Lüksemburg Kontu
Lüksemburg Kontu (Almanca Der Graf von Luxemburg) Avusturya-Macaristan doğumlu Macar asıllı besteci Franz Lehar[1] tarafından bestelenmiş 3 perdelik bir operet eseridir. Eserin Almanca librettosu A. M. Willner, Leo Stein ve Robert Bodanzky tarafından yazılmıştır. Operetin prömiyer sahnelenmesi 12 Kasım 1909'da Viyana'da Theater an der Wien tiyatrosunda yapılmıştır. Sonradan bu operette çeşitli zamanlarda değişiklikler yapılmış ve son zamanlar yapımlarında tercih edilen versiyon ilk defa 4 Mart,1937de Berlin Theater des Volkes tiyatrosunda sahnelenmiştir.
| Özgün isim | Der Graf von Luxemburg |
|---|---|
| Müzik | Franz Lehar |
| Libretto | A. M. Willner, Leo Stein ve Robert Bodanzky |
| Gala | 12 Kasım 1909 |
| İlk gösterim yeri | Theater an der Wien, Viyana) |
| Oyuncular |
|
Roller
| Rol | Ses tipi | Prömiyerde roller, 12 Kasım 1909 (Orkestra şefi: Robert Stolz) |
|---|---|---|
| Rene, Lüksemburg Kontu | tenör | Otto Storm |
| Prens Basil Basiloviç | tenör | Max Pallenberg |
| Armand Brissard | tenör | Bernhard Bötel |
| Angel Didier | soprano | Annie von Ligeti |
| Juliet Vermont | soprano | Louise Kartousch |
| Kontes Kokozov | mezzo-soprano | |
| Pavel von Pavloviç | tenör | |
| Pelegrin | bariton | |
| Sergei Mentçikof | tenör | |
Konu özeti
Zaman: 1900'lü yıllar
Mekân: Paris
I. Perde
Karnıval zamanı birkaç ressam, arkadaşları ve modelleri ile birlikte Armand Brissard'ın atölyesinde bir partide eğlenmektedirler. Bunlar arasında iyi arkadaşları olan Lüksemburg Kontu, Rene de bulunmaktadır. Bu kont Rusya'daki servetini kaybetmiş ve Paris'te bir ressam gibi bohem hayatı yaşamaktadır. Partinin çok coşkun ve gürültülü bir anında epeyce yaşlı olan Prens Basil Basıloviç Kontla biraz hassas konu hakkında konuşmak ister. Prens genç ve güzel bir şarkıcı olan Angel Didier'e âşık olmuştur, onunla evlenmek istemektedir ve genç kız evlilik teklifini sevinçle kabul etmiştir. Genç kız soylu olmadığı için Çar bu evlenmeye izin vermemiştir. Bu nedenle Prens Rene'ye, eğer bu ismi bilinmez genç kızla evlenip, ona unvanını verip üç ay sonra ondan ayrılırsa, 500.000 frank teklif etmektedir. Ancak bunun önemli bir şartı bu üç ayda Rene'nin herhangi bir şekilde evlendiği kadınla görüşmemesidir. Kont biraz tereddütten sonra bu teklifi kabul eder.
Sahnenin duvarla ayrılmış bir kısmına geçilir. Burada Rene ile Angel arasındaki nikâh merasimi yapılması gösterilir ve ikisi alyans yüzük değiştirirler. Rene bir daha önce hiç görmediği bir kızın elini tutmuş; onun yabancı sesini duymuş ve onun çok hoş gelen parfüm kokusunu koklamıştır. Ama kontratı kabul ettiği için bu kontrata uygun olarak onun kim olduğunu bilmez ve öğrenmez.
II. Perde
Nikâhtan üç ay geçmiştir. Angel Didier operadaki şarkıcılık işinden ayrılmış ve yapılan kontrata göre de kendine soylu ad veren ama kim olduğunu bilmediği kocası Kont'tan ayrılmak üzeredir. Angel şimdi sevmediğini anladığı; fakat içinde bulunduğu şarkıcı grubunun sosyal kurallarına göre gayet uygun soylu ve servetli bir koca olarak görülen Prens Basil ile evlenmesi gerekmektedir. Rene ve arkadaşı Armand Brissand birlikte uzun bir tatilden sonra Paris'e dönmüşlerdir. Juliyet'i ziyarete giderler. Juliet ve Brissard birbirlerini çok sevmektedirler, ama o zaman kadar evlenmemişlerdir ve evlenmeyi düşünmemektedirler. Juliet'in evinde Rene adını bilmediği şarkıcı Angel'i görür, birbirlerinden çok hoşlanırlar ve hukuken evli karı-koca olduklarını bilmeden birbirlerine aşık olurlar. Prens Basil de ziyarete gelir ve hemen yakında ünlü şarkıcı Angel ile evlilik yapacağını ilan eder. Fakat artık Angel Rene'ye âşıktır. Rene ise Angel'in kendisinin para karşılığı evlenmiş olduğu kadın olduğunu anlamıştır ve hemen o evden ayrılır. Angel de arkasından büyük bir sinirlilikle Prens'i terk eder.
III. Perde
Rene ve Angel birbirine ait olduklarını hissedip anladıkları için tekrar Paris'te Grand Hotel'de buluşurlar. Beklenmedik bir şekilde oraya yine biraz yaşlı Rus Kontes Kokozov gelir. Konuşmalardan anlaşıldığı üzere Prens Basil uzun bir zaman önce ona evlenme vadetmiştir ve Kontes Çar tarafından imzalanmış ve bu evlilik vaadini tutması için emir veren bir belgeyi yanında taşımaktadır. Prens Basil arkadaşları ile Angel'i bu otele takip etmişlerdir. Angel ve Rene'nin birbirlerine olan sevgisini gören Prens Basil'in yapabileceği tek şey Kontes Kokozov ile kucaklaşarak onunla evlenme kararına geri dönmek olur. Böylece Angel'i Rene ile evli kalmak için serbest bırakır. Rene'nin talihi tekrar ortaya çıkar; Rusya'da eskiden sahip olduğu ve devletçe müsadere edilmiş arazilerini de kendisine geri verileceğini öğrenir. Böylece Prens Basil'in kendine verdiği 500.000 frankı da geri ödeyebilir. Juliet ile Armand'da burada ortaya çıkarlar; evlenmeseler de yaşamlarını birleştirmeye ve birlikte yaşamaya kararlıdır.
Ünlü müziksel parçalar
I. Perde
- Giriş: Karneval! Ja du allerschonste Zeit (koro)
- Volk von Paris (Brissard, koro)
- Der Teufel hol den Karneval (Juliet, koro)
- Bohem ikili: Ein Stubchen so klein (Juliet, koro)
- Chanson: Ich leb gerne an der Seine (Rene, koro)
- Arya: In all meinen Traumen (Rene)
- Arya: Ich bin verliebt (Prens Basil, koro)
- Kuintet: Ein Scheck auf die englische Bank (Rene, Prens Basil, koro)
- Entrance: Heut noch wird ich Ehefrau (Angel', Prens Basil)
- Final: Frau Grafin, Sie erlauben (Angel, Prens Basil)
- Bedaure gar sehr (Angel)
- Also, jetzt bin ich (Angel)
II. Perde
- Giriş ve arya: Ich danke, meine Herren (Rene, Prens Basil, Angel, diğerleri)
- İkili: Sind Sie von Sinnen, Herr Baron (Kontes Kokozev)
- İkili: Schau'n Sie freundlichst mich an (Angele, Chorus)
- Üçlü: Ach, sehn Sie doch, er ist ganz blass (Prens Basil)
- Crimson clover: Der Handschuh, wie pikant (Rene)
- Polka dans: Ein Lowe war ich im Salon (Angel, Rene)
- Final: Angele, deren Liebe und Treu (Prens Basil, kızlar)
- Couplet: Ich will die Liebe geniessen' Ich komm als susse Braut (Angel, Rene)
- Marş üçlü: Packt die Liebe einen (Juliet, Prens Basil, Brissard)
- İkili: Es duftet nach Trefle incarnat (Angel, Rene)
- Final: Bist du's lachendes Gluck (Angel, Rene)
III. Perde
- Couplet: Ich will die Liebe geniessen' Ich komm als susse Braut (Angel, Rene)
- Marş: Trio: Packt die Liebe einen (Juliet, Prens Basil, Brissard)
- İkili: Es duftet nach Trefle incarnat (Angel, Rene)
- Final: Bist du's lachendes Gluck (Angel, Rene)
Seçilmiş ses ve video kayıtları[2]
| Yıl | Roller (Rene, Angela Didier, Kont Basil, Armand Brissand, Juliette Vermont) |
Orkestra şefi, Opera Evi ve Orkestra |
Marka | Katalog numarası |
|---|---|---|---|---|
| 1951 | Rudolf Schock Lore Hoffmann Fritz Göllnitz Rupert Glawitsch Anneliese Rothenberger |
Wilhelm Stephan Hamburger Rundfunkorchester Hamburger Rundfunkchor |
Membran | (2007) 2 CD: 223987 |
| 1958 | Rudolf Schock Erika Köth Gustav Neidlinger Manfred Schmidt Helga Hildebrand |
Frank Fox Berliner Symphoniker Orckestra ve Korosu |
EMI «Classics» | (2003)1 CD: 5 75739-2 |
| 195(?) | Franz Fehringer Herta Talmar Willy Hofmann Luise Camer |
Franz Marszalek Großes Operetten-Orchester ve korosu |
Philips | 2CD: 439 656-2 |
| 1968 | Nicolai Gedda Lucia Popp Kurt Böhme Willi Brokmeier Renate Holm |
Willy Mattes Sinfonie-Orchester Graunke ve Bayerische Staatsoper |
EMI | 1 CD :CDM 7 69216-2 (highlights); 2CD CMS 5 65375-2 |
| 1972 | Eberhard Waechter Lilian Sukis Erich Kunz Peter Fröhlich Helga Papouschek |
Walter Goldschmidt Symphonie-Orchester Graunke |
Philips Dreamlife Classics House of Opera |
1 CD: 420 663-2; (2004) DVD (Video):DLVC 1129; (2005) DVD (Video): DVDCC 643 |
| 1983 | Neil Jenkins Marilyn Hill Smith Lawrence Richard Harry Nicoll Vivian Tierney |
Barry Wordsworth New Sadler's Wells Opera orkestra ve korosu |
That's Entertainment Records | TER 1050 |
| 2006 | Michael Suttner Gesa Hoppe Herald Serafin Marko Kathol Anja-Nina Bahrmann |
Rudolf Bibl Chor und Orchester des Seefestspiele Mörbisch |
Videoland | DVD (Video) - VLMD 013 |
| 2006 | Boje (Bo) Skovus Juliane Banse Rainer Trost Gabriela Bone |
Alfred Eschwé Radio Symphonieorchester Wien ve Festival-Chor KlangBoden Wien |
cpo | DVD (Video) - 777194-2 |
Dipnotları
- Macarca'da bu bestecinin ismi Lehár Ferenc verilir.
- Kaynak: 12 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Operadis-Opera Diskografi sitesi Der Graf von Luxembourg listesi {ing} (Erişme tarihi:18.6.2009)
Ayrıca bakınız
Dış kaynaklar
- Amadeus Almanac, Erişme tarihi:18.6.2009]
- Graf von Luxemburg, Der by Andrew Lamb, in 'The New Grove Dictionary of Opera', ed. Stanley Sadie (London, 1992) ISBN 0-333-73432-7
Şen Dul (Die lustige Witwe) (1905) •
Lüksemburg Kontu (Der Graf von Luxemburg) (1909) • Çigan aşkı (Zigeunerliebe) (1910) • Eva (operet) (1910) • Paganini (operet) (1925) • Çareviç (Der Zarewitsch) (1927) • Friederike (operet) (1928) • Tebessümler diyarı (Das Land des Lächelns) (1929) • Guiditta (1934) • |  | |