Nihat Asyalı
Nihat Asyalı (d. 1934, Elazığ, Ağın - ö. 23 Eylül 2011, Ankara) Türk savcı, oyuncu, yazar, tiyatro yönetmenidir.
Nihat Asyalı | |
---|---|
Doğum |
1934 Elazığ, Ağın |
Ölüm |
23 Eylül 2011 (77 yaşında) Ankara |
Meslek | Savcı, Oyuncu, Yazar, Oyun yönetmeni |
Milliyet | Türkiye |
Tür | Tiyatro, Edebiyat |
|
Oyuncu olarak tiyatroya başlayan Nihat Asyalı Ankara Üniversitesi Tiyatrosu, Sinema Tiyatro Derneği, Tiyatro Sevenler Gençlik Cemiyeti ve Ankara Deneme Sahnesi'nde oyuncu ve yönetmen olarak çalıştı. Romanlardan tiyatroya uyarlamalar yaptı. Oyunlar yazdı.
Yaşamı
1934 yılında Elazığ'ın Ağın ilçesinde doğan sanatçı İlk ve orta öğrenimini Ankara'da tamamladı. Ankara Hukuk Fakültesi'ni bitirdikten sonra Cumhuriyet Savcı Yardımcısı olarak çalıştı. 1963 yılında girdiği Danıştay'dan, 1981 yılında Danıştay savcısı olarak görev yaparken emekliye ayrıldı. Sanatçı Rüştü Asyalı'nın abisi olan Nihat Asyalı üniversite yıllarından itibaren tiyatro ile oyuncu ve yönetmen olarak uğraştı.[1] Boccaccio'nun bir öyküsünü "Dirilen Adam" adıyla, Yaşar Kemal'in "Yer Demir Gök Bakır" romanını "Uzundere" adıyla, Gladkov'un romanını "Çimento" adıyla oyunlaştırdı. "Dirilen Adam" Üniversite Tiyatrosu'nda, "Uzundere" Ankara Deneme Sahnesi'nde Yılmaz Onay rejisi ile oynandı. Ankara Deneme Sahnesi[2] "Uzundere" oyunu ile 1966 yılında Fransa'nın Nancy kentinde düzenlenen uluslararası tiyatro yarışmasına katıldı. O yıl yarışmaya katılan yirmiyi aşkın ülkeden, elliye yakın tiyatro topluluğu arasından Ankara Deneme Sahnesi birinciliği Brezilyalı bir toplulukla paylaştı. Aynı oyun "Yer Demir Gök Bakır" adı ile Dormen Tiyatrosu'nda, Ankara Sanat Tiyatrosu'nda (AST) ve Devlet Tiyatrosu'nda sahnelendi. "Çimento" ve "Grev" adlı oyunları da, gene Yılmaz Onay rejisi ile Çağdaş Sahne'de oynandı. TRT Çocuk Programları içinde yayınlanan Bir Varmış, Bir Yokmuş - Penguen Pertev Gösterisi adlı on üç bölümlük dizinin senaryosunu yazdı. TRT ile CTW Amerikan şirketinin ortak yapımı Susam Sokağı dizisinin yazarlar grubunda çalıştı. 5 Haziran 1965 yılında Süheyla Kurtay hanımla evlenen sanatçının Selen adında bir kızı vardır.
23 Eylül 2011 tarihinde, Nazım'dan uyarladığı Nazım Hikmet'in "Memleketimden İnsan Manzaraları"ndan Onbir Tablo) oyunu Devlet Tiyatroları'nda oynanırken, Ankara'da kalp yetmezliğinden vefat etti.
Oyunları
- Grev
- Direniş Üçlemesi
- Ateşle Oynayan
- Rab Şeytan'a Dedi ki[3]
- Yunus Diye Göründüm
- Yanar Elleri
- Devlet Kuşu
- Cehennem Yargıçları
Uyarlamaları
- Dirilen Adam, Giovanni Boccaccio'nun Decameron'daki bir öyküsünden uyarlama.
- Uzundere, Yaşar Kemal'in Yer Demir Gök Bakır romanından uyarlama.
- Çimento, Fyodor Gladkov'un aynı adlı romanından uyarlama.
- Oblomov, İvan Gonçarov'un aynı adlı romanından uyarlama.
- Kürdün Meyhanesi, Fahir Aksoy'un anılarından oyunlaştırıldı
- Nazım Hikmet'in "Memleketimden İnsan Manzaraları"ndan Onbir Tablo, Nâzım Hikmet'in Memleketimden İnsan Manzaraları uzun şiirinden oyunlaştırıldı
Ödülleri
- Uzun Dere (Yaşar Kemal'in "Yer Demir Gök Bakır" romanından Nihat Asyalı uyarlaması), 1966 Festival Mondial du Theatre du Nancy Grand Prix ödülü. (Brezilya'lı bir grupla paylaştı)
- Rab Şeytan'a Dedi ki, 2009-2010 X.Lions Tiyatro Ödülleri/En İyi Oyun Yazarı ödülü.
Dipnot kaynakları
- "Şahin Tekgündüz anıları". 1 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2011.
- "Ankara Deneme Sahnesi Web Sitesi". 3 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2011.
- Hürriyet Gazetesi 20 12 2009