Kili
Kili (Ukraynaca: Кілія, Türkçe: Kili, Rumence: Chilia , Rusça: Килия), Ukrayna' nın güneybatısında, Odessa Oblastı' nda bulunan Kiliya Rayonunun merkez şehridir. Tuna Nehri deltasında, tarihi Besarabya topraklarında yer almaktadır.
Kili | |
---|---|
Кілія | |
| |
Arma | |
Kili | |
Ülke | Ukrayna |
Oblast | Odessa Oblastı |
Rayon (yönetim) | Kiliya |
İdare | |
• Belediye Başkanı | Valentin Ivanovich Bobrovskyi |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 19,5 km² (75 mil²) |
Nüfus (2011) | |
• Toplam | 20,829 |
Zaman dilimi | UTCUTC+2 (EET) |
Resmî site http://gorsovet-kiliya.org.ua/ |
Tarih
Yerleşimle ilgili ilk kaynaklar 14. yüzyıla aittir. Bizans, Eflak ve Boğdan Prensliği egemenliklerinde bulunan yerleşim II. Bayezid' in Boğdan Seferi esnasında 15 Temmuz 1484 yılında Osmanlı kuvvetlerince fethedildi. Fetihten sonraki dönemde yerleşim sancakbeyliği haline getirildi. Osmanlı yönetiminde balıkçılık ve transit ticaret yönüyle gelişti. Hem Balkan hem Tuna Karadeniz ticaretinin önemli bir merkezi, diğer Tuna iskeleleri için bir kavşak noktası, İstanbul'a gönderilecek malların toplanma yeri oldu. 16. yüzyılın ikinci yarısında kaza haline getirilerek Akkerman sancağına bağlandı. 1790 yılında Rus İmparatorluğu generallerinden Ivan Gudovich tarafından ele geçirildi. 1792 yılında imzalanan Yaş Antlaşması ile Osmanlı' ya geri verildi. 1806'da yeniden Rus işgaline uğradı. Bükreş Antlaşması (1812) ile yeniden Osmanlı yönetimine bırakıldı. Paris Antlaşması (1856) ile Osmanlı himayesinde olmak üzere Boğdan Prensliği' ne bırakıldı. 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması ile Eflak ve Boğdan tamamen Osmanlı egemenliğinden çıktı. Yerleşim, 1878'den 1918'e kadar Rus işgali altında kaldı. 1918 yılında Romanya topraklarına katıldı. 1944 yılında Kızıl Ordu tarafından ele geçirildi. 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla Ukrayna topraklarında katıldı.
Ekonomi
Kili, Tuna Nehri limanı Karadeniz güzergahında önemli bir geçiş noktasıdır. Şehirde tersane, şaraphane, süt ve et tesisi ile diğer bazı büyük işletmeler bulunmaktadır. Ayrıca Kili, Ukrayna' nın pirinç üretimi olarak en büyük merkezlerindendir.