Kristof Kolomb

Kristof Kolomb[lower-alpha 3] (31 Ekim 1451 – 20 Mayıs 1506), Atlantik Okyanusu boyunca dört büyük seferin kaptanlığını yapan, coğrafi keşifler döneminde Amerika kıtasını keşfeden ve Amerika'nın kolonize edilmesini sağlayan İtalyan kâşif, kaptan ve kolonist.[1] İspanya'nın Katolik monarkları (I. İsabella ve II. Ferdinand) tarafından finanslanan seferleri, Avrupalıların, Karayipler, Orta Amerika ve Güney Amerika ile yaptığı ilk temas oldu.

Kristof Kolomb
Sebastiano del Piombo'nun resmettiği Kristof Kolomb portresi,[lower-alpha 1] Metropolitan Sanat Müzesi, New York
1. Hint Adaları Valisi
Görev süresi
1492-1499
Hükümdar I. Isabel-II. Fernando
Yerine geldiği Yeni makam
Yerine gelen Francisco de Bobadilla
Okyanus Deniz Amirali
Görev süresi
1492-1506
Hükümdar I. Isabel-II. Fernando
Yerine geldiği Yeni makam
Yerine gelen Diego Kolomb
Kişisel bilgiler
Doğum Cristoffa Corombo
31 Ekim 1451(1451-10-31) öncesi
Cenova, Ceneviz Cumhuriyeti
Ölüm 20 Mayıs 1506 (54 yaşında)
Valladolid, Kastilya
Yattığı yer Sevilla Katedrali, Sevilla, İspanya
Milliyeti Cenevizli
Evlilik(ler) Filipa Moniz Perestrelo (e. 1479-1485)
İlişkiler Beatriz Enríquez de Arana
Çocuk(lar) Diego Kolomb
Ferdinand Kolomb
Ebeveyn(ler) Domenico Kolomb
Susanna Fontanarossa
Mesleği Kaptan, Kaşif, Genel vali
Dini Katolik
İmzası
Askerî hizmeti
Bağlılığı Kastilya Tacı
Rütbesi Amiral
[lower-alpha 2]
Demirleyen Santa María gemisi (Andries van Eertvelt, 1628), Kristof Kolomb bu gemiyle Batı Hint adlarına ulaşmıştı.

Kolomb'un erken hayatı genel olarak belirsiz olsa da tarihçiler tarafından Cenova doğumlu olduğu ve bu bölgenin lisanını konuştuğu kabul edilir. Genç yaşından itibaren denizde bulunmuş, kuzeyde İzlanda ve güneyde Gana'ya kadar seyahat etmiştir. İlk olarak Portekizli bir soylu olan Filipa Moniz Perestrelo ile Vila Baleira adasında 1479 yılında evlendi ve bu evlilikten ,daha sonra babası ile aynı mesleği yürütecek olan, Diego Kolomb (1479-1526) dünyaya geldi. Daha sonra Kastilyalı bir hanımefendi olan Beatriz Enriquez de Arana'yı yanına aldı ve bu birliktelikten ,gayrimeşru olarak, Ferdinand Kolomb doğdu. Kolomb çoğunlukla kendi kendini eğitmiş olsa da coğrafya, astronomi ve tarih alanlarında eğitim görmüştür. Baharat ticaretinden kâr elde etmek umudu ile batıya doğru açılıp Hindistan'a gitmeyi planladı ve I. İsabella ve II. Ferdinand'ın desteğini aldı. Ağustos 1492'de seferine, Kastilya Krallığı adına 3 gemi ile başladı. Uzun bir yolculuğun ardından 12 Ekim tarihinde ilk kez Amerika kıtasına çıktı. Bu tarih bazı ülkelerde "Columbus Günü" olarak kutlanır. İlk karaya çıktığı yer Bahamalar'da olsa da kesin konumu bilinmemektedir. 1493 yılında geri döndüğünde yanında birkaç yerli getirdi ve yaptığı seferin Avrupa'da duyulmasını sağladı.

Kolomb yeni dünyaya 3 sefer gerçekleştirdi. Bunlar 1493'te Küçük Antiller'in keşfi, 1498'de Trinidad ve Güney Amerika'nın kuzey sahillerine yolcuğu ve 1502'de Orta Amerika'nın doğu sahillerine yolculuğudur. Bu bölgelerden bazılarına verdiği isimler güümüzde hala kullanılmaktadır. Keşfettiği yerlerin yeni bir kıtanın parçası olduğunun farkında olup olmadığı bilinmemektedir ancak Doğu Hindistan'a varma çabasından ve bulduğu yerlilere ''İndias'' (İspanyolca ''Hindistan'lı'') adını vermekten vazgeçmedi. Kolomb'un yaptığı seferler Keşif ve Fetih Çağı'nın başlangıcı oldu.

Kolomb'un ismi ve mirası günümüzde hala tartışılmaktadır. Ölümünün ardından uzun bir süre saygı duyulan bir kişilik oldu. Ardından bazı tarihçilerin ortaya çıkardığı, yerlilerin kendisine altın kazandırması adına köleleştirilmesi ve Teino halkının acımasızca katledilerek neredeyse tükenmelerine sebep olması gibi olaylar bazı kesimlerin kendisine karşı olumsuz fikirler benimsemesine sebep oldu ancak günümüzde bile Amerika kıtasındaki birçok kurum ve bölge onun adını taşımaktadır.

Hayatı

Kristof Kolomb'un doğduğu yer tam olarak bilinmese de 31 Ekim 1451'den önce Cenova'da doğmuştur. Babası, hem Cenova hem de Savona'da çalışmış olan, aynı zamanda genç Kristof'un da yardımcı olarak çalıştığı bir peynir standına sahip olan, yün dokumacı Domenica Kolomb'du. Annesi ise Korsika'lı varlıklı bir ailede doğmuş olan Susanna Fontanarossa'dır.[2] Bartolomeo, Giovanni Pellegrino ve Giacomo olmak üzere üç erkek ve Bianchinetta adında bir kız kardeşi vardı.[3]

1473'te Kolomb, Cenova'da bulunan Centurione, Di Negro ve Spinola aileleri için iş acentesi olarak çıraklığa başladı.1476 Mayıs'ında Cenova tarafından Kuzey Avrupa'ya değerli yük taşımak için gönderilen silahlı bir konvoyda yer aldı. İngiltere'nin Bristol[4] ve İrlanda'nın Galway kentlerinde demirledi. Aynı zamanda 1477'de İzlanda'da olduğu da düşünülmektedir.[5] 1477 Sonbaharında bir Portekiz gemisi ile Galway'dan Lizbon'a gittiği, burada kardeşi Bartolomeo'yu bulduğu ve Centurione ailesi adına ticaret yapmaya devam ettikleri bilinmektedir. Ardından Kristof 1477'den 1485'e kadar Lizbon'a yerleşti ve Porto Santo valisinin kızı ve Lombard kökenli bir asilzade olan Filipa Moniz Perestrelo ile evlendi.

Christopher Columbus'un 1455'te Cenova'daki çocukluğunda yaşadığı evin fotoğrafı[6]

1479 veya 1480'de oğlu Diego Columbus dünyaya geldi.[7] 1482 ve 1485 yılları arasında Batı Afrika sahilleri boyunca ticaret yaptı. Gine'de bulunan bir Portekiz ticaret merkezi olan Elmina'ya ulaştı. Bazı kayıtlar Kristof seyahat veya iş için İspanya dışında iken eşi Filipa'nın 1485 yılı civarlarında öldüğünü yazmaktadır (Filipa'nın ölüm tarihi 1478-1485 yılları arasında olduğu düşünülse de hala belirsizdir.)[8]. Bunun üzerine Kolomb Portekiz'e geri döndü. Oğlunu ve orada bulunan mal varlığını alarak Portekiz'den ayrıldı ve 1485 yılında İspanya'ya yerleşti. 1487 yılında, 20 yaşında bir yetim olan Beatriz Enriquez de Arana ile tanıştı.[9] Beatriz'in Kolomb ile ilk Cordoba'da karşılaşmış olması muhtemeldir. Bu birliktelikleri sonucu, evlilik dışı olarak 1488 Ağustos'unda Fernando (Ferdinand) Kolomb dünyaya geldi.[10] Ardından büyük ve meşru oğlu olan Diego'yu Beatriz ile ilgilenmesi için bıraktı ancak Diego görevlerinde ihmalkardı.[11]

Fiziksel görünümü

Kristof Kolomb'un varlığını içine alan bol miktarda sanat çalışması olmasına rağmen güvenilir, çağdaş bir resmi bulunamadı. 1595'te Theodero de Bry Kolomb'un yağlı boya bir resminden sonra, madeni bir resim kalıbı yaptı. Bu kalıp, Sebastiano del Piomba'nın portresiyle benzerlik gösterir. Bu nedenle bu yağlı boya portresi Kolomb'u bazı doğruları ile gösterir. Yıllar sonra sanatçı, yazılı tanımlamalardan onun görünümünü yeniledi. Bu yazılar onun kırmızı saçlara sahip olduğunu tanımlıyor ki, yaşamında erken beyazladı. Açık derili kişi olmasına rağmen, çok miktardaki güneş ışığı yüzünü kırmızıya döndürdü.

Dili

Kolomb isimli bir dokumacı hakkında, Ceneviz dokümanları bulduysa da (aynı zamanda kaydedildi) ki Kolomb ayrıca İspanyolca da yazıyordu. Ve lisanı portekiz veya Katalanca fonetiği ile kullanıyordu. Kendisi için yazdığı kişisel notlarında, kardeşine, İtalyan arkadaşlarına ve Cenova Bankası'na yazdığı zaman bile. Cenovalı iki erkek kardeşi yün dokumacılarıydı ve İspanyolca da yazıyorlardı. Ceneviz İtalyancası o zaman yazılabilir bir lisan değildi. Latince, diğer taraftan okul dili idi ve Kolomb bunda mükkemmeldi. Gemi sefer defterini Latince; sır olan şeyleri ise Yunanca yazıyordu.

Kutlanma

Latin Amerika ülkelerinde 12 Ekim Colombus günüdür.

Mezarı

Kristof Kolomb'un mezarı Endülüs'te Sevilla Katedrali içerisinde yer almaktadır.

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Kristof Kolomb ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Kaynakça
Notlar
  1. Kolomb öldükten sonra resmedildiği için, resimdeki kişi tam olarak Kolomb'u yansıtmamaktadır
  2. Soldaki imza'yı 1492'den önce, sağdakini ise İspanyol İmparatorluğu hizmetinde bir amiral olduktan sonra kullanmaya başlamıştır.
  3. Diğer dillerde:
Özel
  1. "Christopher Columbus | Biography, Voyages, & Facts". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2020.
  2. Beding, Silvio A. The Christopher Columbus Encyclopedia. s. 283. ISBN 9781349125739.
  3. Bergreen, Lawrence (2012). Columbus The Four Voyages, 1493–1504. Penguin Group. ISBN 9780143122104.
  4. Bedini, Silvio A (1992). The Christopher Columbus encyclopedia, Volume 1. University of Michigan Press. s. 175. ISBN 0-13-142670-2.
  5. "Many Columbists, dismissing both these claims as absurd, have doubted that Columbus could ever have gone to Iceland." says Anne Paolucci and Henry Paolucci, Columbus, America, and the world (1992) p. 140.
  6. "Sei itinerari in Portoria" (PDF). 1997. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
  7. "Diego Columbus". Encyclopedia Britannica. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  8. Davidson, Miles H (1997). Columbus Then and Now: A Life Reexamined. University of Oklahoma Press. ss. 47-49. ISBN 9780806129341.
  9. "Christopher Columbus Biography". s. 2. 20 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  10. Wilford, s. 89 The cousin, a peasant woman of twenty, was Beatriz Enríquez de Arana. She and Columbus became lovers, and in August 1488 she gave birth to their son, Ferdinand.
  11. Taviani, "Beatriz Arana" in The Christopher Columbus Encyclopedia, vol. 1, pp. 24–25.
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.