Piramit
Piramit (Yunancada: πυραμίς 'pyramís')[1] dış yüzeyleri üçgen olan ve üstte tek bir noktada birleşen ve şekli geometrik anlamda kabaca bir piramit halindeki bir yapıdır. Bir piramidin tabanı üçgen, dörtgen veya herhangi bir çokgen şekli olabilir. Dünyanın birçok yerinde farklı medeniyetler tarafından piramitler inşa edilmiştir. Hacimce en büyük piramit Meksika'nın Puebla eyaletindeki Büyük Cholula Piramidi'dir
Piramit (Eski Yunanca: πύρ = (pýr) ateş + μέσο/μέση = (méso/mése)) orta kelimelerinden kökleniyor. Türkçede piramit anlamında Arapça kökenli ehram ve Türkçe kökenli köpyak sözcükleri de bulunmaktadır.[2][3][4][5][6]
Mısır Piramitleri
Mısır Piramitleri, Mısır’da yer alan piramit şeklindeki yapılardır. Mısır’da 100’den fazla piramit vardır. Piramitlerin çoğu Eski Krallık Dönemi'nden Orta Krallık Dönemi’ne kadar hüküm süren firavunların mezarları olarak inşa edilmiştir. Bilinen en eski piramit 3. Hanedan döneminde inşa edilen Zoser Piramididir. Bu piramit ve etrafını çevreleyen bloklar; mimar İmhotep tarafından tasarlanmıştır. Mısır Piramitleri dünyanın en eski şekilli taşlardan inşa edilmiş yapılarıdırlar. Yapımda çalışan işçiler piramitlerin sırrını bildikleri için yapım bittikten sonra öldürülmüşlerdir. Gize piramitleri tarih boyunca inşa edilen en büyük yapılar arasındadır. Dünyanın 7 Harikasından yalnızca Gize'de bulunan ve en büyük piramit olan Keops Piramidi ayakta kalabilmiştir.
- Basamak piramidi
- Gize Piramitleri
- Keops Piramidi (145,75 metre, M.Ö. 2550)
- Mikerinos Piramidi(66,5 metre)
- Kefren Piramidi (143,56 metre M.Ö. 2520)
- Sfenks Piramidi
- Zoser Piramidi (63,17 metre M.Ö. 2650)
- Maldum Snefru Piramidi (93,26 metre MÖ. 2000)
- Dahahur Piramidi (104,85 metre M.Ö. 2600)
- Dahahur Snefru Piramiti (103,95 metre M.Ö. 3000
- Sakkara Pepi II Piramidi (52,555 metre M.Ö. 2250)
Meksika Piramitleri
Bolivya Piramitleri
Günümüz
- Louvre Piramiti : Fransa Paris'teki Louvre Müzesi'nin avlusunda bulunan bir cam piramittir.
- Luxor Hotel : Amerika Birleşik Devletleri'nin Las Vegas kentinde, piramit biçimindeki otel ve kumarhane.
- Palace of Peace and Reconciliation : Kazakistan'ın başkenti Nur-Sultan'da bulunan, piramit biçimindeki bir yapı.
- Antalya Cam Piramit : Sabancı Vakfı tarafından Antalya'ya hediye edilen cam piramit, 4.500 m² taban alanı ve 22.76 metrelik yüksekliğine sahiptir. Kongre ve fuar merkezi olarak kullanımının dışında Hasan Subaşı Kültür Parkı içerisinde yer alan, etrafı dairesel şekilli süs havuzlarıyla çevrili ve 4 cepheden girişi bulunan piramit yapı, her yönüyle çağdaş mimarinin örnekleri arasında yer almakta ve her yıl milyonlarca turist ve yerli halk tarafından ziyaret edilmektedir.
Türkiye'deki piramit benzeri yapılar
- Harran Evleri
- Eshab-ı Kehf Dağı : Yedi Uyurlar'ın mağarasının bulunduğu dağ
- "Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, πυ_ρα^μίς". www.perseus.tufts.edu. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2020.
- Kubbealtı Lugati
- PAÜ İngilizce Sözlük
- Eş ve Yakın Anlamlı Kelimeler Sözlüğü
- Bulmaca Sözlüğü
- Hani Astolin (2019), Türk'ün Gizlenen Bilgisini Arayan Türk: "bir de köpyak (piramit) biçimli gömütümüz oldu"