Lada Niva
Lada Niva veya VAZ-2121 (Rusça: Лада Нива, Niva (нива) Rusça "mısır tarlası") Sovyet/Rus otomobil üreticisi firması AvtoVAZ tarafından üretilen off-road aracıdır. Özellikle eski SSCB ülkelerinde oldukça popülerdir. Ayrıca Kanada (1998'den sonra satışı kalktı), Güney Amerika, İzlanda ve arazi şartlarının güç olduğu bölgelerde fiyatının uygunluğunun da getirdiği sonuçla popüler olmuştur. Avustralya gibi bölgelerdeyse çok değişik iklim şartları için üretilmesinin getirdiği sebepten dolayı klimasının yeterli gelmemesinden dolayı popülerliği sınırlı kalmıştır.
Otomobil Modeli | |
---|---|
Genel Bakış | |
Üretici | AvtoVAZ |
Üretim | |
Üretim yıl(lar)ı | 1977-günümüze |
Montaj | Niva |
Gövde ve Şasi | |
Karoser |
3-kapı SUV 5-kapı SUV |
Benzerleri | Chevrolet Niva |
Teknik Özellikler | |
Motor |
2.6 I4 1.7 I4 |
Şanzıman |
4 vites düz 5 vites düz |
Dingil mesafesi | 2200mm |
Uzunluk | 3740mm |
Genişlik | 1680mm |
Yükseklik | 1640mm |
Rekabet Tarihi |
Araç modeli İzlanda'da Lada Sport, Avusturya'da ise Lada Taiga olarak adlandırılmıştır.
Off-road araçların dünyada bu kadar büyük oranda seri üretimde olduğu model olan Niva, monokok yapısı ile (ilki 1955'te GAZ-M-72'dır.[1]) bağımsız ön süspansiyon ve bobin süspansiyonu ile günümüzdeki SUV'ların öncüsüdür.
Tarihi
Bütün Avrupa’da 2121 kod adıyla bilinen Niva, 1976’da zamanının yenilikçi teknik yetenekleriyle üretim bandından çıktı. Lada Niva, tasarımcıları tarafından bir Land Rover şasesine konmuş bir Renault 5 olarak tanımlandı.”[2] Sürekli 4 çeker sistemi ve monokok gövde 1970’lerde sadece Range Rover ve bir iki markada daha vardı. Arazideki üstün yeteneklerine paralel cadde kullanımındaki kolaylığı sebebiyle aslında ilk SUV örneği olduğu da rahatlıkla söylenebilir.
İlk prototipler 1971-1972 arası üretilmiş 1.3 lt. Fiat motoru olan kanvas tavanlı modellerdi. 1973 yazında 1.6 lt motoru olan versiyon VAZ mühendisleri gözetiminde Özbekistan’da test edildi. Niva projesinin şefi Vladimir Sergeevich Solovev, şef tasarımcı da Valery Pavlovich Semushkine idi.
Niva çeşitli amaçlar için revize edilerek denendi. Bunlardan biri nehir anlamına gelen "2122" kodlu Reka’dır. Reka, 2101 sedandan alınan 60 hp’lik 1.3 lt gibi küçük bir motoru olan ve suda 9 km/s sürat yapabilen amfibik bir araçtır. Bu tür prototipler 70’lerden 1988’e kadar muhtelif konfigürasyonlarda üretilip askeri amaçlı testleri başarıyla geçtiler. Ancak, Reka gibi modellerin en büyük alıcısı olan Kızıl Ordu artık krizdeydi ve Reka asla seri olarak üretilemedi.
1993’te ilk cabrio Lada Niva, Avrupa’da satışa sunuldu. Motor hacmi 1700 cc’ye çıkarıldı ve tek noktadan enjeksiyonlu besleme sistemi yerleştirildi. Niva’nın ön konsolu, bagaj kapısı ve stop lambaları da değiştirildi. Ayrıca 1.9 Peugeot motoru kullanılan dizel bir Niva da üretildi. 1988’de uzun aks aralığı olan Fora adlı bir 3 kapı, Renegade tarzı kapısız ve tavansız prototipler de üretildi.
1994’te uzun şaseli 2131 kodlu 5 kapılı, 2 lt hacimli 100 hp’lik versiyon banttan çıktı. Çift kabin pikap, ambülans gibi uyarlamalar yapıldı. Sibirya’daki zorlu operasyonlar için wankel motoru olan 200 hp’lik büyük tekerli Niva March üretildi.
Yarışmalar
Lada Niva, uluslararası yarışmalarda da derece kazanmayı ihmal etmedi. 1980’lerde Fransız Lada-Poch’un hazırladığı, arkaya yerleştirilmiş 6 silindirli Porsche motoru olan Niva Proto Paris-Dakar Rallisi’nde zafere çok yaklaştı. 1981’de Briavoine ve Deliari’den oluşan takım kırılan radyatör yüzünden 3.’lükle yetinmek zorunda kaldı. 1982 ve 1983’te ise 2.’lik kupasını aldılar. Lartigue ve Giroux’dan oluşan takım ise 1986’da 4. oldu. Sonuç olarak yıllar içinde gücünü orijinal Lada motorundan alan özel hazırlanmış birçok Niva başarıya imza attı.
Son yıllarda bir Niva, İtalyan off-road sürat yarışını kazandı. Yarışı kazanan araçta da 300 bg’lik bir V8 Ferrari motoru vardı ve güç aktarımı her tekere özel 4’lü bir zincir aktarma ile sağlanmıştı.
Kaynakça
- GAZ-M-72 - Rusça'dan çeviri
- "A quick look at the Lada Niva" (İngilizce). Ran When Parked. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2012.