Oytun Turfanda
Oytun Turfanda (d. Manisa, Kırkağaç 1947 - ö. İstanbul, 2001) Türk balet ve bale koreografı.
1966-1979 yılları arasında Ankara Devlet Opera ve Balesi’nin başdansçı ve başkoreografı olarak görev yapmıştır.
Yaşamı
1947’de Kırkağaç’ta dünyaya geldi. Ailesi 1957 yılında Ankara'ya taşındı.[1] Bale eğitimini Ankara Devlet Konservatuvarı'nda aldı. Dokuz yıllık konservatuvar eğitimin ardından Ankara Devlet Opera ve Balesi'nde dansçı olarak göreve başladı. İlk defa 1966-1967 sezonunda, sakatlanan Ferit Akın 'ın yerine Giselle Balesi 'nde Albercth rolünü oynadı.[1] Ardından başdansçı olarak pek çok klasik balede rol aldı.
1967-1978 arasında her sene bale sezonu dışında kalan dönemlerde Ninette de Valois'nın davetiyle İngiltere'ye giderek Kraliyet Balesi'yle (the Royal Ballet) çalışmalar yaptı. Aynı dönemde Varna Bale Yarışması için Mehmet Balkan'ı çalıştırarak, Türkiye'ye ilk bronz madalyayı kazandırdı.[2]
İlk koreografi denemesini Ninette de Valois'nın ısrarıyla 1972'de 1. Uluslararası İstanbul Festivali için Pembe Kadın Balesi ile yaptı.[3] Koreografileri İsveç, Bulgaristan, İngiltere, Japonya, Norveç ve Danimarka'da sahnelendi.
1976 yılında Bolşoy Balesi’nin 200. yıl kutlamaları için konuk olarak SSCB'ye gitti. Aynı yıl Japonya'da “Don Kişot” balesinde, Polonya'da koreografisini yaptığı Türk yapıtlarından oluşan bir programda dansetti.
1976 yılında kurulan Kültür Bakanlığı Halk Dansları Topluluğu'nda da dans denemeleri yaptı.[4]
1979-1983 arasında İstanbul Devlet Balesi'nde Sanat Yönetmeni olarak görev aldı.
Son eseri Piano’yu sağlık sorunları nedeniyle tamamlayamayan[4] Turfanda, 2001 yılında hayatını kaybetti.
Eserleri
Koreografileri
- 1973- Pembe Kadın; Necil Kazım Akses (Ankara Devlet Opera ve Balesi)
- 1975- Yoz Döngü; Güray Taptık - Cengiz Tanç (Ankara Devlet Opera ve Balesi)
- 1975- Güzelleme; Nevit Kodallı (Ankara Devlet Opera ve Balesi)
- 1976- İkili; N. Kodallı (Ankara Devlet Opera ve Balesi)
- 1976- Telli Turna; N. Kodallı (Ankara Devlet Opera ve Balesi)
- 1977- Hürrem Sultan; N. Kodallı (Ankara Devlet Opera ve Balesi)
- 1982- İnsan Yalnız; Franz Liszt (Özgün Yapım / Yönetim ) (İstanbul Devlet Opera ve Balesi)
- 1982- Bebek; Jean Sibelius (Özgün Yapım / Yönetim ) (İstanbul Devlet Opera ve Balesi)
- 1983- Doğa Pas De Deux; J . Sibelius Londra Festival Hall ve İstanbul Festivali (İstanbul Devlet Opera ve Balesi)
- 1986- Hüzünlü Vals; J. Sibelius (İstanbul Devlet Opera ve Balesi)
- 1987- Kamelyalı Kadın; Giuseppe Verdi - Babür Tongur (İstanbul Devlet Opera ve Balesi)
- 1988- İnsanın Yükselişi; C. Tanç (İstanbul Devlet Opera ve Balesi)
- 1989- Niçin; Kara Karayev (İstanbul Devlet Opera ve Balesi)
- 1992- Hayal Yolcuları; Levent Çoker (İstanbul Devlet Opera ve Balesi)
- 2001- Piano; F. Liszt (Sağlık nedenlerinden dolayı son bölümünü tamamlayamadı )
Sahne uyarlamaları
- Giselle
- Don Kişot
- La Bayadere
- Paquita (Kuğu Gölü ' Vals' Koreografisi 1974 )
Kaynakça
- Hürrem ve Oytun Turfanda, Milliyet gazetesi, 19.12.1976
- Oytun Turfanda toprağa verildi, NTVMSNBC.com sitesi, Erişim tarihi:27.03.2012
- "Metin And, 50 years of Turkish Ballet, Turkish Cultural Fondation web sitesi Erişim tarihi:27.03.2013". 18 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2011.
- Oytun Turfanda, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü web sitesi, Erişim tarihi:27.03.2013