Kızıl Ordu
Kızıl Ordu (Rusça: Рабоче-крестьянская Красная армия, Raboçe-krest'yanskaya Krasnaya armiya; RKKA, İşçilerin ve Köylülerin Kızıl Ordusu, veya Bolşevik Ordusu), 1946'ya dek Sovyetler Birliği'nin (SSCB) silahlı kuvvetleri. 1918'de, Rus İç Savaşı esnasında Bolşeviklerin silahlı kuvvetleri olarak kuruldu[1] ve 1922 yılında SSCB'nin resmî ordusu oldu.
| Kızıl Ordu | |
|---|---|
 | |
| Etkin | 15 Ocak 1918 - 25 Şubat 1946 |
| Ülke |
Rusya SFSC (1918-1922) Sovyetler Birliği (1922-1946) |
| Tipi | Kara kuvvetleri |
| Görevi | Kara savaşı |
| Büyüklük | II. Dünya Savaşı'nda görev alan toplam 34.401.807 |
| Savaşları |
I. Dünya Savaşı Rus İç Savaşı Sovyet-Polonya Savaşı Sovyetler Birliği-Japonya sınır çatışmaları Sovyetler Birliği'nin Polonya'yı işgali Kış Savaşı Doğu Cephesi (II. Dünya Savaşı) Mançurya Operasyonu |
| Komutanlar | |
| Komuta | Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri |
| Sovyet Silahlı Kuvvetleri |
|---|
 |
| Birimleri |
| Genelkurmay Başkanlığı |
| Stratejik Füze Kuvvetleri |
| Kızıl Ordu · Sovyet Kara Kuvvetleri |
| Hava Savunma Kuvvetleri |
| Hava Kuvvetleri |
| Deniz Kuvvetleri |
| Sovyet Askeri Rütbeleri |
| Sovyetler Birliği askerî rütbeleri |
| Sovyet Askerî Tarihi |
| Sovyetler Birliği Askeri Tarihi |
| Tarihi Rusya askerî rütbeleri |
"Kızıl" ismi işçi sınıfını temsil ediyordu. Bu ad 25 Şubat 1946'da Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri (Rusça: Вооруженные силы Союза Советских Социалистических Республик/Voorujenıye silı Soyuza Sovetskih Sotsialistiçeskih Respublik, Sovyet Ordusu; Советская Армия, Sovetskaya Armiya) olarak değiştirildi.
Tarihi
Kuruluşu
Kızıl Ordu, SSCB'nin ve daha sonra Bağımsız Devletler Topluluğu'nun ordusudur. 1917 Ekim Devrimi'nden sonra İmparatorluk ordusuna karşı savaşmak için 23 Şubat 1918'de işçi ve köylülerin düzenli orduda eğitime başlaması ile resmen kurulmuştur. Kurucusu daha sonra Stalin'e karşı yürüttüğü iktidar savaşını kaybedecek olan Lev Troçki'dir. Troçki önderliğindeki Kızıl Ordu, Çarlık yanlısı Beyaz Ordu'ya ve Beyaz Terör'e karşı mücadele etmiştir.
Kuruluşunda en etkin birimi süvarilerdi. Bunu gelişimi sırasında da korumuş ve tank, uçak, gemi gibi motorize birliklerini her zaman en etkin en güçlü birimi olarak tutmayı başarmıştır. Konvansiyonel gücün önemli bir bölümünü oluşturan kara ordusu da son derece gelişkin tank modelleri ve tank birlikleri yönünden dünyanın en güçlü askeri güçlerinden birini oluşturuyordu.
Orduda subay ağırlıklı askerler yetiştirilirdi. Sergei Bubka gibi subay ve ordu mensupları uluslararası sportif aktivitelerde önemli başarılara imza atmıştır.
İspanya İç Savaşında Alman-İtalyan destekli General Franco kuvvetlerine karşı Cumhuriyetçilere, Çin Devrimi sırasında Mao'cu Çin Kızıl Ordusu'na, Küba'nın Amerika'ya karşı direnişine, Vietnam Savaşı'nda Kuzey Vietnam'a, Kore Savaşı'nda da Kuzey Kore'ye katkıda bulunmuştur. İkinci dünya savaşı sonunda Doğu Almanya Silahlı Kuvvetlerinin donanımını ve eğitimini üstlenmiştir.
II. Dünya Savaşı yılları
Ordunun II. Dünya Savaşı'nda bütün halkı bünyesine alarak ülkeyi Moskova sınırlarına kadar gelmiş olan Alman işgalinden kurtarması ve ülkenin toparlanmasına yardım etmesi en parlak başarısı sayılır. Savaş yılları boyunca ülkenin tüm kaynaklarını seferber eden, topyekûn bir savaşı sürdüren Kızıl Ordu, Nazi Almanyası'nın yenilmesinde ve Almanya'daki Nazi rejiminin yıkılmasında etkili olan askeri güçtür. Avrupa'da 6 başkenti Nazi Almanyasından almış bir ordudur ve Nazilerle esas olarak savaşan ordudur öyle ki Almanya, SSCB'nin dışındaki cephelerde toplam 69 tümen kullanmasına rağmen SSCB de kullandığı tümen sayısı 279'dur. Kızıl Ordu savaşın başında gelişmiş askeri teknolojiden, yeterli miktarda askeri araçtan ve mühimmattan yoksun olarak savaşmıştır. 1942'lerin ortalarına kadar esas olarak askerlerin ve Sovyet halkı zor şartlarda savaşmıştır.11 milyon sivilin ölümü Sovyet halkının da zor şartlarda savaştığının kanıtıdır. Bu yıldan sonra kendi sanayisinde geliştirdiği tankları, uçakları, silahları ve mühimmatıyla savaşmıştır. Bu konuda ilerlemiş,o günün üretim koşulları derecesinde gerçekleştirmiştir. Ordu halkın da desteğini alarak Leningrad'ı 30 ay boyunca savunmuştur. Savaşın dönüm noktası; Almanların gerçek anlamda ilk defa esir verdikleri, 46.000 binadan 41.000'nin yerle bir olduğu, resmî rakamlara göre 750.000, batılı ülkelerin tahminine göre 1.000.000 insanın öldüğü tarihteki büyük direnişlerinden biri olan Stalingrad Muharebesi'dir. Almanların 6. Ordusu'nun tamamen yok olması (1943) dünyada Almanların yenileceğine dair ilk ciddi umudu doğurmuştur ki bütün II. Dünya Savaşının gidişatını belirlemiştir. Savaştan sonra 1946 yılında adı Stalin tarafından 'SSCB Silahlı Kuvvetleri' olarak değiştirilmişse de Kızıl Ordu olarak anılmaya devam etmiştir.
Askerî bölge (Военный округ)
1940 yılının Temmuz ayı başında toplam 17 askerî bölgeye ayrılmaktaydı:
- Beyaz Rusya Özel Askerî Bölgesi (Rusça: БОВО -Белорусский Особый военный округ/Belorusskiy Osobiy voyenniy okrug) (11.07.40 -)
- Batı Özel Askerî Bölgesi (Rusça: ЗапОВО –Западный Особый военный округ/Zapadniy Ocobiy voyenniy okrug)
- Kiev Özel Askerî Bölgesi (Rusça: Киевский Особый военный округ/Kievskiy Osobiy voyenniy okrug)
- Arhangelsk Askerî Bölgesi(Rusça: АрхВО -Архангельский военный округ/Arkhangelskiy voyenniy okrug)
- Transbaykal Askerî Bölgesi (Rusça: ЗабВО -Забайкальский военный округ/Zabaykalskiy voyenniy okrug)
- Transkafkasya Askerî Bölgesi (Rusça: ЗакВО - Закавказский военный округ/Zakavkazskiy voyenniy okrug)
- Kalinin Askerî Bölgesi (11.07.1940'e kadar fesh) (Rusça: КалВО -Калининский военный округ/Kalininskiy voyenniy okrug)
- Leningrad Askerî Bölgesi (Rusça: ЛВО - Ленинградский военный округ/Leningradskiy voyenniy okrug)
- Moskova Askerî Bölgesi (Rusça: МВО -Московский военный округ/Moskovskiy voyenniy okrug)
- Odessa Askerî Bölgesi (Rusça: ОдВО - Одесский военный округ/Odesskiy voyenniy okrug)
- Orlov Askerî Bölgesi (Rusça: ОрВО -Орловский военный округ/Orlovskiy voyenniy okrug)
- Baltık Askerî Bölgesi (Rusça: ПрибВО -Прибалтийский военный округ/Pribaltiyskiy voyenniy okrug) (11.07.40'ta kuruldu, 17 Ağustos 1940'ta Baltık Özel Azkerî Bölgesi (Rusça: ПрибОВО -Прибалтийский Особый военный округ))
- Volga Askerî Bölgesi (Rusça: ПриВО -Приволжский военный округ/Privolzhskiy voyenniy okrug)
- Merkezi Asya Askerî Bölgesi (Rusça: САВО -Среднеазиатский военный округ/Sredneaziaskiy voyenniy okrug)
- Sibirya Askerî Bölgesi (Rusça: СибВО -Сибирский военный округ/Cibirskiy voyenniy okrug)
- Kuzey Kafkasya Askerî Bölgesi (Rusça: СКВО -Северо-Кавказский военный округ/Severo-Kavkazskiy voyenniy okrug)
- Ural Askerî Bölgesi (Rusça: УрВО -Уральский военный округ/Uralskiy voyenniy okrug)
- Harkov Askerî Bölgesi (Rusça: ХВО -Харьковский военный округ/Kharkovskiy voyenniy okrug)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Kuruluş kararı 29 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça) 8 Nisan 2020 tarihinde erişilmiştir
 Sovyetler Birliği konuları | ||
|---|---|---|
| Semboller | | |
| Tarih | ||
| Coğrafya | ||
| Devlet yapısı |
| |
| Silahlı Kuvvetler |
| |
| Hukuk |
| |
| Ekonomi | ||
| Toplum |
| |
| İletişim |
| |
| Kültür ve Sanat | ||
| Bilim ve teknoloji | ||
SSCB portalı | ||
| Ordular | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • 45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 54 • 55 • 56 • 57 • 58 • 59 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 66 • 67 • 68 • 69 • 70 • Bağımsız Sahil Ordusu |
|---|---|
| Muhafız orduları | |
| Tank orduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 |
| Muhafız Tank orduları | |
| Şok orduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 |
| Süvari orduları | 1 • 2 |
| Bağımsız | 1 • 3 • 6 • 7 • 8 • 10 |
| Cepheler | Beyaz Rusya • 1. Beyaz Rusya • 2. Beyaz Rusya • 3. Beyaz Rusya • Bryansk • Volhov • Voronej • Uzak Doğu • 1. Uzak Doğu • 2. Uzak Doğu • Don • Transbaykal • Transkafkasya • Batı • Kafkasya • Kalinin • Karelya • Kırım • Kursk • Leningrad • Mojaysk Savunma Hattı • Moskova Savunma Bölge • Moskova Rezerve • Orlov • Baltık • 1. Baltık • 2. Baltık • 3. Baltık • Primorsk • Rezerve • Kuzey • Kuzeybatı • Kuzey Kafkasya • Stalingrad • Step • 1. Ukrayna • 2. Ukrayna • 3. Ukrayna • 4. Ukrayna • Merkez • Güneydoğu • Güneybatı • Güney |
|---|---|
| Hava savunma cepheleri Hava savunma orduları | Doğu • Transkafkasya • Batı • Moskova • Kuzey • Merkez • Güneybatı • Güney 1. Avcı • Bakü • Transbaykal • Leningrad • Moskova • Amur • Primorye |
| Filolar Filotillalar | Baltık • Kuzey • Pasifik • Karadeniz Аzak • Amur • Beyazdeniz • Volga • Dinyeper • Tuna • İlmen Gölü • Hazar Denizi • Ladoga Gölü • Onega Gölü • Pinsk • Kuzey Pasifik • Peipus Gölü |
| Ordular, Muhafız orduları ve Şok orduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • 45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 54 • 55 • 56 • 57 • 58 • 59 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 66 • 67 • 68 • 69 • 70 • Bağımsız Sahil Ordusu • 1G • 2G • 3G • 4G • 5G • 6G • 7G • 8G • 9G • 10G • 11G • 1U • 2U • 3U • 4U • 5U |
| Tank orduları ve Muhafız tank orduları | |
| Hava orduları | 1. Bombardıman • 1. Avcı • 2. Avcı • 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 |
| İstihkâm orduları | 1 • 3 • 6 • 7 • 8 • 10 |
| Piyade kolorduları | Özel • 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • 45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 54 • 55 • 56 • 57 • 58 • 59 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 66 • 67 • 68 • 69 • 70 • 71 • 72 • 73 • 74 • 75 • 76 • 77 • 78 • 79 • 80 • 81 • 82 • 83 • 84 • 85 • 86 • 87 • 88 • 89 • 90 • 91 • 92 • 93 • 94 • 95 • 96 • 97 • 98 • 99 • 100 • 101 • 102 • 103 • 104 • 105 • 106 • 107 • 108 • 109 • 110 • 111 • 112 • 113 • 114 • 115 • 116 • 117 • 118 • 119 • 120 • 121 • 122 • 123 • 124 • 125 • 126 • 127 • 128 • 129 • 130 • 131 • 132 • 134 • 135 |
| Muhafız piyade orduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 |
| Tank kolorduları ve Muhafız tank kolorduları | 1 • 2 •3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 •9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 •28 • 29 •30 • 31 • 1G • 2G •3G • 4G • 5G • 6G • 7G • 8G •9G • 10G • 11G • 12G |
| Mekanize kolordular ve Muhafız mekanize kolorduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 1G • 2G • 3G • 4G • 5G • 6G • 7G • 8G • 9G |
| Süvari kolorduları ve Muhafız süvari kolorduları | |
| Topçu kolorduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 |
| Hava indirme kolorduları | 1 • 2 • 3 • 4 • 5 |