Menengiç
Menengiç (Çitlenbik) (Pistacia terebinthus), sakız ağacıgiller (Anacardiaceae) familyasından bir ağaç[1] türü.
Menengiç | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
L. | ||||||||||||||
Morfolojik özellikleri
Türkiye'de 2–3 m boylarında çalı veya 10 m'ye kadar boylanabilen ağaç formlarında görülebilmektedir. Karşılıklı dizilmiş bileşik yapraklar 5-11 parlak yaprakçıktan oluşur ve reçine kokusu verir. Kırmızımsı mor renkli çiçekler Mart ve Nisan aylarında görülür. Mürekkep meyve, küçük ve küre biçiminde olup olgunlaşınca yeşil ve maviye dönüşür. Tohumlar Eylül-Ekim aylarında olgunlaşır.
Ekolojik özellikleri
Drenajı iyi, hafif, kuru ve sıcak toprakları tercih eder. En iyi gelişmeyi alkali topraklarda yapar. Fazla boylanmaz ve yavaş büyür. Işık isteği yüksektir. İki evciklidir.
Üretimi
Tohum ve çelikle üretilir. Çelikle üretimde henüz olgunlaşmış yarı odunsu çelikler Temmuz ayında alınarak çoğaltılır.
Kullanımı
Meyveleri çerez veya böreklerde iç malzemesi olarak tüketilir. Ayrıca meyvelerinden menengiç kahvesi, yağından sabun(bıttım sabunu) yapılır.
Dağılımı
Türkiye'deki sıcak bölgelerde özellikle Ege,Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu'nun kırsal kesimlerinde yetişir.
İsimler
Menengiç yörelere göre çitlenbik, çedene, çıtlık, çitemik, bıttım gibi farklı isimlerle anılır. Örneğin Adana'nın Kozan ilçesinde Çıtımık olarak adlandırılır. Antalya'nın Akseki ve Manavgat ilçelerinde çöğre veya sakızlak adıyla anılır. Burdur'un Bucak ilçesinde çıtlık denilir. Kürtçede ise Kezwan, Zazaca ise Kozun ve Qıznaw olarak adlandırılmaktadır.
Kaynakça
- ""Ekim Zamanı ve Soğuk Katlamanın Menengiç (Pistacia terebinthus L.) Tohumlarında Çimlenme Yüzdesine Etkisi" Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Sf: 225-231, 11-3 2007". 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2016.