Legnica muharebesi

Legnica Muharebesi Moğol İmparatorluğu ile müttefik Polonya ordusu arasında 9 Nisan 1241 yılında yapılmış muharebedir. Savaş sonucunda Moğollar kendilerinden daha üstün Polonya ordusunu yenmişlerdir.

Legnica Muharebesi
J. Paul Getty Müzesinde bulunan 1353 yılına ait Legnica savaşını tasvir eden ortaçağ el yazması.
Tarih 9 Nisan 1241 Bölge Legnica, Polonya Sonuç Moğol zaferi
Taraflar
Moğol İmparatorluğu	İttifak Lehistan Krallığı Tapınak Şövalyeleri Hospitalier Şövalyeleri Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu Moravya Dükalığı Bavarya Dükalığı Töton Şövalyeleri
Komutanlar ve liderler
Baydar Kadan Orda Han	II. Piouslu Henry † II. Şişman Mieszko I. Wenceslaus
Güçler
20.000[1]	Yaklaşık 35.000
Kayıplar
2.000	Tümü imha edildi

Arka Plan

1241 Mart'ında, karargahları Karpat dağlarında olan Moğol ordusu Avrupa'yı istila etmek için hazırlık yapmaktadır. Macaristan Kralı IV Bela'ya gönderilen teslimiyet teklifi reddedilince Batu Han ve Sübedey'in hazırlamış oldukları plan doğrultusunda, ordu 3 bölüme ayrılarak Avrupa sistematik olarak hızlı bir biçimde istila edilecektir. Cengiz Hanın torunları olan Baydar, Kadan ve Orda Han emrindeki birlik, Polonya'ya girerek sırasıyla Lublin ve Sandomierz kentlerini talan ettikten sonra Kraków’u kuşatırlar. Yapılan Tursko Muharebesiyle şehir moğolların eline geçmiştir. Wrocław kentini kuşattıkları sırada Moravya kralı I. Wenceslaus’un yaklaşık 50.000 kişilik ordusuyla birlikte kendilerine doğru yaklaştıklarını öğrenirler.[2] Polonya kralının da onlar için ordu hazırladığını öğrenen Baydar, iki ordunun birleşmesini sakıncalı olcağını düşünerek kuşatmayı kaldırır. Moğollar öncelikle birleşik Polonya ordusunu dağıtmak için harekete geçtiler ve iki ordu Legnickie Pole denilen mevkiide karşılaştı.

Savaş

Moğol atlı okçuları

Jan Matejko tarasından yapılan II. Piouslu Henry portresi

Moğol ordusunun temelini genel olarak atlı süvariler oluşturuyordu ve her savaşçının yedeğinde en az 2 at bulunmaktaydı. Bu sayede çok uzak mesafeleri hızla katederlerdi. Savaş taktikleri ise Avrupa ordularının kullandıkları taktiklerden farklıydı. Sürekli birbirleriyle iletişim halinde olan ordu, çevik atları sayesinde ilk önce düşman ordusunu yorar sonra da bölerek imha ederdi. Baydar komutasındaki ordu 2 tümenden (yaklaşık 20.000) oluşmaktaydı ve çoğunluk olarak atlı okçular bulunmaktaydı.

II. Piouslu Henry komutasındaki birleşik ordu 35.000 kişiydi; Silesyalı düklerden oluşturulan şövalyeler, II. Şişman Mieszko komutasındaki piyadeler ve Bavariyadan tedarik edilen paralı askerlerden oluşmaktaydı. Ayrıca ordu içerisinde Poppo von Osterna komutası altında Kutsal şövalyelerin bulunduğu küçük bir birlik de bulunmaktardı.[3]

Baydar Legnickie Pole'de orduyu 3 kısıma ayırarak Kadan komutasındaki atlı okçuları vadinin sağındaki tepelerde, Orda Han komutasındaki atlı okçuları ise vadinin solundaki tepelerde gizlemiştir. Kendine ayırdığı zırhlı süvari birliği ise vadinin girişinde beklemekte idi. Düşman ordusuna karşı göndermiş olduğu öncü birliği (mangudai), ilk olarak rakibe büyük bir hızla saldıracak ardından aynı hızla geri çekiliyormuş gibi yapıp düşman ordusunu kurulan tuzağın içine çekecektir. Bu saldırı ve geri çekilme karşısında birleşik Polonya ordusunda bulunan şövalyeler, Moğolların dağılıp kaçtığını sanmışlar ve onları takibe başlayarak ana ordudan ayrılmışlardır. Vadinin içerisine girdikleri anda ise sağlı sollu tepelerde bulunan Moğol atlı okçuları tarafından kuşatılarak imha edilmişlerdir. Bu saldırı esnasında Moğollar sis bombaları kullanarak saldırı hareketlerini gizlemiş ve Polonya ordusunu şaşırtmışlardır. Arkadan yetişen piyadelerin işini bitirmekse ön cephede bulunan Baydar komutasındaki zırhlı süvarilere kalmıştır. Bu şiddetli saldırı karşısında dayanamayıp geri çekilmeye başlayan atlı şövalyelerden yoksun Polonya piyadeleri, arkalarını çeviren atlı okçuların sıkıştırması ile neredeyse tamamem dağıtılmıştır.[3]

Sonuçları

Bu galibiyetin ardından birleşik Polonya ordusunun imha edildiğini öğrenen I. Wenceslaus ordusunu geri çekerek Türingiya ve Saksonya bölgelerinden destek birlikler aramaya başlar. Moravya, Bohemya ve Silezya bölgelerini talan etmeye devam eden Baydar, Macaristanda Mohi Muharebesine hazırlanan Batu Han tarafından gelen haberle güneye yönelmiştir.[4] Bu savaş Moğolların tarih sahnesine çıktıkları andan itibaren batıda ulaşabildikleri en uç nokta olması açısından önemlidir.

Kaynakça

1. Erik Hildinger. "Mongol Invasions: Battle of Liegnitz
2. Michael Kohn (2006). Dateline Mongolia: An American Journalist in Nomad's Land.
3. James Chambers. The Devil's Horsemen: The Mongol Invasion of Europe. Atheneum. New York. 1979
4. Michael Kohn (2006). Dateline Mongolia: An American Journalist in Nomad's Land