Malurus leucopterus

Malurus leucopterus, Maluridae familyasından ötücü kuş türü. Queensland’in ortasından ve Güney Avustralya’dan Batı Avustralya’ya Avustralya’nın kuru bölgelerinde yaşar. Eşeysel dimorfizm gösteren bu türün erkekleri üreme döneminde parlak mavi gövde tüylerine, kara gagaya ve beyaz kanatlara sahiptir. Dişinin tüyleri kum-kahverengi ve açık mavi kuyruk tüyleridir. Genç erişkin erkekler de dişiler ile aynı tüylere sahiptir. Üç alt türü tanınmıştır. Ana karada bulunan ana ırkın dışında diğer ırklardan biri Dirk Hartog Adası’nda diğeri ise Batı Avustralya’nın açığında bulunan Barrow Adası’nda yaşar. Bu adalarda bulunan ırkların üreme dönemi tüyleri maviden çok kara renklidir.

Malurus leucopterus
Leuconotus ırkı
Korunma durumu
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Aves
Takım: Passeriformes
(Ötücü kuşlar)
Familya: Maluridae
Cins: Malurus
Tür: M. leucopterus
İkili adlandırma
Malurus leucopterus
Dumont, 1824

  M. l. leuconotus
;
M.l. leucopterus (Dirk Hartog Adası);
M.l. edouardi (Barrow Adası)
alt türler
  • M. l. leucopterus
  • M. l. leuconotus
  • M. l. edouardi

Asıl olarak böcekçil olan bu tür aynı zamanda az da olsa küçük meyveler ve tomurcukları da yer. Alçak bitki örtüsünde saklanabileceği çorak fundalıkları ve çalılıkları tercih eder. Malurus cinsi diğer kuşlar gibi küçük gruplar hâlinde yaşayarak bölgesini savunur ve yavrularını büyütür. Gruplar sosyal olarak tek eşli bir çift ile yardımcı kuşlardan oluşur. Bu yardımcı kuşlar cinsel olgunluğa erişmiş olan yavrulardır ancak bir-iki yıl aile içinde kalıp yeni yavruların büyütülmesine yardımcı olurlar. Genetik olarak henüz kanıtlanmadıysa da bu tür de diğerleri gibi çift dışında bireylerle çiftleşip olan yavruları birlikte büyütebilmektedir. Kur davranışı olarak erkek kuşlar çiçeklerin taç yapraklarını koparıp dişilere sunar.

Taksonomi

Malurus leucopterus örneği ilk olarak Louis de Freycinet’in Güney Yarımküre etrafında yaptığı yolculuğu sırasında Eylül 1818’de Fransız doğa tarihçileri Jean René Constant Quoy ve Joseph Paul Gaimard tarafından alınmıştır. Ancak örnek bir gemi kazası neticesinde kaybolmuştur ama Jacques Arago imzalı ve Mérion leucoptère adlı bir resim kurtulmuştur. Fransız ornitolog Charles Dumont de Sainte-Croix 1824 yılında bu resimden türü ilk olarak tanımlamıştır.[1][2] Türün bilimsel adı Grekçe “beyaz” anlamına gelen λεῦκος ve “kanat” anlamına gelen πτερόν sözcüklerinden türetilmiştir.[3]

İlginçtir ki ilk örnek kara tüylü olan Dirk Hartog Adası ırkındandı ve bu ırk 80 yıl boyunca bir daha kayıt altına alınmadı. Aynı sırada, daha yaygın olan mavi tüylü ırk bulundu ve John Gould tarafından 1865’te iki ayrı tür olarak kaydedildi.[2] New South Wales’ten toplanan örneğe M. cyanotus adını verirken beyaz sırtı ve kanatları olan başka bir örneğe de M. leuconotus adını vermiştir. Yirminci yüzyılın başlarına kadar bu mavi tüylü ırkların tek bir tür oluşturduğu anlaşılmamıştır.[4] Ornitolog George Mack 1934 yılında Malurus cinsini tekrar gözden geçirirken leuconotus adına öncelik vermiştir.[5] Daha yakın dönem çalışmaları da bunu izlemiştir.[6] Omuzlar arasındaki sırt bölgesi aslında çıplaktır ve omuz (skapüler) bölgeden çıkan tüyler içeri doğru kıvrılır. Bu renk varyasyonu türleri tanımlamaya çalışan ilk doğa tarihçilerini şaşırtmıştır.[2]

Maluridae familyasındaki tüm kuşlar gibi M. lamberti türü de gerçek çit kuşları (Troglodytidae familyası) ile akraba değildir. Önceleri sinekkapangiller (Muscicapidae) familyası içinde sınıflandırılmış[7][8] daha sonra da ötleğengiller (Sylviidae) familyasında sınıflandırılmıştır.[9] 1975 yılında ise kendine ait Maluridae familyası tanınmıştır.[10] Son zamanlarda yapılan DNA analizleri, Maluridae familyasının Meliphagidae ve Pardalotidae familyaları ile akraba olduğu ve büyük Meliphagoidea üst familyasında sınıflandırılabileceği ortaya çıkmıştır.[11][12]

Maluridae familyası içinde, Malurus cinsi içinde yer alan 12 türden biridir ve en yakın akrabası Malurus melanocephalus türüdür ve birlikte bir klâd oluştururlar. En yakın akrabaları Yeni Gine’de yaşayan Malurus alboscapulatus türüdür.[13] Ornitolog Richard Schodde tarafından çift renkli çitkuşları olarak tanımlanan bu üç türün ortak özelliği kafalarında farklı renklerin olmaması, siyah ya da mavi ama tek renkli gövde tüyleri ve bu renkle kontrast yaratan renkte omuz ya da kanat tüyleridir. Kuzey Avustralya ve Yeni Gine’de coğrafi olarak birbirlerini tamamlarlar.[14]

Alt türleri

Malurus leucopterus türünün üç alt türü tanınmaktadır:

  • M. l. leuconotus Avustralya anakarasına endemiktir ve erkeklerinin üreme döneminde mavi ve beyaz tüyleri olan tek ırktır.[15] Bilimsel adı Grekçe “beyaz” anlamına gelen λεῦκος ve “sırt” anlamına gelen νῶτος sözcüklerinden türetilmiştir.[3] Güneyde yaşayan kuşlar kuzeydekilere göre daha küçüktür.[16]
  • M. l. leucopterus Avustralya’nın batı kıyısı açıklarında olan Dirk Hartog Adası’na endemiktir. Erkeklerin üreme dönemi tüyleri kara ve beyazdır.[15] Üç ırk arasında en küçük olanıdır ve kuyruğu görece daha uzundur.[16] De Freycinet’in topladığı ve kaybolan örneğin ardından ilk örnek 98 yıl sonra 1916’da Tom Carter tarafından toplanmıştır.[17]
  • M. l. edouardi yalnızca Barrow Adası’nda ve Avustralya’nın batı kıyısı açıklarında bulunan bu ırkın da erkeklerinin üreme dönemi tüyleri kara ve beyazdır.[15] Bu ırk leucopterus ırkından daha iridir ama kuyrukları daha kısadır. Dişilerin tüyleri diğer iki ırkın boz-kahverengine karşın daha bir tarçın tonludur.[16] A.J. Campbell tarafından 1901 yılında tanımlanmıştır.[18]

Adalarda yaşayan leucopterus ve edouardi ırkları anakarada yaşayan ırktan daha küçüktür ve sosyal grupları da yalnızca bir erkek bir dişi ve bazen bir yardımcı kuştan oluşur.[19] Ada ve anakara ırklarının sosyal yapısı aynı olsa da adada yaşayan kuşların bir kerede daha az yumurtladığı, daha uzun süre kuluçkaya yattığı ve daha az yavrunun palazlanana kadar yaşayabildiği görülmüştür.[19] Her ne kadar M. l. leuconotus IUCN tarafından asgari endişe altında olarak tanımlanmış olsa da adalarda yaşayan ırklar Avustralya Hükümeti tarafından insanlar tarafından tehdit altında olduğu ve yuva yerlerinin hassasiyeti nedeniyle tehdit altında ve zarar görebilir olarak değerlendirmektedir.[20]

Evrimsel tarihçe

Her iki ada ırkı da birbirlerinden çok genetik olarak anakara ırkına daha yakındır.[21] Dirk Hartog Adası karadan 2 km uzaklıkta iken Barrow Adası 56 km uzaklıktadır. Popülasyonlar arasında gen alışverişi Buzul Çağı’nın ardından 8 ila 10 bin yıl önce deniz seviyesi günümüzden daha aşağıda ve adalar anakaraya bağlı iken yapılmıştır.[15]

Bu üç ırkın nasıl evrimleştiğine dair üç ayrı teori bulunmaktadır. Bunların ilki kara ve beyaz tüylerin atalardan geldiğini ve üç popülasyonun ayrılması sonucu anakara ırkında mavi-beyaz tüylerin evrimleştiğini söyler.[15] İkinci teori kara ve beyaz tüylerin iki adada birbirinden bağımsız olarak evrimleştiğini söyler.[15] Üçüncü teori de kara ve beyaz tüylerin ataların mavi ve beyaz tüylerinden ürediğini, daha sonra anakara ırkında mavi tüylerin tekrar evrimleştiğini söyler.[21]

Üç çift renkli türün günümüzdeki dağılımı, bunların atalarının deniz seviyesinin daha düşük olduğu ve Yeni Gine ile Avustralya arasında bir kara köprüsü olduğu dönemde burada yaşadığını göstermektedir. Deniz seviyesi yükseldikçe popülasyonlar birbirlerinden ayrılmış ve Yeni Gine ırkı Malurus alboscapulatus türüne evrimleşirken Avustralya ırkı Malurus melanocephalus ile çorak toprağa uyum sağlamış Malurus leucopterus türlerine evrimleşmiştir.[22]

Fiziksel özellikleri
Erkek leuconotus ırkı kısmen üreme tüyleriyle.

Boyu 11 ila 13,5 cm arasında olan Malurus leucopterus, Malurus cinsi içinde en küçük iki türden biridir.[23] Erkekler 7,2 ila 10,9 g ağırlığında iken dişiler 6,8 ila 11 g ağırlığındadır.[6] Görece uzun, dar ve tabanda geniş olan gaganın[24] erkeklerde ortalama uzunluğu 8,5 mm, dişilerde ise 8,4 mm’dir.[6] yüksek olduğundan çok geniş olan gaga diğer böcekçil kuşların gagalarına benzer[25] ancak bu türün gagası daha ince ve sivridir.[2]

Erişkinler eşeysel dimorfizm özelliği gösterir ve erkekler hem dişilerden iridir hem de tüyleri farklılık gösterir. Erişkin dişinin tüyleri kum ve kahverengidir; kuyruğu çok açık mavi renklidir ve gagası pembe-ten rengidir. Üreme döneminde erkek kuşun gagası kara, sırtı ve kanatları beyazdır ve ırka göre gövdesi ya tamamen kobalt mavisidir ya da kara renklidir.[23] Kontrast yapan bu beyaz renkli tüyler özellikle uçarken ve yerde yapılan gösterilerde belirgin olarak görülür.[26] Eklips tüyleri le erkek dişiye benzer ama daha koyu gagası ile ayırt edilebilir.[27] Hem erkeğin hem de dişinin uzun, ince kuyruğu gövdelerinden yukarı doğru dik bir açı ile durur.[2] Yaklaşık 6,25 cm boyunda olan kuyrukların çevresi beyazdır ama aşınınca bu beyazlıklar gider.[28]

Yavrular ve gençler kahverengi tüylere ve pembe-kahverengi gagalara sahiptir. Kuyrukları erişkin kuşlardan daha kısadır. Yaz sonu ve sonbahar başında genç erkeklerin kuyrukları mavi ve gagaları koyu renkli olurken dişilerin açık mavi olur. Takip eden ilkbaharda erkekler tam erişkinliğe gelir.

İkinci ya da üçüncü yaşına giren erkekler üreme döneminde mavi ve beyaz lekeli tüylere bürünebilir. Dördüncü yılın sonunda ise erkekler tam gerdek tüylerine kavuşur. Skapüler, ikincil kanat örtüleri ve ikincil uçuş tüyleri beyazdır geri kalan tüyler ise parlak kobalt mavisi rengindedir. Tüm erişkin erkekler kış ya da ilkbaharda üreme döneminden önce ve sonbaharda olmak üzere yılda iki kere tüy değiştirirler ama nadiren doğrudan üreme tüylerinden üreme tüylerine geçebilirler.[27] Erkeklerin üreme dönemi mavi tüyleri, özellikle kulak örtüleri oldukça parlaktır. Bu parlaklığın nedeni tüy üzerinde bulunan dalcıkların düzleşmiş ve kıvrılmış yapısıdır.[29] Mavi tüyler morötesi ışığı da oldukça kuvvetli yansıtır ve morötesi ışığı da görebilen aynı cins içindeki diğer türler için bu mavi daha da parlak görünür.[30]

Kuş sesleri

1980 yılında Tideman Malurus leucopterus leuconotus ırkı içinde beş farklı şakıma tespit etti ve ada ırkları üzerinde aynı şakımlar Pruett ve Jones tarafından tespit edildi. Ana şakıma, hem erkek hem de dişi tarafından bölge tespiti ve grubu birleştirmek için kullanılır. İlk olarak 3-5 nota ile başlayan yükselen ve alçalan notalardan oluşan uzun bir şarkıdır. Az ses çıkmasına karşın çalılıkların ötesine kadar taşınır. Sert bir trit sesi anne ve yavruları arasında iletişim için kullanılır ve aynı zamanda alarm çığlığıdır. Frekansı ve yoğunluğu değişen yüksek ve ani şakımalarla ayırt edilir. Daha uzakta olan kuşlarla temas kurmak için erişkin kuşlar ana şakıma ile birlikte yüksek tizli çağrılar kullanabilir. Yavrular yuva içinde ve çevresinde tiz ve kısa seslerle bağırırlar. Erişkin bir dişi bu çığlıkları kullandığında kulağı tırmalayan şakımayla karışıktır. Yavrular beslenirken yutkunma sesi çıkarabilir. Yardımcı kuşlar da bu sesi çıkarabilir.[31][32]

Dağılımı ve yaşam alanı

Malurus leucopterus kuru iklimlere iyi adapte olmuştur ve leuconotus ırkı 19 ila 32. Güney enlemleri arasında Avustralya anakarasında çorak ve yarı çorak alanlarda yaşar. Batı Avustralya’da Perth’in güneyinde Port Hedland’tan Queensland’a , New South Wales’e, Victoria’nın kuzeybatı köşesine ve Eyre Yarımadası’na kadar olan bölgede yaşar.[33] Özellikle M. lamberti assimilis ırkı ile aynı yerlerde bulunur. Atriplex çalıları, Maireana cinsi çalılar, Triodia ve Zygochloa cinsi otlar ile Muehlenbeckia florulenta bulunan genelde ağaçsız çalılıkları ve fundalıkları tercih eder.[23][34] M. l. leucopterus Dirk Hartog Adası’nda ve M. l. edouardi Barrow Adası’nda benzer yaşam alanlarında bulunur.[19] Malurus leucopterus dağılım alanının kuzeyinde Malurus melanocephalus bu türün yerine geçer.[34]

Davranış

Normal hareket şekli iki ayağın da aynı anda yerden kesilip tekrar yere bastığı hoplayarak ilerlemedir ama koştukları da görülebilir.[35] Dengesini oldukça uzun kuyruğuyla sağlar. Kuyrukları yukarı doğru dik durur ve nadiren hareketsiz kalır. Kısa, yuvarlak kanatlar ilk kalkışın iyi olmasını sağlar ve kısa uçuşlar için yararlıdır ancak uzun uçuşlarda yarar sağlamaz.[36]

Malurus leucopterus karmaşık sosyal gruplar hâlinde yaşar.[37] Klanlar genellikle bir kahverengi ya da kısmen mavi tüylü erkek ile dişiden olmak üzere 2 ila 4 kuştan oluşur. Yardımcı kuşlar palazlandıktan sonra ailenin içinde bir yıl boyunca kalıp yeni yavruları yetiştirmeye yardımcı olan kuşlardır.[38] Bunlar kahverengi tüylerini koruyan erkek ya da dişi kuşlar olabilir.[39] Grupta bulunan kuşlar bir arada tüneyip birbirlerinin tüylerini temizlerler.[40] Bir bölgede birkaç alt grup yaşar ve başlarında üreme tüyleri olan bir erkeğin olduğu bir klan bulunur. Üreme tüyleri olan bu erkek kuş klanda baskın ise de yalnızca bir dişi ile çiftleşir ve yalnızca kendi yavrularını büyütür. Bölgesinde bulunan diğer yuvalardaki yavruların babası olup olmadığı belirsizdir.[41]

Her klanın savunduğu ve içinde besin aradığı kendilerine ait bir bölgeleri vardır. Bölgelerin büyüklüğü genellikle 4-6 hektar arasındadır ve kaynakların bulunma oranına göre büyüklükleri belirlenir. Daha çok böceğin bulunabildiği yerlerde bölge daha küçük olur.[23] Ayrıca kış aylarında bütün klan olarak besin arayan bu kuşların beslenme bölgesi daha geniş olur. Bu tür diğerlerinden daha büyük alanlara sahiptir.[42]

“Kanat çırpma” davranışı, dişilerin kur esnasında erkeklere cevaben yaptığı bir davranış olduğu gibi, yavruların besin isterken yaptığı, yardımcıların daha yaşlı kuşlara yaptığı bir davranıştır.[41] Kuş başını ve kuyruğunu eğer, kanatlarını yanlara doğru açar ve gagasını ses çıkarmadan açık tutar.[26]

Hem erkek hem de dişi erişkin kuşlar, tehlike karşısında yavru kuşların olduğu yuvadan uzaklaşmak için koşarak avcıları kendilerine çeker. Koşu sırasında baş, boyun ve kuyruk aşağı iniktir, kanatlar açık tutulur ve tüyler kabartılır. Kuş bu sırada durmadan koşarken aynı sırada alarm çağrısı yapar.[41]

Beslenme

Malurus leucopterus asıl olarak böcekçildir ve küçük böcek, güve, peygamberdevesi, tırtıl ve örümcek ile beslenir.[31] Daha büyük böcekler yavrulara yedirilir. Erişkin ve gençler, çalılıkların tabanından sıçrayarak besin ararlar ve kısmen tohum ile meyvelerle de beslenebilirler.[43] İlkbahar ve yaz aylarında kuşlar gün içinde dönem dönem aktif olur ve besin arayışında şakımaları duyulur. Günün sıcaklığında grup bir arada saklanarak dinlenir. Kışın besin bulmak zorlaştığı için tüm gün besin ararlar.[40]

Kur ve üreme

Malurus cinsi kuşlar eşler dışı çiftleşmenin en fazla örneğini gösteren kuşlardır ve çoğunlukla yavruları büyüten erkek babaları olmamaktadır. Ancak Malurus leucopterus arasında kur yöntemleri çok açık değildir. Mavi tüylü erkekler kendi bölgelerinin dışında, bazen de pembe ve mor taç yaprakları taşırken gözlemlenmiştir. Buna karşın kara tüylü erkekler mavi taç yaprakları taşır.[23] Klan bölgesi dışında taç yaprağı taşıma davranışı diğer dişilerle çiftleşmenin oluştuğuna işaret etse de daha çok genetik analiz yapılmalıdır.[41]

Bir başka kur davranışında ise erkek dişinin karşısına geçer ve yere kadar eğilerek gagasını değdirir tüylerini yatay konuma gelene kadar kabartır ve yaklaşık 20 saniye bu pozisyonda kalır. Bu pozisyonda beyaz tüyler daha koyu tüylerin arasında belirgin bir beyaz bant olarak göze çarpar.[44]

Dişiler yuvayı ilkbaharda yapmaya başlar ve örümcek ağları ile otlardan oluşan kubbe şeklinde yuva kurarlar. Yuvalar genellikle 6–14 cm boyunda ve 3–5 mm kalınlığında olur.[23] Yanında küçük bir girişi olan yuva yere yakın olarak yoğun bitki örtüsünün içine yerleştirilir. Eylül ile Ocak arasında dişi 3 ila 4 yumurta yumurtlar ve 14 günlüğüne kuluçkaya yatar.[41] Kuluçkaya yalnızca dişi yatar ama yavruların beslenmesine grupta bulunan bütün kuşlar yardım eder. Yumurtadan yeni çıkan yavrular çiğ kırmızı renkte, tüysüz ve gözleri kapalıdır; beslenmeye ihtiyaçları vardır. Üçüncü ve dördüncü günlerde yavruların gözleri açılır.[45] Yavrular 10-11 gün yuvada kalır ve palazlanan yavrular 3-4 hafta boyunca beslenmeye devam eder. Daha sonra bu palazlar yardımcı kuş olarak grupta kalır ya da komşu bölgelere gider.[39]

Avcılar ve tehditler

Yuvalara saldıran başlıca avcılar arasında Avustralya saksağanı (Cracticus tibicen), diğer Cracticus cinsi kuşlar, Dacelo novaeguineae, Strepera cinsi kuşlar, kargalar ve kuzgunlar (Corvus cinsi kuşlar), Colluricincla cinsi kuşlar ile kızıl tilki (Vulpes vulpes), kedi ve Rattus rattus gibi memeliler bulunur.[46]

Kaynakça
Genel
  • Rowley, Ian (1997). Bird Families of the World: Fairywrens and Grasswrens. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-854690-4.
  • Schodde, Richard (1982). The fairywrens: a monograph of the Maluridae. Melbourne: Lansdowne Editions. ISBN 0-7018-1051-3.
Özel
  1. Dumont C (1824). "Malurus leucopterus". Dictionnaire des Sciences Naturelles. Cilt 30. s. 118.
  2. Schodde (1982), s. 108
  3. Liddell, Henry George ve Robert Scott (1980). A Greek-English Lexicon (Abridged Edition). United Kingdom: Oxford University Press. ISBN 0-19-910207-4.
  4. Rowley & Russell (1997), s. 177
  5. Mack G (1934). "A revision of the genus Malurus". Memoirs of the National Museum of Victoria. Cilt 8. s. 100–25.
  6. Rowley & Russell (1997), s. 178
  7. Sharpe, Richard Bowdler (1879). Catalogue of the Passeriformes, or perching birds, in the collection of the British museum. Cichlomorphae, part 1. Londra: Trustees of the British Museum.
  8. Sharpe, Richard Bowdler (1883). Catalogue of the Passeriformes, or perching birds, in the collection of the British museum. Cichlomorphae, part 4. Londra: Trustees of the British Museum.
  9. Sharpe, Richard Bowdler (1903). A handlist of the genera and species of birds. Volume 4. Londra: British Museum.
  10. Schodde, Richard (1975). Interim List of Australian Songbirds: passerines. Melbourne: Royal Australasian Ornithologists Union (RAOU). OCLC 3546788.
  11. Barker, FK (2002). "A phylogenetic hypothesis for passerine birds; Taxonomic and biogeographic implications of an analysis of nuclear DNA sequence data". Proc. R. Soc. Lond. B. Cilt 269. s. 295–308. doi:10.1098/rspb.2001.1883. PMC 1690884 $2. PMID 11839199.
  12. Barker, FK (2004). "Phylogeny and diversification of the largest avian radiation" (PDF). Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 101 (30). ss. 11040-45. doi:10.1073/pnas.0401892101. PMC 503738 $2. PMID 15263073. 25 Ekim 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2007.
  13. Christidis L, Schodde R (1997). "Relationships within the Australo-Papuan Fairy-wrens (Aves: Malurinae): an evaluation of the utility of allozyme data". Australian Journal of Zoology. 45 (2). s. 113–29. doi:10.1071/ZO96068.
  14. Schodde R (The fairy-wrens: a monograph of the Maluridae), s.31
  15. Pruett-Jones S, Tarvin KA (2001). "Aspects of the ecology and behaviour of White-winged Fairywrens on Barrow Island". Emu. 101 (1). s. 73–78. doi:10.1071/MU00021.
  16. Rowley & Russell (1997), s. 177–178
  17. Carter T (1917). "The birds of Dirk Hartog Island and Peron Peninsula, Shark Bay, Western Australia 1916-17. With nomenclature and remarks by Gregory M. Mathews". Ibis series 10. 5 (564–611).
  18. Campbell AJ (1901). "Description of a new wren or Malurus". Victorian Naturalist. Cilt 17. s. 203–04.
  19. Rathburn MK, Montgomerie R (2003). "Breeding biology and social structure of White-winged Fairywrens (Malurus leucopterus): comparison between island and mainland subspecies having different plumage phenotypes". Emu. 103 (4). s. 295–306. doi:10.1071/MU03011.
  20. "Malurus leucopterus". IUCN 2011. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2011.2. BirdLife International 2009. Erişim tarihi: 29 Aralık 2011.
  21. Driskell AC, Pruett-Jones S, Tarvin KA, Hagevik S (2002). (abstract) "Evolutionary relationships among blue- and black-plumaged populations of the White-winged Fairywren (Malurus leucopterus)" |url= değerini kontrol edin (yardım). Australian Journal of Zoology. 50 (6). s. 581–95. doi:10.1071/ZO02019. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2008.
  22. Rowley & Russell (Families of the World: Fairy-wrens and Grasswrens), p. 31
  23. Rowley I, Russell E (1995). (abstract) "The Breeding Biology of the White-winged Fairywren Malurus leucopterus leuconotus in a Western Australian Coastal Heathland" |url= değerini kontrol edin (yardım). Emu. 95 (3). s. 175–84. doi:10.1071/MU9950175.
  24. Rowley & Russell (1997), s. 38
  25. Wooller RD (1984). "Bill size and shape in honeyeaters and other small insectivorous birds in Western Australia". Australian Journal of Zoology. 32 (5). s. 657–62. doi:10.1071/ZO9840657.
  26. Rowley & Russell (1997), s. 77
  27. Rowley & Russell (1997), s. 176
  28. Rowley & Russell (1997), s. 37
  29. Rowley & Russell (1997), s. 44
  30. Bennett ATD, Cuthill IC (1994). "Ultraviolet vision in birds: what is its function?". Vision Research. 34 (11). s. 1471–78. doi:10.1016/0042-6989(94)90149-X. PMID 8023459.
  31. Tidemann S (1980). "Notes on breeding and social behaviour of the White-winged Fairywren Malurus leucopterus". Emu. 80 (3). s. 157–61. doi:10.1071/MU9800157.
  32. Rowley & Russell (1997), s. 178–179
  33. Schodde (1982), p. 110
  34. Rowley & Russell (1997), s. 179
  35. Rowley & Russell, s. 42
  36. Rowley & Russell, s. 41
  37. Rowley & Russell (1997), s. 57
  38. Rowley & Russell (1997), s. 88
  39. Rowley & Russell (1997), p. 181
  40. Rowley & Russell (1997), s. 61–62
  41. Rowley & Russell (1997), s. 180
  42. Rowley & Russell (1997), s. 59
  43. Schodde (1982), s. 111
  44. Schodde (1982), p. 112
  45. Schodde (1982), s. 114
  46. Rowley & Russell, s. 121

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.