, CA NABF Ağırsiklet unvanını kaybetti
Galibiyet Joe Bugner Karar (oybirliği) 12 (12) 1973-02-14 Las Vegas, NV
Galibiyet Bob Foster KO 7 (12) 1972-11-21 Stateline, NV NABF Ağırsiklet unvanını elde etti
Galibiyet Floyd Patterson TKO 7 (12) 1972-09-20 New York City, NY NABF unvanını korudu
Galibiyet Alvin Lewis TKO 11 (12), 1:15 1972-07-19 Dublin, Ireland
Galibiyet Jerry Quarry TKO 7 (12), 0:19 1972-06-27 Las Vegas, NV NABF unvanını korudu
Gaibiyet George Chuvalo Karar (oybirliği) 12 (12) 1972-05-01 Vancouver, Canada NABF unvanını korudu
Galibiyet Mac Foster Karar (oybirliği) 15 (15) 1972-04-01 Tokyo, Japonya
Galibiyet Jürgen Blin KO 7 (12), 2:12 1971-12-26 Zürih, İsviçre
Galibiyet Buster Mathis Karar (oybirliği) 12 (12) 1971-11-17 Houston, TX NABF unvanını korudu
Galibiyet Jimmy Ellis TKO 12 (12), 2:10 1971-07-26 Houston, TX Boş olan NABF Ağırsiklet unvanını elde etti
Kayıp Joe Frazier Karar (oybirliği) 15 (15) 1971-03-08 New York City, NY "The Fight of the Century";
Maç WBA/WBC Ağırsiklet unvanı içindi
titles
Galibiyet Oscar Bonavena TKO 15 (15), 2:03 1970-12-07 New York City, NY NABF Ağırsiklet unvanını kazandı;
Unvan 1971 de boştu
Galibiyet Jerry Quarry TKO 3 (15) 1970-10-26 Atlanta, GA
Galibiyet Zora Folley KO 7 (15), 1:48 1967-03-22 New York City, NY Retained WBA/WBC Heavyweight titles;
Stripped of titles on 1967-04-28
Galibiyet Ernie Terrell Karar (oybirliği) 15 (15) 1967-02-06 Houston, TX Retained WBC Heavyweight title,
WBA Ağırsiklet unvanını kazandı
Galibiyet Cleveland Williams TKO 3 (15) 1966-11-14 Houston, TX WBC unvanını korudu
Galibiyet Karl Mildenberger TKO 12 (15) 1966-09-10 Frankfurt, Almanya Retained WBC Heavyweight title
Galibiyet Brian London KO 3 (15) 1966-08-06 Londra İngiltere WBC unvanını korudu
Galibiyet Henry Cooper TKO 6 (15), 1:38 1966-05-21 London, England WBC unvanını korudu
Galibiyet George Chuvalo Karar (oybirliği) 15 (15) 1966-03-29 Toronto, Canada WBC unvanını korudu
Galibiyet Floyd Patterson TKO 12 (15), 2:18 1965-11-22 Las Vegas, NV WBC unvanını korudu
Galibiyet Sonny Liston KO 1 (15), 2:12 1965-05-25 Lewiston, ME WBC unvanını korudu
Galibiyet Sonny Liston Corner retirement 7 (15) 1964-02-25 Miami Beach, FL WBA/WBC Ağırsiklet unvanını kazandı;
Stripped of WBA title on 1964-06-19
Galibiyet Henry Cooper TKO 5 (10), 2:15 1963-06-18 Londra, İngiltere
Galibiyet Doug Jones Karar (oybirliği) 10 (10) 1963-03-13 New York City, NY
Galibiyet Charley Powell KO 3, 2:04 1963-01-24 Pittsburgh, PA
Galibiyet Archie Moore TKO 4 (10), 1:35 1962-11-15 Los Angeles, CA
Galibiyet Alejandro Lavorante KO 5 (10), 1:48 1962-07-20 Los Angeles, CA
Galibiyet Billy Daniels TKO 7 (10), 2:21 1962-05-19 Los Angeles, CA
Galibiyet George Logan TKO 4 (10), 1:34 1962-04-23 New York City, NY
Galibiyet Don Warner TKO 4, 0:34 1962-03-28 Miami Beach, FL
Galibiyet Sonny Banks TKO 4 (10), 0:26 1962-02-10 New York City, NY
Galibiyet Willi Besmanoff TKO 7 (10), 1:55 1961-11-29 Louisville, KY
Galibiyet Alex Miteff TKO 6 (10), 1:45 1961-10-07 Louisville, KY
Galibiyet Alonzo Johnson Karar (oybirliği) 10 (10) 1961-07-22 Louisville, KY
Galibiyet Duke Sabedong Karar (oybirliği) 10 (10) 1961-06-26 Las Vegas, NV
Galibiyet LaMar Clark KO 2 (10), 1:27 1961-04-19 Louisville, KY
Galibiyet Donnie Fleeman TKO 7 (8) 1961-02-21 Miami Beach, FL
Galibiyet Jimmy Robinson KO 1 (8), 1:34 1961-02-07 Miami Beach, FL
Galibiyet Tony Esperti TKO 3 (8), 1:30 1961-01-17 Miami Beach, FL
Galibiyet Herb Siler KO 4 (8) 1960-12-27 Miami Beach, FL
Galibiyet Tunney Hunsaker Karar (oybirliği) 6 (6) 1960-10-29 Louisville, KY

Kaynakça
  1. "Cassius Clay". sports-reference.com. Sports Reference LLC. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2014.
  2. "Ranking the 15 greatest heavyweight boxers of all time". http://www.telegraph.co.uk. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2016. |eser= dış bağlantı (yardım)
  3. "The Ten Great Heavyweights of All Time:". http://www.boxinginsider.com/. 17 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2016. |eser= dış bağlantı (yardım)
  4. UPI (3 Ekim 1984). "CAMPAIGN NOTES; Muhammad Ali Switches His Support to Reagan". The New York Times. 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2016.
  5. "Muhammad Ali". Heroism.org. 17 Ocak 1942. 26 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2010.
  6. "UN Messenger of Peace Muhammad Ali arrives in Afghanistan". UN News Centre. 13 Aralık 2002. 13 Aralık 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2012.
  7. "Muhammad Ali visits Kabul". Getty Images. 16 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2008.
  8. Wilson, Stan (28 Temmuz 2012). "Muhammad Ali returns to the Olympic stage, once again, in London". CNN. 29 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2012.
  9. "War on Terror: 'The Champ' Defends His Faith in New York". 11 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2015.
  10. "Muhammed Ali yaşamını yitirdi". 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2016.
  11. http://www.boxrec.com/list_bouts.php?human_id=180&cat=boxer 21 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. boksör: Muhammad Ali,BoxRec

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.