Mustafa Balel
Mustafa Balel(d. 1 Eylül 1945, Sivas), Türk hikâye ve roman yazarı, çevirmen.
| Mustafa Balel | |
|---|---|
.jpg.webp) | |
| Doğum |
1 Eylül 1945 Sivas, Türkiye |
| Meslek | Yazar, çevirmen |
| İkamet | Türkiye |
| Resmî site | |
|
| |
l964'te Sivas Lisesi'ni, 1968'de Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Fransızca bölümünü bitirdi. Ardahan Lisesi’ndeki Fransızca öğretmenliğinin ardından burs kazanarak gittiği Fransa’nın Poitiers Üniversitesi’nde Karşılaştırmalı Dünya Edebiyatı üzerine yüksek lisans yaptı.1978-1980 arası İstanbul Atatürk Eğitim Enstitüsü’nde 20. yüzyıl Fransız edebiyatı ve çeviri, 1980-1997 yılları arası İstanbul Bahçelievler Lisesi’nde Fransızca ve edebiyat, 1997-2000 yılları arası Adnan Menderes Anadolu Lisesi’nde edebiyat dersleri verdi.
Edebiyat yaşamına 1972’de Yeni Ortam gazetesinde yazdığı kitap tanıtma yazıları ve edebiyat eleştirileriyle başladı. Gazete ve dergilerde yayımladığı öyküler, eleştiriler ve çevirileriyle tanındı.
Ansiklopedilerde çalıştı:
- Meydan Larousse: Büyük Lugat ve Ansiklopedi,
- Görsel Büyük Genel Kültür Ansiklopedisi,
- Gelişim Büyük Larousse,
- Memo Larousse,
- Axis2000 vb.
Kendi çıkardığı Öykü Dergisini yönetti. (Nisan1975-Mayıs 1976, 7 sayı)
Fransızca, Romence, Farsça, Bulgarca gibi çeşitli dillere çevrilen eserlerinde, erkek egemen olarak bilinmesine karşın toplumda el altından uzlaşmalı bir şekilde sürdürülmekte olan anaerkil bir yapının varlığını su yüzüne çıkardığı görülür. Anlatımının sıcaklığı ve insan ruhunun derinliğine inmedeki inceliğiyle dikkatleri çeken, toplum-birey ilişkisi içinde toplumsal konuları işlediği hikâye ve romanlarında belli bir hüzün hakimdir.
Eserleri
- Kurtboğan, Ardahan izlenimlerini taşır. (Öykü, 1974)
- Kiraz Küpeler, kırsal kesim insanlarını İstanbul’a getirir.(Öykü, 1977)
- Gurbet Kaçtı Gözüme, daha çok iç ve dış göç olgusu ağır basar.(Öykü, 1983)
- Turuncu Eleni, değişik kesimlerden tablolarıyla İstanbul'u işler.(Öykü, 1991)
- Karanfilli Ahmet Güzellemesi, aile içi ilişkileri yakın plandan irdeler.(Öykü, 2005)
- Etiyopya Kralının Gözleri (Öykü, 2011)
- Peygamber Çiçeği (Roman, 1981-2005)
- Asmalı Pencere (Roman, 1984-2011)
- Bükreş Günleri (Gezi, 1983)
- İstanbul Mektupları / Avrupa Yakası (Anlatı, 2009)
- Bizim Sinemamız Var (Çocuk romanı, 1979)
- Cumartesiye Çok Var mı? (Çocuk romanı, 1981-1986)
- Nöbetçi Ayakkabıcı Dükkânı (Çocuk öykü, 2005)
- Dedemin Bakır Koltukları (Çocuk öykü, 2011)
- Havlamayı Unutan Köpek (Çocuk Öykü, 2012)
- Ressamın Kedisi (Çocuk Öykü, 2014)
- Çember Tiyar (Masal derlemeleri, 2005)
- Le Transanatolien (Fransızca öykü kitabı, Paris, 1988)
- Inițiatoarea (Editura Tracus Arte, Bükreş, 2014)
- جامههای سفیر (Hamshahri Collection, Tahran, 2015)
- پنجرهای به شاخسار تاک (Peydayesh Publishing, Tahran, 2017)
- Lettres D'Istanbul (Istanbul Mektupları, Traduit en français par Sevgi Türker Terlemez et préfacé par Bernard Benech, Edition A Ta Turquie, Nancy, 2016)
Gurbet Kaçtı Gözüme
1983'te yayınlanan öykü kitabında yazarın çocukluk günlerini geçirdiği Sivas’tan 12 Eylül dönemi İstanbul’una, oradan Paris’e uzanan değişik mekânlarda, birbirinden farklı toplum kesimlerinden insanların yaşamlarına ışık tutan sekiz uzun öyküden oluşuyor: “Ayıp Yerleri Yanlış Konmuş Resimler”, “Hatmigül Zamanı”, “Gözyaşı Satıcısı”, “Gurbet Kaçtı Gözüme”, “Vesile”, “Dedemin Bakır Koltukları”, “Bahar Dalı” ve “Rahmetlinin Ardından”. Ayrıca kitabın “Yağmuru Özlemek” adlı son bölümünde Ardahan’ın bir köyünden İstanbul’a göç eden bir ailenin bireylerinin gözüyle okuru yine 12 Eylül günlerine götüren beş kısa öykü yer alıyor: “Feridun”, “Sedef Bacı”, “İdris Usta”, "Emine" ve “Deste”
Nöbetçi Ayakkabıcı Dükkânı
2005'te yayınanan öykü kitabı, yazarın 10-12 yaş grubundaki çocuklar için yazdığı öykülerden oluşuyor: "Nöbetçi Ayakkabıcı Dükkânı", "Erika'nın Kuyruğu", "Safiye Sultan'ın Sırma Saçları", "Geveze'nin Boş Kafesi", "Sabırsız Selim", "Tülbendin Kenarındaki İplik", "Vişneli Dondurma", "Yanlış Ezber", "Tebeşir Tozu".
Çevirilerinden bazıları
- Çalı Horozu (Le Coq de la bruyère, Michel Tournier)
- Altın Damla (La Goutte d'or, Michel Tournier)
- Veda Yemeği (Le Medianoche amoureux, Michel Tournier)
- Kaynak ya da Çalı (Eléazar ou la Source et le brouissaille, Michel Tournier)
- Barbar Düğünler (Les Noces barbares, Yann Queffelec)
- Hınç Ayları (Lunes de fiel, Pascal Bruckner)
- Güzellik Hırsızları (Les Voleurs de beauté, Pascal Bruckner)
- Neçayev Dönüyor (Netchaïev est de retour, Jorge Semprún)
- Sünger Avcısı, (Le Pêcheur d'éponges, Panait Istrati)
- Banyo (La Salle de bain, Jean-Philippe Toussaint)
- Mösyö (Monsieur, Jean-Philippe Toussaint)
- Son Sürgün (Le Dernier exilé, Dragan Babić)
- Eski Kız Kardeşim (La femme sans tête, Marlène Amar)
- Halkın İçinde (Maksim Gorki)
- Değirmen (Stoyan Tz. Daskalov)
- Güzel ve Hayvan (Sergey Aksakov)
- Le Soir Dans le Bateau Long (Uzun Gemide Akşam, Ayten Mutlu)
- Les Yeux d'Istanbul (İstanbul'un Gözleri, Ayten Mutlu)
Dış bağlantılar
- Resmi web sitesi2 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Mustafa Balel ve sanatı hakkında akademik tez