Lázaro Cárdenas
Lázaro Cárdenas del Río (21 Mayıs 1895 – 19 Ekim 1970), Meksika Devrimi sırasında Anayasacı Ordu'nun bir generali ve 1934 ile 1940 yılları arasında Meksika Cumhurbaşkanı olarak görev yapmış siyasetçi. 1938 yılında Meksika petrollerinin millileştirmesi ve devlete ait Pemex adlı petrol şirketini kurmasıyla tanınmaktadır. Aynı zamanda büyük toprak arazilerini kamulaştırıp toplu işletmelerin (ejido'ların) küçük ortaklarına dağıtarak Meksika'da toprak reformu gerçekleştirmiştir.
Lázaro Cárdenas del Río | |
---|---|
44. Meksika Cumhurbaşkanı | |
Görev süresi 1 Aralık 1934 - 30 Kasım 1940 | |
Yerine geldiği | Abelardo L. Rodríguez |
Yerine gelen | Manuel Ávila Camacho |
Michoacán Valisi | |
Görev süresi 1928-1932 | |
Yerine geldiği | Luis Méndez |
Yerine gelen | Dámaso Cárdenas |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 21 Mayıs 1895 Jiquilpan, Michoacán |
Ölüm | 19 Ekim 1970 Meksiko, Meksika |
Yattığı yer | Devrim Anıtı, Meksiko, Meksika |
Milliyeti | Meksikalı |
Partisi | Kurumsal Devrimci Parti |
Evlilik(ler) | Amalia Solórzano (1932) |
Çocuk(lar) | Cuauhtémoc Cárdenas |
Mesleği | siyasetçi, general |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Meksika |
Branşı | Meksika Ordusu |
Hizmet yılları | 1913-1928 |
Rütbesi | general |
Komutası | Meksika Devrimi, 2. Dünya Savaşı, İspanya İç Savaşı and Küba Devrimi |
1920'lerde Meksika siyasetine Sonora'lı generaller yön vermiş olmasına rağmen Sonora'lı olmayan biri olarak general ve eski cumhurbaşkanı (1924-28) Plutarco Elías Calles'e sadık kalarak siyasette yer edinmiştir. Calles, 1920 ile 1924 yılları arasında cumhurbaşkanlığı yapmış ve 1928'de tekrar seçilen Sonora'lı general Alvaro Obregón'un suikaste uğramasından sonra Ulusal Devrimci Parti'yi kurmuştur. Cardenas, Calles'in kurduğu bu partiden aday olarak seçilmiştir. Calles, Cardenas'ın cumhurbaşkanlığının arkasındaki güç oldu ve bu gücü sürdürmek istedi ancak daha sonra Cardenas tarafından sürgüne yollandı. Böylelikle Cardenas kendi iktidarını güçlendirmiş oldu. Cardenas, Calles'in kurduğu Ulusal Devrimci Parti'nin adını Meksika Devrimci Partisi yaparak partinin yapısını değiştirdi. Parti; köylü dernekleri yoluyla köylülerin, sendikalı işçilerin, meslek erbaplarının ve ordunun sektörel temsiliyetine dayanmaya başladı. Cardenas'ın orduyu partiye dahil etmesi, ordunun gücünü azaltmak ve darbeler yoluyla politikaya müdahale etmesini engellemek için yapılmış kasıtlı bir hareketti. Cardenas'ın önemli bir siyasi başarısı ise büyük bir askeri başarısı olmayıp siyaseten ılımlı bir tavır takınan Manuel Ávila Camacho'ya 1940 yılında yapılan seçimden sonra iktidarını tamamen teslim etmesidir.
Cardenas, devrimin ideallerini gerçekleştirdiği için "Meksika Devrimi'nin yapıcı radikali" olarak saygı görmekle birlikte "otoriter popülist" olmasıyla eleştirilir.[1] Pek çok ankete ve analize göre Cardenas, 20. yüzyılının en popüler Meksika cumhurbaşkanıdır.[2][3]
Cardenas, 19 Ekim 1970'te Meksiko'da kanserden dolayı 75 yaşında ölmüştür.
Kaynakça
- Knight, Alan (1996). Lázaro Cárdenas. Encyclopedia of Latin American History and Culture,. 1. New York: Charles Scribner's Sons. s. 555.
- Batres Guadarrama, Marti. "Lázaro Cárdenas, el presidente del pueblo". La Jornada. 21 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2020.
- Ayala, Rodrigo (19 Mayıs 2018). "Quién fue Lázaro Cárdenas y cuáles fueron sus aportaciones". Cultura Colectiva. 12 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2020.