Lolita (film, 1997)
Lolita, 1997 ABD - Fransa ortak yapımı romantik drama filmidir. Türkiye'de de tüm Dünyada olduğu gibi özgün adı ile gösterime sunulmuştu.
| Lolita | |
|---|---|
| Lolita | |
 Lolita filminin sinema afişi | |
| Yönetmen | Adrian Lyne |
| Yapımcı | Mario Kassar |
| Senarist | Stephen Schiff (Vladimir Nabokov'un romanından) |
| Oyuncular |
Jeremy Irons Melanie Griffith Dominique Swain Frank Langella |
| Müzik | Ennio Morricone |
| Görüntü yönetmeni | Howard Atherton |
| Kurgu | David Brenner |
| Stüdyo | Guild , Pathé |
| Dağıtıcı |
AMLF (Fransa) Pathé (İngiltere) The Samuel Goldwyn Company (ABD) |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Dram,aşk |
| Renk | Renkli |
| Yapım yılı | 1997 |
| Çıkış tarih(ler)i |
27 Eylül 1997, İtalya 10 Temmuz 1998, Türkiye |
| Süre | 137 dak |
| Ülke |
 ABD  Fransa ortak yapımı |
| Dil | İngilizce |
| Önceki film | Lolita (1962) |
| Diğer adları | Lolita, de Adrian Lyne (İspanya) |
Senaryosunu Stephen Schiff'in, Vladimir Nabokov'un aynı adlı romanından uyarlayıp yazdığı filmi Adrian Lyne yönetmiş, önemli rollerinde Jeremy Irons, Melanie Griffith, Dominique Swain ve Frank Langella oynamışlardır. Filmin müziği Ennio Morricone'ye aittir.
Film Vladimir Nabokov'un ünlü romanının ikinci sinema uyarlamasıdır. Stanley Kubrick'in 1962 yılındaki ilk uyarlamasının senaryosunu da Nabokov bizzat kendisi yazmıştı. Adrian Lyne'in yönettiği bu yeni versiyonun Nabokov'un romanına Kubrick'in filminden daha sadık olduğu şeklinde reklamı yapılmış olmakla beraber, Kubrick'in versiyonu romanın özünü daha iyi yakalamıştı.[1]
Film kızından faydalanabilmek için ev sahibesi ile evlenen bir adamın hikâyesini anlatır. Üç kısa kelime ile; yasak aşk, akıl almaz bir cazibe ve bunlar için ödenen en yüksek bedel.
Çekimleri ABD'de yapılmış olmasına rağmen aşikar bir biçimde olmasa da orta yaşlı bir adamla tam olgunlaşmamış bir kız arasındaki cinsel ilişkinin ima edildiği filmi ABD'de hiçbir dağıtımcı göstermeye yanaşmamıştı. Bu nedenle ilk gösterimi İtalya'da yapıldı (Eylül 1997). Bir yıl boyunca Türkiye (Temmuz 1998) dahil tüm Avrupa ülkelerinde gösterildikten sonra nihayet ABD'de önce kablolu TV'de (Ağustos 1998), sonra da sinemalarda gösterilebildi (Eylül 1998).
Jeremy Irons oyunculuğu ile olduğu kadar filmin anlatıcısı (dış ses) olarak da filme olağanüstü bir katkı sağlıyor.(Irons aynı zamanda bir tiyatro ve seslendirme sanatçısıdır ve Gelibolu, Hititler gibi bazı Türk belgesellerini de seslendirmişti) Filmde Lolita'yı canlandıran ve filmin çevrildiği tarihte 17 yaşında olan (Canlandırdığı Lolita 13 yaşındaydı) Dominique Swain sinemada Face-Off'tan sonraki ikinci filminde oynuyor. Sinemaya TV reklamlarından geçen Adrian Lyne ise daha önce de Flashdance (1983), 9 1/2 Hafta (Nine 1/2 Weeks) (1986) Ahlaksız Teklif (Indecent Proposal) (1993), Öldüren Cazibe (Fatal Attraction) (1987) gibi filmlere imza atmıştı.
Olay örgüsü
İngiltere'de üniversitede edebiyat dersleri veren profesör Humbert Humbert (Jeremy Irons), ABD'den aldığı cazip bir teklifi değerlendirerek dersler vermek için 1947 yılında bu ülkeye gelir. New England'daki Beardsley Koleji'nde edebiyat öğretecektir. Tavsiye üzerine yakınlardaki Ramsdale kasabasında Charlotte Haze (Melanie Griffith) adlı dul bir kadının evine oda kiralamak üzere gider. Aslında sinir bozucu ve gösteriş budalası bir kadın olan Charlotte'un savrukluğunu ve evin dağınıklığını pek beğenmemiştir, tam oda tutmaktan vazgeçip New York'a geri dönmeyi düşünürken dul Charlotte'un kızı Lolita'yı (Dominique Swain) görünce kalmaya karar verir.
Humbert 1921 yılında Cannes'da yaşarken, 14 yaşında aşık olduğu kendi yaşıtı bir kızın hastalanıp ölmesi ile bunalıma girmiş, içinde bir boşluk oluşmuş ve geçip giden çocukluğu ile birlikte ömrü boyunca bu boşluğu doldurmaya çalışmış ama başaramamıştır. Filmin girişinde geriye dönüşle dış ses tarafından anlatılan bu hikâye Profesör Humbert'in Lolita'ya olan aşırı ilgisini de açıklar. Humbert Lolita'da ölen çocukluk aşkını görmüştür.
Artık Haze'lerin evine pansiyoner olarak yerleşen Humbert Lo'ya daha da yakın olabilmek için Lo'nun annesi ile evlenmeyi kabul eder. Bir gün tesadüfen Humbert'in tuttuğu günlükleri okuyan Charlotte, kocasının kızına olan ilgisini öğrenince çılgına döner, öfkeyle kendini sokağa atar ve bir arabanın altında kalarak ölür. Annesinin başına gelenleri Lo'ya söylemeyen Humbert onu da yanına alarak birlikte ülkeyi baştan başa geçecekleri bir otomobil yolculuğuna çıkarlar.
Kaldıkları otellerde bu sıradışı ilişkilerini kamufle etmeye çalışırlar ama bir gün Humbert'in kendisinden daha şeytani bir rakibi peydah oluverir, bu kurnaz ve düzenbaz pedofil, oyun yazarı Clare Quilty'dir (Frank Langella). Bu konularda tecrübeli olduğu anlaşılan bu sinsi rakibin amacı Lo'yu Humbert'in elinden almaktır. Nitekim başlarda anne baskısından kurtulup özgür ve başına buyruk kalmanın tadını çıkaran ama sonraları Humbert'ten sıkılmaya başlayan Lolita Humbert'ten daha da yaşlı olan Quilty ile kaçar ve ortadan kaybolur.
Aradan birkaç yıl geçmiştir, Quilty'nin asıl kimliğini bilmeyen Humbert Lo'nun izini tekrar bulur. Lo bu arada bir gençle evlenmiş ve hamiledir. Lo'yu kendisine dönmeye ikna edemeyen Humbert Quilty'nin izini bulur ve onu öldürür.
Oyuncu kadrosu
| Aktör/Aktris | Rolü |
|---|---|
| Jeremy Irons | Humbert Humbert |
| Melanie Griffith | Charlotte Haze |
| Frank Langella | Clare Quilty |
| Dominique Swain | Dolores 'Lolita' Haze |
| Suzanne Shepherd | Miss Pratt |
Film hakkında notlar
- Lolita rolü için seçmelere katılan ve elenen 2500 kız arasında Christina Ricci de vardı. Natalie Portman ise Lo rolünü geri çevirmişti.[2]
- Filmde bir anakronizm göze çarpar. Konusu 1947 yılında geçen filmde otellerden birinde 'Magic Fingers' marka titreşimli masaj yatağı, özellikle markası anılarak görüntüye gelir. Bu icat çok sonraları, 1958 yılında piyasaya verilecektir.[3]