Merhaba Dünya (film)

Merhaba Dünya[1] 1979 ABD yapımı politik komedi filmidir. Özgün adı Being There dir. "Being there" İngilizce'de "Doğru zamanda doğru yerde bulunmak" anlamına gelen bir deyimdir. Film çevrildikten tam 5 yıl sonra 1984 yılında Türkiye'ye gelmiş ve sinemalarda "Merhaba Dünya" ismi ile gösterime girmişti. Yıllar sonra piyasaya çıkan DVD'lerinde ise Bir Yerde ismi kullanılmıştır.

Bu madde ABD yapımı film hakkındadır. Basit programlama kodu örneği için Merhaba dünya programı sayfasına bakınız.
Merhaba Dünya
Being There
"Merhaba Dünya" (Being There) filminin sinema afişi.
Yönetmen Hal Ashby
Yapımcı Andrew Braunsberg
Senarist Jerzy Kosinski (kendi romanından)
Oyuncular Peter Sellers
Shirley MacLaine
Melvyn Douglas
Müzik Johnny Mandel
Görüntü yönetmeni Caleb Deschanel
Kurgu Don Zimmerman
Stüdyo Lorimar Film Entertainment
Dağıtıcı United Artists
Warner Home Video (DVD)
Cinsi Sinema filmi
Türü Komedi,drama,politik
Renk Renkli (Technicolor)
Yapım yılı 1979
Çıkış tarih(ler)i 19 Aralık 1979 ABD
Ocak 1984 Türkiye
Süre 130 dakika
Ülke ABD
Dil İngilizce,İtalyanca,Rusça
Hasılat $30.1 Milyon
Diğer adları Merhaba Dünya (Türkiye,sinemalar)
Bir Yerde (Türkiye,video)
Bienvenue Mister Chance (Fransa)
Oltre il Giardino (İtalya)
Bienvenido, Mr. Chance (İspanya)
Willkommen, Mr. Chance (Almanya)
Chance
Chauncey Gardner (Peter Sellers).

Senaryosunu Polonya asıllı Amerikalı yazar Jerzy Kosinski'nin 1971 yılında yayınladığı aynı adlı kendi romanından uyarlayıp yazdığı filmin yönetmeni Hal Ashby'dir. Önemli rollerinde Peter Sellers, Shirley MacLaine, Melvyn Douglas, Jack Warden, Richard Dysart ve Richard Basehart oynamışlardır. Bütün hayatı boyunca bahçesinde çalıştığı malikânenin dışına çıkmamış olan kendi halinde, saf biraz da zekası kıt bir bahçıvan, işvereni ölünce kendini sokakta bulur. Dış dünya hakkında bildiği her şey sadece televizyonda seyrettikleri ile sınırlı olan bu safdil bahçıvanın ara sıra sarfettiği sözler bilgelik zannedilince bunlardan derin anlamlar çıkaran etkili bir politikacının himayesine girer, Washington sosyetesinde basamakları hızla tırmanırken ABD başkan adaylığı teklifi bile alır.

Filmdeki performansı ile Melvyn Douglas En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'nü ve Sinema Dalında En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Altın Küre Ödülü'nü alırken, Jerzy Kosinski'ye BAFTA En İyi Senaryo Ödülü, Peter Sellers'e de Sinema Dalında En İyi Aktör Altın Küre Ödülü verildi. Bu politik taşlama Peter Sellers'ın (d.1925 - ö.1980) sondan bir önceki filmi idi, ancak kendisi hayatta iken gösterime girdiği için "Merhaba Dünya" son filmi olarak kabul edilmektedir.

Konusu

Chance (Peter Sellers) kendini bildi bileli Washington'da bir zengin evinin bahçıvanlığını yapan orta yaşlı, saf ve biraz da zeka engelli bir adamdır. Bütün ömrünü bu malikânenin bahçesinde kendisine ayrılmış bir odada geçiren Chance'in dış dünya ile hiç teması olmamıştır. Dış dünya hakkında bildiği her şey patronunun kendisine verdiği televizyondan seyrederek öğrendiklerinden ibarettir. Temasta bulunduğu diğer bir kişi de yemeklerini yapan ve ona bir çocuk gibi bakan siyahi hizmetçidir. Bir gün hamisi olan yaşlı milyoner ölünce kendisini birdenbire gerçek dünyanın içinde bulur. Patronunun kendisine vermiş olduğu eski takım elbisesini de giyerek şehrin kendisine çok yabancı olan sokaklarına dalar. Bu şık ama eski moda elbiseler içinde, başında fötr şapkası elinde bavulu ve şemsiyesi ile amaçsızca gezinirken kendisine bir limuzin çarpar. Limuzinde politik olarak da çok etkili zengin bir iş adamı olan Benjamin Rand (Melvyn Douglas)'ın eşi Eve Rand (Shirley MacLaine) vardır. Sadece ayağı incinmiş olan Chance'i tedavi ettirmek üzere köşklerine davet eder. Ev sahibi Benjamin Rand ölümcül bir kan hastalığı nedeni ile evde yoğun bakım altında olduğu için zaten evin bir bölümü küçük bir hastane görünümündedir. Burada özel doktorların bakımı altına giren Chance'in misafirliği daha da uzayacaktır. Hayatında hiç alkol almamış olan Chance yemekte ikram edilen içkinin tesiri ile kim olduğu sorulduğu zaman "Bahçıvan Chance" (Chance the Gardener) diyeceğine dili sürçer ve "Chauncey Gardiner" der (Bu politikacılara yakışan fiyakalı bir isimdir). Çok az konuşan ve monoton bir uslupta genellikle bahçe ve bahçıvanlıkla ilgili sözleri televizyondan kaptığı bazı ifadelerle harmanlayarak sarfeden bu saf insanın söylediklerinin altında derin anlamlar ve büyük bir bilgelik yattığını zanneden Rand onu kanatlarının altına almaya karar verir. Washington sosyetesinde ve politik çevrelerde çok etkili ve söz sahibi bir insan olan Rand, Chance'i ABD başkanı (Jack Warden) 'yla bile tanıştırır. Başkan da Chance'in bir bahçenin mevsimlere göre gösterdiği değişiklikleri tasvirini ekonomik ve politik bir tavsiye olarak yorumlar. Bundan sonra da Washington sosyetesinde hızla üst basamaklara tırmanarak yine televizyon ve basının da yardımı ile ülke çapında popüler olur. Sıkça katıldığı talk show'larda sarfettiği abuk subuk aforizmalar etkisini gösterir ve yapılan anketlerde Amerikan kamuoyunda "bilgeliğin gösterişsiz ve saf yeni temsilcisi" olarak kabul gördüğü anlaşılır. Bu arada Chance'in gerçek kişiliğini çözebilen tek kişi Dr. Robert Allenby (Richard Dysart)'dir, ama onun da kimseyi ikna edecek durumu yoktur. Chance'den çok etkilenmiş olan Rand ölünce mirasından ona da bir pay ayırır. Cenazeden sonra ABD başkanının da aralarında bulunduğu etkili politik grup bir dahaki seçimlerde Chance'i başkan adayı göstermeyi uygun görürler, ancak bu arada Chance malikanenin bahçesindeki yapay gölün yüzeyinde İsa benzeri bir şekilde suya batmadan yürüyerek uzaklaşır gider.

Film hakkında notlar
  • Filmde Peter Sellers'ın canlandırdığı "Chance" karakteri ile 1977 - 1981 yılları arasında görevde kalan 39.cu ABD başkanı Jimmy Carter arasında bir benzerlik olduğu o zamanın basınında çıkan yazılarda ima edilmişti. 1984 yılında sinema eleştirmeni Atilla Dorsay da bir Fransız dergisinden yaptığı alıntı ile sinema eleştirileri yaptığı gazete köşesinde "Being There" filmini eleştirirken "Jimmy Carter'la tatlı tatlı alay eden ince bir güldürü" üst başlığını kullanmıştı.[2]
  • 1957 yılında ABD'ye gelen ve sonra da bu ülkenin vatandaşlığına geçen Polonya asıllı yazar Jerzy Kosinski (d.1933 - ö.1991) aynı zamanda iyi bir fotoğrafçı idi. Uluslararası Yazarlar birliği PEN'in ABD başkanlığını da yapan Kosinski otobiyografik olduğu kabul edilen çok satan romanı Boyalı Kuş (The Painted Bird) ile tanınmıştı. Kosinski 1991 yılında kendini boğarak intihar etmişti.

Oyuncu kadrosu
Jerzy Kosinski'nin kitabı Türkiye'de E-Yayınları'ndan "Bir Yerde" adı ile çıkmıştı.Kapakta Peter Sellers'ın filmdeki bir görüntüsü kullanılmış
Oyuncu Rolü
Peter SellersChance
Shirley MacLaineEve Rand
Melvyn DouglasBenjamin Rand
Jack WardenABD Başkanı 'Bobby'
Richard DysartDr. Robert Allenby
Richard BasehartVladimir Skrapinov
Ruth AttawayLouise
David ClennonThomas Franklin
Fran BrillSally Hayes
Denise DuBarryJohanna
Oteil BurbridgeLolo
Ravenell Keller IIIAbbaz
Brian CorriganPolis memuru

Filmin ödülleri

Kazandığı ödüller

Adaylıkları

Kaynakça
  1. http://www.imdb.com/title/tt0078841/releaseinfo Türkçe isim için referans
  2. http://onfinite.com/libraries/1345584/ad3.jpg İlgili gazete kupürü (Telif ihlali olmaması için ilgili satırlar harici yerler bulanıklaştırıldı)

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.