Japonya
Japonya (Japonca: 日本, Nihon ya da Nippon, resmî adı 日本国, Nihon-koku ya da Nippon-koku ), Doğu Asya'da bir ada ülkesidir. Büyük Okyanus'ta bulunan Japonya Japon Denizi'nden Çin, Kuzey Kore, Güney Kore ve Rusya'nın doğusuna, kuzeyde Ohotsk Denizi'nden güneyde Doğu Çin Denizi'ne ve Tayvan'a kadar uzanır.
Japonya
Japonya Devleti | |
---|---|
Japonya'nın Asya projeksiyonu üzerinde yeşil renk ile gösterildiği harita. | |
Başkent ve en büyük şehir |
Tokyo 35°41′K 139°46′D |
Tanınan millî diller | Japonca |
Etnik gruplar (2018) | |
Demonim | Japon |
Hükûmet | Üniter parlamenter anayasal monarşi |
Naruhito | |
• Başbakan | Yoshihide Suga |
Tadamori Oshima | |
Akiko Santō | |
Naoto Ōtani | |
Yasama organı | Ulusal Diet |
Danışmanlar Meclisi | |
Temsilciler Meclisi | |
Tarihçe | |
MÖ 11 Şubat 660 | |
29 Kasım 1890 | |
3 Mayıs 1947 | |
28 Nisan 1952 | |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 377.973 km2 (145.936 sq mi) (61) |
• Su (%) | 3,55 |
Nüfus | |
• 2020 sayımı | 125.960.000 (11.) |
• Yoğunluk | 334/km2 (865,1/sq mi) (24.) |
GSYİH (SAGP) | 2019 tahminî |
• Toplam | 5,451 trilyon $ (4.) |
• Kişi başına | 43.194 $ (28.) |
GSYİH (nominal) | 2019 tahminî |
• Toplam | 5,080 trilyon $ (3.) |
• Kişi başına | 40.256 $ (22.) |
Gini (2015) |
33.9 orta · 78. |
İGE (2019) |
0.919 çok yüksek · 19. |
Para birimi | Yen (¥, JPY) |
Zaman dilimi | UTC+09.00 (JSZ) |
Tarih formatı | yyyy年aa月gg日 yyyy/aa/gg |
Şebeke gerilimi | 100 V-50 ila 60 Hz |
Trafik akışı | sol |
Telefon kodu | +81 |
ISO 3166 kodu | JP |
İnternet alan adı | .jp |
Japonca adını oluşturan kanji karakterler "güneş" ve "köken" anlamına gelir. Bu nedenle Japonya "Doğan Güneşin Ülkesi" diye de bilinir. Japonya coğrafî yapısı bakımından 6.852 adadan oluşan bir takımadadır.[1] Bu adaların en büyükleri olan Honshu, Hokkaido, Kyushu ve Shikoku adaları ülkenin %97'sini oluşturur ve genellikle ev adaları olarak anılır. Ülke sekiz bölgede 47 prefektörlüklere ayrılmıştır; Hokkaido en kuzey eyaleti ve Okinawa ise en güney eyaletidir. Japonya, Endonezya'dan sonra 2. en kalabalık ada ülkesidir. Adaların çoğu dağlıktır ve bazıları yanardağlardan oluşur. Japonya'nın en yüksek dağı olan Fuji Dağı bir yanardağdır. Japonya yüzde 98.5'i Japon olan 126 milyonluk[2] nüfusuyla dünyanın nüfus açısından on birinci en kalabalık ülkesidir. Honshu'da bulunan Büyük Tokyo Metropolü, fiili başkent Tokyo ve bulunduğu alan çevresinde bulunan prefektörlükler ve şehirlerle birlikte 30 milyonunun üzerindeki nüfusuyla dünyanın en büyük metropoliten alanıdır.[3][4]
Arkeolojik araştırmalar Paleolitik çağın son döneminden beri insanların Japon adalarında yaşadığını gösterir. Yazılı tarihte Japonya'nın adı ilk olarak 1. yüzyıldan kalma Çin metinlerinde geçer. Japonya'nın tarihi dış dünyadan etkilendikten sonra çok uzun yıllar boyunca tecrit edilmesiyle şekillenmiştir.
12. yüzyıldan 1868'e kadar Japonya, İmparator adına hüküm süren ardışık feodal askeri şogunlar tarafından yönetildi. Japonya, 17. yüzyılın başlarında uzun bir tecrit dönemine girdi ve 1853-54'te ABD filosunun Japonya'yı Batı'ya açmaya zorlamasıyla sona erdi. Neredeyse yirmi yıllık iç çatışma ve ayaklanmadan sonra, İmparatorluk Mahkemesi, 1868'de Chōshū ve Satsuma'dan gelen birkaç klanın yardımı ile siyasi gücünü yeniden kazandı ve Japon İmparatorluğu'nu kuruldu. 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında, Birinci Çin-Japon Savaşı, Rus-Japon Savaşı ve I. Dünya Savaşı'ndaki zaferler, Japonya'nın artan militarizm döneminde imparatorluğunu genişletmesine izin verdi. 1937’deki İkinci Çin-Japon Savaşı, 1941’de, 1945’te Japon teslim oluşu ardından sona eren İkinci Dünya Savaşında genişledi. 1947 yılında anayasanın kabulünden beri Japonya parlamenter monarşi ile yönetilmektedir. Devletin başı Japon imparatoru, hükûmetin başı ise başbakandır. Seçimle işbaşına gelen bir parlamentosu vardır.
Japonya, ASEAN Plus mekanizmasının, BM, OECD, G7, G8 ve G20'nin bir üyesidir ve büyük güç olarak kabul edilir.[5][6][7] Japonya, Gayri Safi Yurt içi Hasılaya göre üçüncü ve GSYİH SAGP'ne göre dördüncü en büyük ekonomiye sahiptir. Dünyanın en büyük dördüncü ihracatçısı ve ithalatçısıdır.
Japonya yüksek vasıflı ve eğitimli bir işgücünden faydalanır; yükseköğretim diplomasına sahip dünyanın en büyük vatandaş oranı arasında.[8] Resmî olarak savaş ilan etme hakkından vazgeçmiş olmasına rağmen, Japonya, kendini savunma ve barışı koruma rollerinde kullanılan, dünyanın sekizinci büyük askeri bütçesiyle[9] modern bir orduyu sürdürüyor; 2015 yılında dünyanın en güçlü dördüncü ordusuna sahipti.[10] Japonya, çok yüksek bir yaşam standardı ve İnsani Gelişme Endeksi ile gelişmiş bir ülkedir. Nüfusu, dünyadaki en yüksek yaşam beklentisine ve üçüncü en düşük bebek ölüm oranına sahiptir, ancak yaşlanan nüfus ve düşük doğum oranı nedeniyle sorunlar yaşıyor. Japonya, tarihi ve kapsamlı sineması, etkili müzik endüstrisi, anime, video oyunları, zengin mutfağı ve bilim ve modern teknolojiye yaptığı önemli katkılar ile ünlüdür.[11][12]
Etimoloji
Japonca için Japonca kelime olan 日本, hon, Nihon veya Nippon olarak telaffuz edilir ve kelimenin tam anlamıyla "güneşin kökeni" anlamına gelir. Nichi (日) karakteri "güneş" veya "gün" anlamına gelir; hon (本) "temel" veya "orijin" anlamına gelir.[13] Bu nedenle bileşik, "güneşin kökeni" anlamına gelir ve popüler Batı epiteli "Yükselen Güneş Ülkesi'nin" kaynağıdır.[14]
Nihon adının ilk kayıtları, Tang hanedanı olan Tang'ın Eski Kitabı'nın Çin tarihi kayıtlarında yer almaktadır. Yedinci yüzyılın sonunda, Japonya'dan bir delegasyon Nihon'un ülkelerinin adı olarak kullanılmasını istedi. Bu adın kökeni 607'de gönderilen ve Sui hanedanlığının resmî tarihinde kaydedilmiş bir harfe sahip olabilir. Japonya Regent Prensi Shōtoku, kendisine “Güneşin doğduğu Arazi İmparatoru” (日 出處 天子) adını verdiği bir mektupla Çin'e bir misyon gönderdi. Mesaj, “Burada, ben, güneşin doğduğu ülkenin imparatoru, ben güneşin battığı ülkenin imparatoruna bir mektup gönderiyorum. Siz nasılsınız?[15]
Nihon'u kabul etmeden önce, Yamato (大和 veya "Büyük Wa") ve Wakoku (倭国) gibi diğer terimler kullanıldı. Wa (和) terimi, Çince tarafından üçüncü yüzyılın Üç Krallık döneminin başlarında olduğu gibi Japonlar için bir atama olarak kullanılan, Wo 倭 (Japonca tarafından "Wa" olarak telaffuz edilir) bir homophone'dur. Wa Hanedanlığı döneminde Nakoku adında Japonya'da erken bir devlet için Wa (委) (Çince Wei), bir başka form kullanılmıştır.[16] Ama, Japonlar bir miktar con (Çin’de “cüce” veya “cüce” gibi kavramlarla ilişkilendirilmiş) Wa no çağrışımını sevmediler ve bu nedenle “beraberlik, uyum” anlamına gelen “Wa” (和) karakteriyle değiştirildiler.[15][17]
Japonya kelimesi, muhtemelen tarihsel Çince telaffuzundan kaynaklanmaktadır. Japonya, Marco Polo tarafından Cipangu olarak kaydedildi.[18] Bir Wu lehçesi olan modern Şanghayca'da 日本 Japonya karakterlerinin telaffuzu Zeppen'dir [zəʔpən]. Japonya, Japun veya Japang için kullanılan eski Malay sözcüğü, muhtemelen Fukienese veya Ningpo gibi bir güney kıyı Çin lehçesinden ödünç alındı.[19] Japonya, Japun veya Japang için eski Malay sözcüğü, muhtemelen Fukienese veya Ningpo'nun güney kıyılarındaki bir Çin lehçesinden ödünç alındı - ve bu Malay kelimesine 16. yüzyılda Güneydoğu Asya'daki Portekizli tüccarlar tarafından rastlandı.[20] Bu Erken Portekizli tüccarlar daha sonra bu kelimeyi Avrupa'ya getirdi.[21] Bu ismin İngilizce'deki ilk kaydı, 1577'de basılmış ve Portekizli bir Cizvit Luís Fróis tarafından yazılmış 1565 bir mektubun çevirisinde Giapan'ın yazılışından ibarettir.[22][23]
Meiji Restorasyonundan II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar, Japonya'nın tam adı "Büyük Japonya İmparatorluğu" anlamına gelen Dai Nippon Teikoku (大 日本 帝國) idi.[24] Bugün, Nihon-koku/Nippon-koku (日本国) adı, "Japonya Devleti" nin anlamı ile günümüzün resmi bir resmi olarak kullanılmaktadır. Uzun formu açıklayıcı bir tanım içermeyen Japonya gibi ülkelere genellikle "ülke", "ulus" veya "devlet" anlamına gelen koku (国) karakteriyle eklenmiş bir ad verilir.
Tarihçe
Prehistorya ve antik tarih
Japon takımadalarına, ilk olarak adaların hala Asya kıtasının bir parçası olduğu dönemde, yaklaşık 100 bin yıl önce yerleşilmişti. Arkeolojik araştırmalar yontma taş devrinde takımadalarda yaşayan insanların temelde avcılık ve toplayıcılıkla geçindiklerini ortaya çıkarmıştır. Cilalı taş devrinde zarif taş aletler yapılmış, ok ve yay kullanılarak ileri avlanma teknikleri geliştirilmiş ve yemek pişirmek ve saklamak için toprak kaplar üretilmiştir. Jomon stili (sicim desenli) kaplar nedeniyle, MÖ 8 bin ile MÖ 300 yüzyılları arasındaki dönem Jomon dönemi olarak adlandırılır.
MÖ 300 yıllarında Asya kıtasından tarım, basit pirinç ekimi ve metal işçiliği teknikleri gelmiştir. Japonya'da yaşayanlar tarımsal üretimi artırmak için günlük yaşamlarında tarım aletleri ve demir silahlar, ayrıca dini ayinler için bronz kılıçlar ve aynalar kullanmışlardır. Bu dönemde işbölümü, yöneten ve yönetilenler arasındaki ayrılığı derinleştirmiş ve ülkede pek çok küçük devlet kurulmuştur. MÖ 300 ile MS 300 yılları arasına rastlayan ve çömlekçi çarkında seramiklerin üretildiği döneme Yayoi dönemi denmiştir.
Japon adalarına ilk yerleşenler, MÖ 8 bin yıl öncesinden başlayarak, Kuzey Asya’dan geldikleri sanılan ve Üst Yontmataş (veya en azından Ortataş) devrinde yaşayan topluluklardı. Japonya’nın tarih öncesi birkaç evreye ayrılır: Öncomon veya Seramik Öncesi, Comon(yaklaşık olarak MÖ 7500- 300) ve Yayoi (MÖ 300-MS 300). Bu son dönemde adaların kuzeyine Aynular gelip yerleşti ve son Comon halklarıyla karıştı. MS 3. yüzyıl ortalarına doğru Kore’den geçen, Altay kökenli, atlı savaşçı grupları Güney Japonya’ya gelerek bölgeyi hâkimiyetleri altına aldı. Bu insanlar ölülerini kofun denilen çok büyük Tümülüslere gömüyorlardı; Tümülüslerin çevresine kilden silindirler(haniva) sıralanıyordu. Bu savaşçılar aynı zamanda klanlara dayalı bir toplumsal örgütlenme şeması da getirdi.[25]
Buzul çağları boyunca (MÖ 2-3 milyon ile MÖ 10 bin yılları), deniz suyunun büyük bir bölümü kutup çevresinden donduğundan deniz düzeyi çok alçalmıştı, kıta sahanlığındaki Japon adaları kuzeyden, batıdan ve güneyden Asya kıtasına bağlı olmalıydı. Bu çağlara ait yer katmanlarında mamut ve fil taşılları bulunmuştur. Japonların ilk atalarının da böylece Asya’dan ve karadan gelmiş oldukları düşünülmektedir.
Comon, toprak kapları bezeme tekniğinde kullanılan ipin adıdır. Mezopotamya ve Mezoamerika gibi uygarlık odaklarında, çanak-çömlek buluntuları tarım devriminden sonra görülüyordu. Japonya’da ise tam tersi olmuştur.
Comon’u izleyen çanak-çömlek evresi Yayoi olarak biliniyor. Döner testici tezgâhında yapılmış Yayoi seramiği, kesin olarak bir sulu çeltik kültürünün ürünü sayılmaktadır. Japonlar çeltikleri depolamak için boy boy, çeşit çeşit kaplar yapmışladır. Bugünkü halkın, Japonca konuşan bir kültürden geldiği varsayılırsa, o kültürün Yayoi döneminde oluştuğu da söylenebilir. 538 yılına doğru Budizm’in Kore’den adalara gelişi genelde Japonya’nın tarih döneminin başlangıcı olarak kabul edilir. Asuka dönemi boyunca koyu bir Budist olan Prens Şotoku'nun 622 yılında ölümünden sonra, 628 ve 701 tarihleri arasında birçok yasa çıkarıldı. Bu yasalarla, Tang Hanedanının saltanat sürdüğü Çin’i örnek alan bir yönetim sistemi benimsendi. Nara dönemi (710- 794) boyunca altı Budist mezhep, sonunda Nara’ya yerleşen Japon sarayına kendi görüşlerini benimsetmeye çalıştı . Nara devri, Japonya için yüksek bir kültür devridir. Japon kültürünün birçok temelleri o zaman atılmıştır.[26] İmparator Kammu, Nara’daki keşişlerin etkisinden kurtulmak için Nagaoka’da yeni bir başkent, on yıl sonra da, bu defa Heian-kyo’da bir başkent kurdu.
Heian dönemi (794- 1185/1192), Heian şehri başkent olduktan kısa bir zaman sonra Japonya’nın en büyük şehri hâline gelmiştir. Ülke bu dönemde genişlemiş, yeni Budist öğretiler ortaya çıkmıştır, büyük manastırlar kurulmuş ve Japonca’ya özgü yeni çekim eklerini yazmaya elverişli, hecelere dayalı yeni bir yazı yaratılmıştır. Ainularla muharebeler yaşanmış, Ainuların birçok grupları ülkenin daha kuzeyinde bulunan Hokkaido adasına geçmişlerdi. Böylece, Heian devrinin birinci kısmında Hondo adasının tamamen işgali vuku bulmuş ve nispeten küçük Japon devleti genişlemiştir. 858’den sonra Fujivara ailesi iktidarı ele geçirdi ve XII. yüzyılın ortalarına kadar elinde tuttu. Bu aile ileride Japonya’nın “klasik dönemi” sayılacak bir barış ve kültürel gelişme dönemi başlattı. İki kısma ayrılan Heian devrinin ilk kısmı, Fujivara ailesinin elinde bulunan bir feodal grubun diktatörlüğüdür denilebilir. X. yüzyılda iki rakip klan, Tairalarla Minamotolar, Fujiaların yerini almaya çalışmıştır. Onları karşı karşıya getiren uzun mücadele, 1185’te Şimonoseki yakınında Dan- no Ura’da Taira donanmasının yok edilmesiyle sona erdi.
Feodal dönem
Heian devrinin en tipik vasfı askeri faaliyetlerin her şeyden üstün olmasıdır. Kılıç bu devrin sembolü sayılabilir. Heian döneminin ortalarına doğru “kana” adı verilen iki fonetik alfabe geliştirilmiş ve Çince üslubunun yerini alarak gelişen saf Japon stili edebiyata ışık tutmuş ve oldukça geniş bir biçimde kullanıma girmiştir. Ayrıca bu dönemde sanat alanında da büyük gelişmeler kat edilmiştir. Şogunlar dönemi (1192), Minamoto klanının önderi Yorimoto ve kardeşi Yoşitsune, Taira klanın bertaraf etmiş, sonra da Fujivalara karşı saldırıya geçmişlerdi. Minamoto no Yorimoto imparatorunkinin yanında ikinci bir hükûmet kurmuştur. Yorimoto artık hiçbir yetkisi kalmayan imparatorun 1192’de kendisini başbuğ (şogun: askeri diktatör) olarak atamasını sağladı. Yorimoto uzak eyaletlere valiler gönderip vergi toplama işlerini düzenleyerek pratik ve etkili bir yönetim kurdu. Yorimoto’nun ölümünden sonra yönetim dul karısının ailesine yani Hoco’lara geçti. Bu yeni güç, yeni bir kültür ve ruh oluşturdu. Savaşçılar (Samurai) eski Buddhacı tarikatların geleneklerini reddederek daha sade din biçimlerine döndüler. Kamakura tepelerine Zen tapınakları inşa ettiler ve böylece yeni bir Buddhacılık ve aşılanmaya ve dinsel yazılar Japonca’ya çevrilmeye başlandı. 1221’de bu dinamik hükûmet, otoritesine karşı gelen bir ayaklanmayı bozguna uğrattı. Beş yıl sonra da Asya’dan gelen daha büyük bir tehlikeyi bertaraf etti. 1274’te ve 1281’de Kubilay Han'ın büyük Moğol ordusu Japonya’yı istila etti, ancak etkin bir savunma ve kamikazeler (Tanrıların rüzgârı; 1274’te ve 1281’de çıkıp Moğol donanmasını yok eden iki fırtınaya Japonlar tarafından bu ad verilir) sayesinde Moğol ordusu püskürtüldü.
Zamanla kıskançlık ve Hocolara duyulan nefret arttı ve 1333 yılında Aşikaga Takauci imparator II. Daigo ile birleşerek bu iktidara son verdi. İmparator bundan sonra otoritesini yeniden kurmaya çabaladı. Ancak Aşikaga 1336’da İmparator II. Daigo'yu Kyoto’dan sürerek, yerine bir kukla imparator geçirdi. İki yıl sonra da kendini şogun ilan etti. 1333’ten 1338’e kadar süren imparatorluk yönetiminin kısa ömürlü restorasyonun ardından Kyoto, Muromachi’de Ashikaga ailesi tarafından yeni bir askeri hükûmet kuruldu. Muromachi Dönemi 1338’den 1573’e kadar, iki yüzyıldan uzun sürdü. Bu dönem zarfında Bushido’nun sert disiplini estetik ve dini faaliyetlerde ifadesini bulmuştur. Aşikaga tahta oturttuğu imparatorun 1338’de kendisini şogun olarak tanımasını sağladı. Meşru imparator Yamato Dağlarına sığındı ve böylece iki saray dönemi başladı.
Modern dönem
10 Mart 1854'te, Komodor Matthew C. Perry ve Amerika Birleşik Devletleri Donanması'na ait Siyah Gemiler, Kanagawa Sözleşmesi ile Japonya'nın dış dünyaya açılmasını zorladı. Bakumatsu döneminde daha sonra Batı ülkeleri ile yapılan benzer antlaşmalar ekonomik ve siyasi krizler getirdi. Şogunun istifası Boshin Savaşı'na yol açtı ve sonucunda tek bir İmparator'un (Meiji Restorasyonu) yönetiminde merkezi bir devlet kuruldu.[27]
2012 yılında Senkaku Adaları (Çince Diaoyü) nedeniyle Çin ile aralarında ada krizi yaşandı.[28]
Coğrafya
Japonya, Pasifik sahili boyunca uzanan toplam 6.852 adaya sahiptir. Okhotsk Denizi'nden Pasifik Okyanusu'ndaki Filipin Denizi'ne kadar olan uzunluğu 3.000 km'den (1.900 mi) fazladır. Kontrol ettiği tüm adaları içeren ülke, 24° ve 46°K enlemler arasında ve 122° ve 146°D boylamlar arasında yer almaktadır. Kuzeyden güneye ana adalar Hokkaido, Honshu, Şikoku ve Kyushu'dur. Okinawa'yı da içeren Ryukyu Adaları, Kyushu'nun güneyinde bir zincir. Nanpō Adaları, Japonya'nın ana adalarının güneyindedir. Birlikte sık sık Japon takımadaları olarak bilinir.[29] 2018 itibarıyla, Japonya'nın bölgesi 377.973.89 km²'dir (145.936.53 metrekare). Doğu Asya'daki en büyük ada ülkesidir. Japonya, dünyanın en uzun altıncı sahil şeridine sahiptir (29,751 km (18,486 mi)). Arazi sınırları yoktur. Çok sayıda dışa açılan adalarından dolayı Japonya, 4.470.000 km²'yi (1.730.000 m² mi) kaplayan, dünyanın sekizinci büyük Özel Ekonomik Bölgesi'ne sahiptir.[30]
Japonya'nın yaklaşık yüzde 73'ü ormanlık, dağlıktır ve tarımsal, endüstriyel veya konut kullanımına uygun değildir.[31][32] Sonuç olarak, çoğunlukla kıyı bölgelerinde bulunan yaşanabilir bölgeler, nüfus yoğunluğunun aşırı derecede yüksek olmasına neden olmaktadır. Japonya, dünyanın en yoğun nüfuslu ülkelerinden biridir.[33]
Japonya'nın toplam alanının yaklaşık% 0,5'i geri kazanılmış arazidir (umetatechi). 12. yüzyılda başladı. 20. yüzyılın sonları ve 21. yüzyılın başlarında yapılan projeler arasında Ise Körfezi'ndeki Chubu Centrair Uluslararası Havaalanı, Osaka Körfezi'nin ortasında Kansai Uluslararası Havaalanı, Yokohama Hakkeijima Deniz Cenneti ve Wakayama Marina Şehri gibi yapay adalar yer almaktadır.[34] Japonya'nın Akita kentindeki Ogata köyü, 1957'de başlayan Hachirōgata Gölü'nden geri kazanılan arazilerde kuruldu.[35] Nagasaki, Isahaya'daki Isahaya Koyu'ndaki ıslah projesi (早 早 湾 干 拓 事業) 1989'da başladı ve 2018 itibarıyla toplam 35 km² (14 metrekare) geri alındı.
Japonya adaları Pasifik Ateş Çemberi'nde volkanik bir bölgede bulunur. Öncelikle, Filipin Denizi Plakası'nın kıtasal Amurya Plakası ve Okinawa Plakası'nın altındaki güney batımının ve Güneydoğu’nun diptüksiyonunun bir sonucu olarak Silüriyen'in ortasından Pleistosen'e kadar yüz milyonlarca yıl boyunca meydana gelen büyük okyanus hareketlerinin bir sonucudur. kuzeydeki Okhotsk Plate altındaki Pacific Plate. Japonya kıyılarındaki Boso Üçlü Kavşağı, Kuzey Amerikan Tabak, Pasifik Tabak ve Filipin Deniz Tabakının buluştuğu üçlü bir kavşaktır. Japonya, Avrasya kıtasının doğu kıyısına bağlandı. Alt plakalar Japonya'yı doğuya doğru çekti ve yaklaşık 15 milyon yıl önce Japonya Denizi'ni açtı.[36]
Japonya'da 108 aktif volkan var. Yirminci yüzyıl boyunca, Hokkaido'daki Shōwa-shinzan ve Pasifik'teki Bayonnaise Kayaları'ndaki Myōjin-shō dahil olmak üzere birçok yeni volkan ortaya çıktı. Genellikle tsunami ile sonuçlanan yıkıcı depremler her yüzyılda birkaç kez meydana gelir.[37] 1923 Tokyo depremi 140.000'den fazla kişiyi öldürdü.[38] Daha yeni ana depremler, 1995 Büyük Hanshin depremi ve 11 Mart 2011'de Japonya'yı vuran ve büyük bir tsunamiyi tetikleyen 9,1 büyüklüğünde bir deprem olan 2011 Tōhoku depremidir.[39] Japonya, Pasifik Ateş Halkası'ndaki konumu nedeniyle büyük ölçüde depremlere, tsunamiye ve volkanlara eğilimlidir.[40] 2013 Dünya Risk Endeksi'nde ölçüldüğü üzere en yüksek 15. doğal afet riskine sahiptir.[41]
Siyaset
Hükûmet
Japonya anayasal monarşi olup İmparator'un yetkileri oldukça kısıtlıdır. Japonya Anayasası'na göre imparator “devletin ve halkın birliğinin simgesidir” ve egemenlik hakkı olmaksızın sadece törensel bir rol oynar. Egemenlik ise Japon halkına ait olup güç Başbakan ve Diet'in diğer seçilmiş üyeleri tarafından esas tutulur.[42] Akihito'nun çekilmesinden sonra tahta çıkan Naruhito, 2019'da bu yana Japonya İmparatoru'dur.
Japonya'nın yasama organı Ulusal Diet çift meclisli bir parlamentodur. Diet her dört yılda bir halkoyuyla seçilen 480 sandalyeli Temsilciler Meclisi, altı yıl görev yapan halk tarafından seçilmiş üyelere sahip 242 sandalyeli Danışmanlar Meclisi'nden oluşmaktadır. 20 yaş üzeri yetişkinlerin gizli oyla tüm seçilebilen makamlar[42] için genel oy hakkı bulunmaktadır.[43] Diette sosyal liberal Japonya Demokratik Partisi ve muhafazakâr Liberal Demokrat Partileri (LDP) hakimdir. LDP 1993 ve 1994 yılları arasında kısa bir 11 aylık dönem ve 2009-2012 yılları dışında, 1955 yılından bu yana sürekli bir seçim başarısı gördü. Parti alt kamarada 294 sandalye ve üst kamarada 83 sandalyeyi elinde bulundurmaktadır.
Japonya Başbakanı hükûmetin başıdır ve Diet üyeleri tarafından belirlendikten sonra imparator tarafından atanır.[42] Başbakan kabinenin başıdır ve bakanları atama ve görevden alma yetkisine sahiptir. Japonya'nın şu anki başbakanı Shinzo Abe, 2012 genel seçimlerinde LDP'nin zaferinden sonra, 26 Aralık 2012 tarihinde Yoshihiko Noda'nın yerine geçmiştir.[44]
İdari bölümler
Japonya, idari olarak dört yılda bir seçilen vali, yasama ve idari bürokrasi tarafından denetlenen 47 prefektörlüğe (Japonca: 都道府県, todofuken) ayrılır.[45] Prefektörlükler ise şehir, kasaba ve köy olmak üzere belediyelere ayrılır.[46] Tokyo özel bir statüye sahip olup bunlara ek olarak 23 özel semte ayrılır. Hokkaidō ise prefektörlük ve belediyeler arası 14 alt prefektörlüğe ayrılır. Aynı zamanda bazı diğer prefektörlüklerde de alt prefektörlükler bulunmaktadır. Japonya aynı zamanda sekiz bölgeye ayrılmıştır ancak bu bölgeler coğrafi olup idari bir yapıyı temsil etmemektedir.
Japonya'da şu anda birçok şehir, kasaba ve köyler birleştirilmektedir. Bu işlemle birlikte prefektörlük altı idari bölgelerin sayısını azaltılarak idari maliyetlerin düşürülmesi beklenmektedir.[47]
Dış ilişkiler
Japonya'nın neredeyse bütün bağımsız ülkelerle siyasi ilişkileri vardır ve Aralık 1956'dan beri BM'nin aktif bir üyesi olmuştur. Japonya G7, G20 ve APEC'in üyesidir ve Doğu Asya Zirvesi'ne katılmaktadır. Japonya, Avustralya ile Mart 2007'de[48] ve Hindistan ile Ekim 2008'de[49] güvenlik anlaşmalarına girdi. Japonya, 2014'te 9.2 milyar dolar vererek dünyanın 5. en büyük resmî kalkınma yardımı bağışçısıdır.[50] 2017'de, Japonya dünyadaki en büyük beşinci diplomatik ağa sahipti.[51]
Japonya'nın ABD ile yakın bağları vardır. Japonya'nın II. Dünya Savaşı'ndaki müttefikleri ve müttefikleri tarafından yenilmesinden bu yana, iki ülke yakın ekonomik ve savunma ilişkilerini sürdürmüştür. Amerika Birleşik Devletleri, Japon ihracatı için büyük bir pazar ve Japon ithalatının başlıca kaynağıdır ve Japonya'yı kısmen bu amaç için askeri üslere sahip olan ülkeyi korumaya kararlıdır.[52] Japonya'nın II. Dünya Savaşı'ndaki yenilgisinden sonra, Japon yönetimi Kuzey Mariana Adaları ABD'nin kontrolüne girdi.[53]
Japonya, Rusya’nın 1945’te Sovyetler Birliği’nce işgal edilen Güney Kuril Adaları’nın (Etorofu, Kunashiri, Shikotan ve Habomai grubu dahil) kontrolüne itiraz ediyor.[54] Güney Kore’nin Liancourt Kayalıkları (Japonca: Takeshima, Korece: Dokdo) kontrolü, ancak Japonya tarafından kabul edilmedi ve talep edildi.[55] Japonya, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve Çin Cumhuriyeti (ÇC) ile ilişkileri Senkaku Adaları üzerinde zorladı; ve Çin Halk Cumhuriyeti ile Okinotorishima statüsünde.[56]
Japonya’nın Güney Kore ile ilişkisi, Japonya’nın Koreliler’in Japon sömürge yönetimi sırasında özellikle de "rahatlık kadınları" konusunda ele alınması nedeniyle gerildi.[57] Bu kadınlar esasen seks köleleriydi ve bu tedaviye kaç kadının maruz kaldığına dair kesin bir rakam bulunmamasına rağmen, uzmanlar bunun onlarca veya yüz binlerce kişide olabileceğine inanıyor. 1910 ve 1945 arasında, Japon hükûmeti Kore altyapısını yeniden inşa etti. Buna rağmen, Kore’deki modernleşme her zaman Japonların çıkarları ile bağlantılıydı ve bu nedenle sosyal yapıların “devrilmesi” anlamına gelmiyordu. Mesela Japonya, Kore’nin ilkel feodalist tarımını sürdürdü çünkü Japon çıkarlarına hizmet etti.[58] Japonya’nın Kore’deki emperyalizmindeki yeni gelişmeler arasında, ülkenin her yerinde bir dizi polis karakolu kurulması, vergileri ayni vergi yerine sabit parayla değiştirmek ve Japonya’daki özel şirketlere vermek için köylere ait olan ortak arazilerin çoğunun alınması[59] (birçok köylünün topraklarını kaybetmesine neden oldu.[60]) Japonya, yarımadanın 800.000'in üzerinde Japon göçmeni tanıttı ve Kore dilini okullarda yasaklama ve Korelileri Japon isimlerini benimsemeye zorlama çabalarıyla bir kültürel baskı kampanyası yürüttü.[61]
Kore Yarımadası, 1945’te II. Dünya Savaşı'nın sonunda Japonya ve Eksen’in teslim edilmesiyle bir kez daha bağımsız hale geldi. Tarihsel gerginliklerine rağmen, Aralık 2015’te, Japonya konuyla ilgili sorumluluk ve hayatta kalan konfor kadınlarına para ödedi. Bugün, Güney Kore ve Japonya'nın daha güçlü ve daha ekonomik ilişkileri var. 1990'lardan bu yana, Kore Dalgası Doğu Asya'da büyük bir hayran kitlesi yarattı. Japonya, Kore müziği (K-pop), televizyon (K-dramaları) ve filmlerin bir numaralı ithalatçısıdır, ancak bu yalnızca Güney Kore hükûmeti 1948'den beri yerde olan Japonya ile yapılan kültür alışverişinde 30 yıllık yasağı kaldırdıktan sonra mümkün oldu.[62]
Kore pop kültür ürünlerinin Japon pazarındaki başarısı kısmen, yıldız pazarlama sistemi ve yeni televizyon şovlarının ve müziğin ağır tanıtımı gibi Japon fikirlerinin ödünç alınmasıyla açıklanmaktadır. Winter Sonata ve Coffee Prince gibi Kore dramalarının yanı sıra BIGBANG ve SHINee gibi K-pop sanatçıları Japon tüketiciler arasında çok popüler. Son zamanlarda, Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in, ilişkilerinin geleceğini ve özellikle bölgedeki Kuzey Kore saldırganlığı için çözüm bulma konusunda nasıl işbirliği yapılacağını tartışmak üzere Almanya'nın Hamburg kentindeki 2017 G-20 Zirvesi'nde Japonya Başbakanı Shinzo Abe ile bir araya geldi. Her iki lider de, kadınların anlaşmazlıklarını çözme, bölgede olumlu ilişkiler kurma ve nükleer silahları test etmeye ve kendilerini uluslararası toplumdan daha fazla tecrit etmeye devam ederken, Çin'i Kuzey Kore ile daha iddialı olmaya zorlama konusundaki taahhütlerini yineledi.[63]
Ordu
Japonya'nın askeri gücü (Japonya Öz Savunma Kuvvetleri), Japonya Anayasası'nın 9. maddesi ile sınırlandırılmış olup Japonya'nın herhangi bir savaş ilanı veya uluslararası anlaşmazlıklarda askeri kuvvet kullanmayı reddetmektedir. Bu yüzden Japonya Öz Savunma Kuvvetleri o zamandan bu yana Japonya dışında tek bir kurşun bile atmamıştır.[64] Japonya Öz Savunma Kuvvetleri, ülkenin Savunma Bakanlığı tarafından yönetilmektedir ve Kara, Deniz ve Hava öz savunma kuvvetlerinden oluşmaktadır. Japonya'nın askeri harcamaları, ülkenin GSYİH'sının yüzde birinden az olmasına karşın 2005 yılı itibarı ile 44,3 milyar dolar gibi nispeten büyük rakamlara ulaşmaktadır.[65] Öz Savunma Kuvvetlerine katılım tamamen gönüllüdür. Japonya Öz Savunma Kuvvetleri'nin toplam personel sayısı 247 450'dir. Japonya 1992 yılında yapılan bir kanun değişikliğiyle birlikte Kamboçya, Mozambik, Irak ve Endonezya gibi ülkelerde barış operasyonlarına katılarak II. Dünya Savaşı'ndan bu yana ilk defa ülke dışına asker göndermiştir.[66] Ayrıca Japonya Deniz Öz Savunma Kuvvetleri RIMPAC deniz tatbikatlarına düzenli olarak katılmaktadır.[67]
Ekonomi
Yaklaşık 5 trilyon dolarlık millî geliriyle Japonya, dünyanın üçüncü büyük millî ekonomisidir. II. Dünya Savaşı'nda ağır bir yenilgiye uğramış olmasına rağmen, kısa bir süre içerisinde Japonya'nın hızla kalkınmasıyla dünyanın önde gelen ekonomik güçlerinden birisi hâline dönüşmesi "japon mucizesi" olarak değerlendirilmiş ve uzun yıllar boyunca çoğu gelişmekte olan ülke için bir örnek olarak gösterilmiştir. 1980'li yılların sonuna gelindiğinde Japonya'nın ekonomik gelişmesi o denli göz kamaştırıcı hale gelmiştir ki, "Japan As Number One" sloganı altında, Japonya'nın dünyanın en büyük ekonomik gücü olması planları yapılmaya başlanmıştır.
Hal böyle olmakla birlikte, 1990'lı yılların başından itibaren Japon ekonomisi büyük bir durgunluk içerisine girmiş, büyüme oranları büyük ölçüde azalmış, işsizlik artmıştır. Japonya'nın içine düştüğü bu kronik durgunluktan kurtulamaması hâlinde mali sektörde ciddi bunalımlar yaşamasının kaçınılmaz olacağı büyük ölçüde kabul görmektedir. Ekonomik büyüklüğü ve dünya ticareti içerisindeki yeri göz önünde bulundurulduğunda, (1 dolar 120 yen olarak alındığında, 2002 yılında Japonya 433 milyar dolar ihracat ve 350 milyar dolar ithalat ile 783 milyar dolarlık bir dış ticaret hacmi gerçekleştirmiştir) Japonya'nın içine düşeceği bir finansal krizin tüm dünyayı etkilemesi ise kaçınılmaz olacaktır.
Japonya'nın II. Dünya Savaşı sonrasında gösterdiği ekonomik başarının ardında yatan faktörler, daha sonra içine düştüğü ekonomik durgunluğun da belli' başlı nedenini teşkil etmiştir. Japonya II. Dünya Savaşı'nı takip eden dönemde, istikrarlı siyasi iktidar (Liberal Demokrat Partisi neredeyse 1990'ların ortalarına kadar sürekli olarak tek başına iktidar olmuştur), büyük şirket grupları (Keiretsu) ve güçlü bir bürokrasiden oluşan üçlü bir saç ayağı tarafından yönetilmiştir. Bu üç güç odağı arasındaki işbirliği Japonya'nın önemli ve cesur kararlar alarak güçlü bir endüstriyel yapıya kavuşmasına olanak sağlamıştır. Özellikle Keiretsular, kendi grupları içerisinde oluşturdukları dev bankalar aracılığıyla ihtiyaç duydukları finansmanı çok elverişli koşullarla elde edebilmiş ve hükûmetin ve bürokrasinin de yönlendirmesi ve koruması altında hızlıbir şekilde gelişerek pek çok endüstriyel sektörlerde dünyada ön plana çıkmayı başarabilmiştir.
Altyapı
Ulaşım
Japonya'da yollar için çok para harcanmıştır.[68] 1,2 milyon kilometrelik kaplanmış yol ana ulaşım aracıdır.[69] Japonya'da trafik soldan akar. Yüksek hızlı, bölünmüş, sınırlı erişimli paralı yollardan oluşan bir tek ağ, büyük şehirleri birbirine bağlar ve paralı yol girişimleri tarafından işlenir. Hem yeni hem de kullanılmış arabalar ucuzdur. Enerji verimliliği teşvik etmek amacıyla araba sahipliği ücretleri ve benzin vergileri uygulanır. Japonya'da araba kullanımı G8 ülkeleri arasındaki en düşüğüdür.[70]
Enerji
2005 itibarıyla Japonya'da kullanılan enerjinin yarısı petrol, beşte biri kömür ve %14'ü doğal gazdan oluşur.[71] Japonya'da harcanan elektriğin bir çeyreği nükleer enerjiden oluşur.[72]
Demografi
Nüfus
Japonya, dünyanın en yaşlı nüfusuna sahiptir. Medyan yaş 44,7 yıl olup dünyanın en yüksek medyan yaş, ve Japonya nüfusunun %30,1'i 60 yaşından daha yaşlı olup 60+ yaş grubuna girenlerin dünyanın en yüksek yüzde oranına sahiptir.[73]
Din
Örneğin düğün törenleri genelde Şinto dininin kurallarına göre de yapılır. Cenazelerde ise genelde Budist törenler uygulanır. Şinto ülkenin yerli dinidir. Ormanlarda, dağlarda, denizlerde, kısacası doğada "kami" denilen ruhların yaşadığına inanılırdı. Doğa ile uyum içinde yaşayan eski topluluklar bu ruhları sayarlardı. Bu inanç Şinto dininin temelini oluşturur. Sonraları bu ruhlara atalar ve kahramanlar da eklendi. Bazı evlerde bu ruhlara yiyeceklerin sunulduğu "tanrı rafı" bulunur. Budizm ise Şinto'dan farklı olarak 6. yüzyılda, Çin ve Kore yoluyla Hindistan'dan gelmiştir. İlk kez 16. yüzyılda Portekizli denizciler aracılığıyla gelen Hristiyanlık ise nüfusun küçük bir kısmınca benimsenmiştir.
Sağlık
Japonya'da sağlık bakımı ulusal ve yerel yönetimler tarafından sağlanmaktadır. Kişisel tıbbi hizmetler için ödeme, bir hükûmet komitesi tarafından belirlenen ücretlerle, göreceli erişim eşitliği sağlayan evrensel bir sağlık sigortası sistemi aracılığıyla yapılır. İşverenler aracılığıyla sigortası olmayan kişiler, yerel yönetimler tarafından idare edilen ulusal sağlık sigortası programına katılabilir. 1973'ten beri, tüm yaşlı insanlar devlet destekli sigorta kapsamındadır.[74] Hastalar seçtikleri hekimleri veya tesisleri seçmekte özgürdür.[75]
Kültür
Kimono da Japon kültürünün en önemli unsurudur. Kimono giyen Japonlar adeta sihirli çubukla büyülenmişcesine seremonik ve kibar davranışlar sergilerler. Kimononun da farklılıkları vardır. Evli kadınların kimonolarının kolları kısadır. Bekarların ise uzundur. 20 yaşına basan genç kızlar aile içinde seremoniyle kimono giyer ve 20 yaşını kutlar.
Japonlar seremonilerinde hep dingin bir ruha sahip olup doğayla bir yaşamaya çalışırlar. Kadō (Halk diliyle İkebana da denir) da dünyaca ünlü Japon çiçek süsleme sanatıdır.
Geleneksel Japon kültüründe kadın-erkek ayrımı yoğun olarak vardır. En basitinden Japonca'da 'erkek dili' ve 'kadın dili' vardır. Erkekler oldukça erkeksi bir dille konuşurken kadınların bu dile ait kelimeleri ünlemleri kullanması pek doğru bulunmaz. Ancak günümüzde Japon kültüründe egemen olan yabancılaşma her alana olduğu gibi dile de etki etmiştir.
Mutfak
Japon mutfağı, bir çorba ile Japon pirinci veya eriştesi ve balık eti, sebze, tofu ve benzer besini lezzet eklemek için yapılan okazu gibi temel gıdalara dayanmaktadır. Erken modern çağda kırmızı et gibi daha önceden Japonya'da yaygın olmayan ürünler geldi. Japon mutfağı, gıdanın mevsimselliği,[76] malzemeler ve sunum kalitesi ile bilinmektedir. Japon mutfağı, geleneksel tariflerle ve yerel malzemelerle geniş bir dizi bölgesel özellikler sunmaktadır. Michelin Rehberi, Japonya'daki restoranları dünyanın geri kalanından daha fazla Michelin yıldızı ile ödüllendirdi.[77]
Spor
Geleneksel olarak, sumo Japonya'nın millî sporu olarak kabul edilir.[78] Judo, karate ve kendo gibi Japon savunma sanatları ülkede izleyiciler yaygın olarak uygulanmakta ve tercih edilmektedir. Meiji Restorasyonu'ndan sonra, bazı Batılı sporlar Japonya'ya geldi ve eğitim sistemi aracılığıyla yayılmaya başladı.[79] Japonya 1964 yılında Tokyo Yaz Olimpiyatları'na ev sahipliği yaptı. Japonya 1972 Sapporo ve 1998 Nagano olmak üzere iki kez Kış Olimpiyatları'na ev sahipliği yapmıştır.[80]
Çay töreni
"Sadō" (Çay Yolu) veya "Çanoyu" (Çayın sıcak suyu) adı verilen çay töreni 15. yüzyıla kadar geriye gider. Törenin esası, ev sahibinin konuklarına çay hazırlaması gibi gündelik bir ihtiyaca dayanır. Çay ikramı zaman içinde törensel bir nitelik kazanmıştır. Ev sahibi ve konuklar bu törenin ayrıntılı kurallarına büyük bir ciddiyetle uyarlar. Bu kurallar töreni olabildiğince sadeleştirir. Çay töreni başlı başına kurallar bütününden ibaret değildir. Bunun için bahçe düzenlemesinden çay odasının döşenmesine kadar birçok ön hazırlığın özenle önceden yapılmış olması gerekir. Çay törenine hazırlanmak, mimariden seramiğe, bahçecilikten tarihe, dinden güzel yazma sanatına kadar birçok alanda asgari bilgileri öğrenmek anlamına gelmektedir. Bu hazırlıklar çay töreninin mükemmelliği için şarttır. Bahçenin güzellikleri arasından çay odasına geçen konuklar, gördükleri güzellikler ve yaşadıkları sükunetle çay törenine hazırlanmaktadırlar. Çay töreninde ağırlıklı olarak Zen Budizmi'nin etkisi görülür. Tören ilk bakışta can sıkıcı bir oyun, gereksiz kurallar bütünü gibi gelebilir. Ancak amaç çay yapıp içmekten çok, doğaya karışmak, onun içinde kaybolmak, bu yolla ruhu aydınlatmaktır. Doğallığın yanı sıra sükunet, sadelik estetik ve zarafetle örülü bir arınma sürecidir çay töreni. Hareketler son derece yavaştır, bu nedenle çay yapımı için gerekli eylemlerde olabildiğince tasarruflu olup, yapılması gereken hareketleri çok incelikle hesaplayıp, bunu zarafetle gerçekleştirmek gerekmektedir. Sonuçta ortaya çıkan uyum, ölçülülük ve güzellik izleyenlerin ruhunda ve zihinlerde kalıcı izler bırakacaktır.
Özel günler
Matsuri olarak adlandırılan ve yıl içerisinde çeşitli zamanlarda kutlanan bayram ve festivallerin çoğu kraliyet döneminden günümüze kadar gelmektedir. Bu kutlamaların çoğu Çin ve Budist kökenlidir fakat Japonlar bu kutlamaları dini tören havasında yapmamaktadırlar. Ocak ayında kutlanan "Yetişkinler Günü" gibi bazı özel günler hafta sonları ile birleştirilmesi amacıyla daima pazartesi günleri kutlanır.
Bunların dışında Mart ile Nisan ayları arasında "Çiçek Seyretme" (Hanami), Mayıs ayında "Altın Hafta" (Golden Week), Temmuz 13 ile 15 arası bazen Ağustos ayında "Bon Festivali" (Obon) ve Eylül ayı ortalarında "Ay seyretme" (Tsukimi)dir.
- Resmî Bayramlar
1 Ocak: Yılbaşı 元旦(Gan Tan)
Ocağın 2. Pazartesi: Yetişkinler Günü 成人の日(Seijin no hi)
11 Şubat: Kuruluşu'nun Günü 建国記念の日(Kenkoku Kinen no Hi) Japonya'nın ilk ve efsanevî İmparatoru Jinmu'nun tahta çıktığı gün (eski 紀元節 Kigen-Setsu)
Mart 20 veya 21: İlkbahar Gündönümü = Nevruz 春分の日(Şumbun no Hi)
29 Nisan: Şoowa Devri Anma Günü = Eski İmparator Hirohito'nun Doğum Günü 昭和の日(Şoowa no Hi)
3 Mayıs: Anayasa Bayramı 憲法記念日(Kenpoo Kinen Bi) Anayasa'nın yürürlüğe konulduğu gün
4 Mayıs: Yeşil Günü みどりの日(Midori no Hi)
5 Mayıs: Çocuk Günü こどもの日(Kodomo no Hi) (Tang no Sekku)
Temmuz'un 3.Pazartesi: Deniz Bayramı 海の日(Umi no Hi)
Eylül'ün 3.Pazartesi: Yaşlılara Saygı Günü 敬老の日(Kei-Rou no Hi)
Eylül 23 veya 24: Sonbahar Gündönümü 秋分の日(Şuubun no Hi)
Ekim'in 2. Pazartesi: Spor Günü 体育の日(Taiiku no Hi)
3 Kasım: Kültür Günü 文化の日(Bunka no Hi) Anayasa'nın ilan edildiği gün
23 Kasım: Çalışmalara Teşekkür Günü 勤労感謝の日(Kinrou Kanşa no Hi)
23 Aralık: İmparator Akihito'nun Doğum günü 天皇誕生日(Tennou Tanjoubi)
- Kültürel Bayramlar
3 Şubat: Fasulye atma Seremonisi 節分(Setsubun)
3 Mart: Kızlar Festivali 雛祭(Hina Matsuri) 'Şeftali Bayramı' 桃の節句(Momo no Sekku)
7 Temmuz: Yıldız Festivali 七夕(Tanabata)
Eylül ortası: Ay seyretme 月見(Tsukimi)
15 Kasım: 3, 5 ve 7 yaş çocuklar için festival günü 七五三(Şiçi Goo San: 7-5-3)
31 Aralık: Yeni yıl arifesi 大晦日(Oo-Misoka)
- Budistlere özgü Bayram
8 Nisan: Çiçek Bayramı 花祭り (Hana Matsuri): Buda'nın doğum günü
- Askerî Bayram
11 Kasım: Öz Savunma Kuvvetleri Günü 自衛隊記念日(Jiei Tai Kinen Bi)
- Eski Askerî Bayramlar
10 Mart: Kara Kuvvetleri Günü 陸軍記念日(Rikugun Kinen Bi)
- Mukden Büyük Meydan Muharebesi(奉天大会戦)nde Rusları yendikten sonra Mukden Kalesi'ne girdiği gün (1905)
27 Mayıs: Deniz Kuvvetleri Günü 海軍記念日(Kaigun Kinen Bi)
- Japon Müşterek Donanması'nın Japon Denizi Muharebesi, Tsuşima Meydan Muharebesi(日本海海戦、対馬海戦)nde Rus Baltık Donanmasını yendiği gün (1905)
- Yas Günleri
10 Mart: Tokyo Büyük Hava Hücum Günü 東京大空襲の日 (Tokyo Dai-Kuşuu no Hi)
- Tokyo'da Hava bombardmanıyla 100.000'den fazla Japon sivil kaybının yaşandığı gün (1945)
23 Haziran: Okinawa'da Ölenlerin Ruhlarını Teselli Günü 沖縄「慰霊の日」(Okinawa 'İrei no Hi')
- 94.000 Japon'un Okinawa Adası Seferi'nin bitiş günü bombardımanla kaybedildiği (1945)
6 Ağustos: Hiroşima Atom Bombası Günü 広島原爆の日(Hiroşima Genbaku no Hi)
- Amerika'nın Hiroşima kentine ilk Atom bombasını attığı 140.000'den fazla insanın kaybedildiği gün (1945)
- 9 Ağustos: Nagasaki Atom Bombası Günü 長崎原爆の日(Nagasaki Genbaku no Hi)
- Amerika'nın Nagasaki kentine ikinci Atom bombasını attığı ve 70.000'den fazla insanın kaybedildiği gün (1945)
15 Ağustos: Mütareke Günü 終戦記念日(Şuusen Kinen Bi)
- Japonya'nın teslim olmasıyla II. Dünya Savaşı'nın bittiği gün (1945)
- Japonya'da meydana gelen 9,0 büyüklüğünde deprem(11 Mart 2011)
Kıyafet
Uzun bir dışa kapalılık döneminin ardından 19. yüzyılın ikinci yarısında başlayan Batılılaşma çabaları, halkın kıyafetine de yansıdı. Bugünkü Batılı giyim tarzı, bu sürecin sonucudur. Ancak Japonlar Batılılaşma ile birlikte gelenekleri yaşatma, hatta geliştirme çabasını bir an olsun bırakmamışlardır. Bu çerçevede insanlar özel günlerde geleneksel kıyafet olan kimono giymeyi ihmal etmezler. Kimono vücudu saran ve belde geniş bir kuşakla (obi) bağlanan geleneksel ve dünyaca ünlü bir giysidir.Yeni yıl kutlamalarında, evlilik gibi özel günlerde, bayramlarda ya da mezuniyet günlerinde genç, yaşlı, kadın, erkek Japonlar çoğunlukla kimono giyer. Evlilik ve benzeri resmî törenlerde, damatla gelin siyah kimonolar giyerek sorguçlarını takarlar. Erkekler kimonolarının üzerine çok geniş paçalı pantolonlar (hakama) ve bol ceketler (haori) giyerler. İyi bir kimono çok pahalıdır. Japonlar kimonolarına gözleri gibi bakarlar. Kimonolar anneden kıza, babadan oğula aktarılarak giyilir. Kimonoyu ve obiyi düzgün olarak takmak kolay değildir. Bunun için kadınlar özel ders alırlar. Kimono giyildiğinde normal ayakkabı ve çoraplar giyilmez. Ayakkabı yerine yüksek tahta nalınlar (geta) olabileceği gibi pamuklu ya da deriden yapılmış (zori) sandaletler giyilir. Kimono ile özel pamuklu çoraplar olan (tabi) giyilir. Bu çorapların en ayırt edici özelliği başparmak yerinin de örülmüş olmasıdır. Çorapta baş parmak ile diğer parmaklar arasında, sandalet bağının geçmesi için oyuk bulunur. Kimonoya benzeyen diğer bir giyecek ise Yukata'dır. Yukata, pamuklu, basit, yazları festivallerde ya da evde bornoz gibi giyilen giyeceklerdir.
- Japonya aynı zamanda animede ve bilgisayar oyunlarında dünyada birinci sırayı yer alır.
- Japonlar,süs bitkileri ve bahçeleri ile tanınırlar.
- MS 700'den önce bile Japonlar keyif için güzel bahçeler yapmışlardır.
Mitoloji
Amaterasu... Amaterasu-oo-mikami Japon Şinto dininin güneş tanrıçasıdır. Japon imparatorluk ailesinin mitsel atasıdır. 天照大神 kelimesi Cennetlerde Parıldayan Tanrıça anlamına gelir. Kojiki'ye göre, onun kural tanımaz erkek kardeşi Susanoo her şeyi yerle bir edip, Amaterasu'nun pirinç tarlalarını, tapınakları tarümar edince, tanrıça buna çok içerlenir ve Ama-no-Iwato isimli mağaraya gizlenir. Güneşini kaybeden dünya karanlıktır artık.
Diğer tanrılar onu saklandığı yerden çıkarmak için bir oyun kurarlar. Tanrıça Ama-no-Uzume mağaranın önüne bir ayna koyar ve baştan çıkarıcı bir dans etmeye başlar. Bu bir kutlamadır, ve gelen seslerden meraka kapılan Amaterasu mağaradan dışarı uzandığında kendi yansısından ürker. Bu diğer tanrıların onu çekip çıkarması için iyi bir fırsattır.
Torunu Ninigi-no-Mikoto'yu Japonya'da barışı sağlaması için yeryüzüne gönderir. Onun oğlu ise Japonya'nın efsanevi ilk tennoosu (imparatoru) olur üç kutsal silahı ile Kılıç, Mücevher ve Ayna. Bu Japonya'nın İmparatoru mitsel temellere bağlama eğilimini yansıtır. Bu yapı ikinci dünya savaşından sonra büyük ölçüde çökse de Tenno hâlen dinsel niteliklerini muhafaza ediyor.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- "Nihon Rettō". Daijirin / Yahoo Japan dictionary. 15 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2007.
- "Population Estimates Monthly Report June 2019". www.stat.go.jp (İngilizce). Statistics Bureau Japan. 20 Haziran 2019. 6 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2019.
- 東京都の人口(推計) [Population of Tokyo (estimate)]. Tokyo Metropolitan Government Bureau of Statistics Department. 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2018.
- United Nations (12 Mart 2017). "The World's Cities in 2016" (PDF). United Nations. 9 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- "The Seven Great Powers". American-Interest. 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2015.
- T. V. Paul; James J. Wirtz; Michel Fortmann (2005). "Great+power" Balance of Power. United States of America: State University of New York Press, 2005. ss. 59, 282. ISBN 978-0-7914-6401-4. Accordingly, the great powers after the Cold War are Britain, China, France, Germany, Japan, Russia, and the United States p. 59
- Baron, Joshua (22 Ocak 2014). Great Power Peace and American Primacy: The Origins and Future of a New International Order. US: Palgrave Macmillan. ISBN 978-1-137-29948-2.
- "OECD.Stat Education and Training > Education at a Glance > Educational attainment and labor-force status > Educational attainment of 25–64 year-olds". OECD. 11 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2020.
- "SIPRI Yearbook 2012–15 countries with the highest military expenditure in 2011". Sipri.org. 28 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2013.
- O'Sullivan, Michael; Subramanian, Krithika (17 Ekim 2015). The End of Globalization or a more Multipolar World?. Credit Suisse AG. 15 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2017.
- "WHO Life expectancy". World Health Organization. 1 Haziran 2013. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2013.
- "Table A.17" (PDF). United Nations World Population Prospects, 2006 revision. UN. 12 Ekim 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2011.
- "Where does the name Japan come from?". 2 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2017.
- Piggott, Joan R. (1997). The emergence of Japanese kingship. Stanford University Press. ss. 143-144. ISBN 978-0-8047-2832-4.
- "Why Japan is Japan? How Japan became Japan?". 28 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2017.
- "121 AD: Wakoku, The Land Of The Submissive Dwarf People?". Tofugu. 6 Ocak 2012. 3 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2017.
- "Wa: The Spirit of Harmony and Japanese Design Today | Concept, Works, and Catalogue". Japan Foundation. 5 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2017.
- Hoffman, Michael (27 Temmuz 2008). "Cipangu's landlocked isles". The Japan Times Online. The Japan Times. 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2018.
- Boxer, Charles Ralph (1951). The Christian century in Japan 1549–1650. University of California Press. ss. 1-14. ISBN 978-1-85754-035-2.
- Word Histories and Mysteries: From Abracadabra to Zeus. Houghton Mifflin Harcourt. 13 Ekim 2004. ISBN 978-0-547-35027-1.
- C.R. Boxer, The Christian Century In Japan 1549–1650, University of California Press, 1951. 11, 28–36, 49–51, 1-85754-035-2
- Mancall, Peter C. (2006). "Of the Ilande of Giapan, 1565". Travel narratives from the age of discovery: an anthology. Oxford University Press. ss. 156-157.
- Batchelor, Robert K. (6 Ocak 2014). London: The Selden Map and the Making of a Global City, 1549–1689. University of Chicago Press. ss. 76, 79. ISBN 978-0-226-08079-6. In Richard Wille's 1577 book "The History of Travalye in the West and East Indies"
- Frédéric, Louis (2002). Japan Encyclopedia (İngilizce). The Belknap Press of Harvard University Press. s. 143. ISBN 978-0-674-00770-3. Erişim tarihi: 29 Ocak 2017.
- Milliyet, Dıctıonnaıre Larousse(Japonya), III, s. 1221.
- Prof. Dr. W. Eberhard, Uzak Doğu Tarihi, TTK Basımevi, Ankara 1992, s. 53.
- Totman, Conrad (2005). A History of Japan (2nd ed.). Blackwell. ss. 289-296. ISBN 1-4051-2359-1.
- "Çin ile Japonya arasında gerginlik tırmanıyor". Deniz Haber. 22 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2012.
- McCargo, Duncan (2000). Contemporary Japan. Macmillan. ss. 8-11. ISBN 978-0-333-71000-5.
- "Arşivlenmiş kopya" 日本の領海等概念図. 海上保安庁海洋情報部. 12 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2018.
- "CIA Factbook: Japan". Cia.gov. 8 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2011.
- "Japan". US Department of State. 4 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- "World Population Prospects". UN Department of Economic and Social Affairs. 21 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2007.
- "Reclaimed Land in Japan". Japan Property Central. 26 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2018.
- "The History of Ogata-Mura | Ogata-mura". Ogata.or.jp. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2014.
- Barnes, Gina L. (2003). "Origins of the Japanese Islands" (PDF). University of Durham. 12 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2009.
- "Tectonics and Volcanoes of Japan". Oregon State University. 4 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2007.
- James, C.D. (2002). "The 1923 Tokyo Earthquake and Fire" (PDF). University of California Berkeley. 16 Mart 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- "M 9.1 – near the east coast of Honshu, Japan". Earthquake.usgs.gov. 11 Temmuz 2016. 6 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2017.
- Israel, Brett (14 Mart 2011). "Japan's Explosive Geology Explained". Live Science. 5 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2016.
- "2013 World Risk Report" (PDF). 16 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2014.
- "The Constitution of Japan" (İngilizce). Prime Minister of Japan and His Cabinet. 3 Kasım 1946. 14 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2014.
- "World Factbook: Japan" (İngilizce). CIA. 28 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2014.
- Fackler, Martin (27 Aralık 2013). "Ex-Premier Is Chosen To Govern Japan Again". The New York Times (İngilizce). New York. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2014.
- "Japonya'da yerel yönetimlerin yapısı ve finansmanında yaşanan gelişmeler". 6 (11). ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 2010. ss. 163-186. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2014.
- McCargo, Duncan (2000). Contemporary Japan (İngilizce). Macmillan. ss. 84-85. ISBN 0333710002.
- Mabuchi, Masaru (Mayıs 2001). "Municipal Amalgamation in Japan" (PDF) (İngilizce). World Bank. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2014.
- "Japan-Australia Joint Declaration on Security Cooperation". Ministry of Foreign Affairs. 11 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2010.
- "Joint Declaration on Security Cooperation between Japan and India". Ministry of Foreign Affairs. 22 Ekim 2008. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2010.
- "Statistics from the Development Co-operation Report 2015". OECD. 23 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2015.
- "Global Diplomacy Index – Country Rank". Lowy Institute. 1 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2018.
- "Japan's Foreign Relations and Role in the World Today". Asia for Educators. 9 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2016.
- The Covenant to Establish a Commonwealth of the Northern Mariana Islands in Political Union With the United States of America, Şablon:USStatute
- "Japanese Territory, Northern Territories". mofa.go.jp. MOFA. 4 Nisan 2014. 26 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
- "Japanese Territory, Takeshima". mofa.go.jp. MOFA. 30 Temmuz 2014. 13 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
- "Japanese Territory, Senkaku Islands". mofa.go.jp. MOFA. 13 Nisan 2016. 10 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
- "Japan and South Korea agree WW2 'comfort women' deal". BBC News (İngilizce). 28 Aralık 2015. 28 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2017.
- McCune, George (1950). Korea Today. Cambridge: Harvard University Press. s. 33.
- The Historical Experience of the Agrarian Reform in Our Country. Pyongyang. 1974. ss. 6-7.
- McCune, Shannon (1964). Korea's Heritage. Rutland: Charles Tuttle. s. 86.
- "Japanese Colony 1910–1945". koreanhistory.info. 21 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2017.
- Ju, Hyujung (2014). "Transformations of the Korean Media Industry by the Korean Wave: The Perspective of Glocalization". Korean Popular Culture in Global Context – ProQuest ebrary vasıtasıyla.
- "Abe and Moon hold first talks in Hamburg, agree to resume reciprocal visits". The Japan Times Online (İngilizce). 7 Temmuz 2017. ISSN 0447-5763. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2017.
- 正論, May 2014 (171).
- "Japan's Defense Policy" (PDF) (İngilizce). Japonya Savunma Bakanlığı. 12 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2014.
- Norimitsu Onishi. "Tokyo says it will bring troops home from Iraq" (İngilizce). International Herald Tribune. 2 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2014.
- "About RIMPAC" (İngilizce). Singapur Hükûmeti. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2014.
- Pollack, Andrew (1 Mart 1997). "Japan's Road to Deep Deficit Is Paved With Public Works" (İngilizce). The New York Times. 4 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2010.
- "Statistical Handbook of Japan - Chapter 9 Transport" (İngilizce). Japonya İstatistik Bürosu. 6 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2010.
- "Transport in Japan" (İngilizce). International Transport Statistics Database. 2 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2009. (abone olmak gerekir)
- "Statistical Handbook of Japan - Chapter 7 Energy" (İngilizce). Japonya İstatistik Bürosu. 6 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2010.
- "Japan taps into ocean winds for power" (İngilizce). ABC News. 21 Ocak 2008. 23 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2010.
- The Economist Pocket World in Figures 2011 Edition (İngilizce). Profile Books. 2010. ISBN 978-1-84668-372-5.
- Rodwin, Victor. "Health Care in Japan". New York University. 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2007.
- "Health Insurance: General Characteristics". National Institute of Population and Social Security Research. 7 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2007.
- "A Day in the Life: Seasonal Foods" 16 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Japan Forum Newsletter No.14 Eylül 1999.
- "「ミシュランガイド東京・横浜・鎌倉2011」を発行 三つ星が14軒、 二つ星が54軒、一つ星が198軒に" (Japonca). Michelin Japan. 24 Kasım 2010. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2014.
- "Sumo: East and West". PBS. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2014.
- "Culture and Daily Life". Embassy of Japan in the UK. 17 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2014.
- "Olympic History in Japan". Japonya Olimpiyat Komitesi. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2014.
Dış bağlantılar
- Kunaicho.go.jp, İmparatorluk Sarayı resmî sitesi (Japonca) (İngilizce)
- Kantei.go.jp 19 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Japonya Başbakanlık ve Bakanlar Kurulu resmî sitesi (Japonca) (İngilizce)
- Ulusal Diet Kütüphanesi (Japonca) (İngilizce)
- Halkla İlişkiler Ofisi (Japonca) (İngilizce)
- Japonya'nın Türkiye Büyükelçiliği 21 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Turizm
- Japonya Ulusal Turist Örgütü (Japonca) (İngilizce)
Vikigezgin'de Japan ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.
- Genel bilgiler
- The World Factbook için Japan verileri (İngilizce)
- Encyclopaedia Britannica Japonya portali (İngilizce)
- Curlie'de Japonya (DMOZ tabanlı) (İngilizce)
- Wikimedia Atlas'da Japan
- Japan 26 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC News ülke profil (İngilizce)
- Japan OECD (İngilizce)