Külkedisi
Külkedisi (Fransızca: Cendrillon, İngilizce: Cinderella, Almanca: Aschenbrödel ya da Aschenputtel, Rusça: Золушка -Zoluşka), ünlü bir Avrupa halk masalının baş kahramanı genç kızın adıdır. Masalda kıskanç üvey annesi ve üvey kız kardeşleri tarafından kötü davranılan bir genç kız (Külkedisi), ona yardım eden bir iyilik perisi, ve onunla evlenip Külkedisi'nin tüm hayatını değiştiren yakışıklı bir prens anlatılır. Dünyada sayısız kez işlenen bu öykünün sadece Avrupa'da 550'yi aşkın değişik biçimi anlatılır.
Külkedisi | |||||||||
|
Bilinen en eski Külkedisi öyküsü, 9. yüzyıldan kalma bir Çin masalıdır. Avrupa Edebiyatı'nda ise Külkedisi'ni işleyen en tanınmış yapıtlardan biri Charles Perrault'un Contes de ma mère l'oye adlı kitabında yer alan Cendrillon'dur. Perrault'nun yapıtında yer alan bazı olay ve kişilere diğer masallarda rastlanmaz (Örneğin Külkedisi'nin vaftiz anne-babası) Külkedisi'ne yardım için gelen doğaüstü varlık çoğu zaman bir peri, kızın ölen annesi ya da Külkedisi'nin iyi davrandığı ve sevdiği hayvanlardan biridir. Yakışıklı prensin Külkedisi'ni cam ayakkabısından bulması da Perrault'nun masalından gelir. Diğer masallarda bunun yerine altın ayakkabı, gümüş ayakkabı ya da yüzük tasvir edilir.
Binbirgece masallarında da (11. yüzyıl) öykü ayakkabı yerine halhal kullanılarak anlatılmıştır. Ufak ayak yerine ince ayak bileği kullanılmıştır.