Rachel Corrie

Rachel Aliene Corrie (d. 10 Nisan 1979 - ö. 16 Mart 2003) ISM (International Solidarity Movement-Uluslararası Dayanışma Örgütü) gönüllüsü Amerikalı bir barış aktivistidir.[1][2] Gazze Şeridi'nin güneyinde Refah'ta İsrail Savunma Kuvvetlerine (İSK) bağlı zırhlı bir buldozer tarafından öldürülmüştür.[1][3] Son sınıfta okulunun tayiniyle Refah-Olympia kardeş şehir projesi[4] kapsamında Gazze'ye gittiğinde İkinci İntifada sürmekteydi.[5] Gazze'deyken İsrail Ordusu'nun Filistinlilerin evlerinin yıkılmasına şiddet dışı eylemlerle engel olmaya çalışan ISM aktivistleriyle tanıştı.[1][6][7]

Rachel Corrie
Doğum Rachel Aliene Corrie
10 Nisan 1979(1979-04-10)
Olympia, Washington, ABD
Ölüm 16 Mart 2003 (23 yaşında)
Refah, Gazze Şeridi
Ölüm sebebi İsrail buldozeri tarafından ezilerek öldürülmüştür.
Milliyet ABD
Ebeveyn(ler) Craig Corrie, Cindy Corrie
Resmî site www.rachelcorrie.org

Gazze'ye geleli henüz iki ay olmamıştı ki,[4] 16 Mart 2003 tarihinde iki İsrail buldozerine karşı 8 ISM aktivistinin 3 saatlik direnişi sonrasında öldürüldü.[3][8] Ölümü öncesinde üzerinde parlak, fosforlu, turuncu bir yelek vardı ve megafon kullanıyordu. Öldürüldüğü esnada Filistin'deyken tanıştığı dostu eczacı Samir Nasrallah'ın ailesinin evini yıkmaya çalışan İsrail buldozerinin karşısında duruyordu.[9] Buldozer tarafından iki kez çiğnenmesi sonucu kafatası kırıldı, kaburgaları parçalandı ve akciğerleri delindi.[10]

Corrie'nin ölümünden sorumlu olan buldozer operatörü konusunda tartışmalar vardır. Görgü tanıkları, buldozerin operatörünün bir İsrail askeri olduğunu ve kasıtlı bir şekilde Corrie'yi ezdiğini iddia etmektedirler. İsrail hükûmeti ise olayın bir kaza olduğunu ve operatörün Corrie'yi görmediğini iddia etmektedir.[11][12][13][14]

2005 yılında Corrie'nin ailesi İsrail devletine karşı bir hukuk davası açtı. Davada İsrail, kapsamlı ve güvenilir bir soruşturma yürütmemekle, Corrie'nin ölümünden sorumlu olmakla[15] ve Corrie'nin kasıtlı bir şekilde öldürüldüğünü ya da askerlerin umursamazca ve ihmalkar davaranışları sonucu öldürüldüğünü iddia etmekteydi.[3] Corrie'nin ailesi 1 dolarlık sembolik bir tazminat talebinde bulunarak sadece Corrie ve onun savunduğu Filistin davası için adalet istediklerini göstermek istediler.[16]

Ağustos 2012'de bir İsrail mahkemesi davayı reddetti[3] ve İsrail'in 2003'teki askeri soruşturmasını onayarak İsrail Hükûmeti'nin Corrie'nin ölümünden sorumlu olmadığına hükmetti.[15] Bu karar İsrail yargı sisteminin ve soruşturmanın meşruiyetinin sorgulanmasına yol açtı.[17][18][19]

Rachel Corrie'nin anısına My Name Is Rachel Corrie (Benim Adım Rachel Corrie) isimli tiyatro ve The Skies are Weeping (Gökyüzü Ağlıyor) isimli kantat tertip edildi. 2008 yılında Corrie'nin yazıları derlenerek Let Me Stand Alone (Bırakın Tek Başıma Direneyim) başlığı altında yayımlandı ve başlangıcı şöyleydi: "Dünyayı daha iyi bir yer hâline getirmenin yollarını arayan genç bir kadının olgunlaşmasının penceresinden"[20]. Rachel Corrie Foundation for Peace and Justice (Barış ve Adalet için Rachel Corrie Vakfı) kuruldu ve çalışmalarını sürdürmektedir.

Yaşamı

Corrie 10 Nisan 1979 tarihinde dünyaya gelmiştir. Olympia, Washington'da büyümüştür. Sigorta yöneticisi olan Craig Corrie ve Cindy Corrie'nin en küçük evladıdır. Cindy, ailesini şöyle tarif etmiştir: "Ortalama bir Amerikalı, ekonomide liberal, siyasette muhafazakâr, orta sınıf bir aile."[21][22][23]

Corrie Capital High School'dan mezun oluşunu müteakip birkaç sanat dersi de aldığı Olympia'daki The Evergreen State Collage'a (Evergreen Devlet Üniversitesi) devam etti. Okuluna bir sene ara vererek Washington State Conservation Corps (Washington Devlet Muhafaza Kolordusu)'da bir sene gönüllü olarak çalıştı. Corrie ayrıca üç sene boyunca haftalık olarak akıl hastalarını ziyaret etti.[23]

Evergreen State College'da okuduğu esnada "Olympians for Peace and Solidarity (Olympialılar için Barış ve Dayanışma)" isimli yerel bir örgütte barış aktiviteleri düzenleyerek kendini barışa adamıştır. Corrie daha sonra Batı Şeria ve Gazze'de İsrail ordusunun politikalarına karşı şiddet dışı eylemlerle karşı koymaya çalışan International Solidarity Movement (ISM) (Uluslararası Dayanışma Örgütü)'a dahil oldu.[1] Son senesinde Gazze'ye gidip ISM protestocularına katılmak ve Oympia ve Refah arasında ' kardeş şehir ' projesini başlatmak niyetiyle bağımsız bir öğrenim programı önerdi. Ayrıca ayrılmadan önce Olympia ve Refah çocukları arasında bir mektup arkadaşlığı projesini organize etti.[10][24]

Filistin'deki etkinlikleri

22 Ocak 2003'te İsrail'e uçtuktan sonra bir geceyi Doğu Kudüs'te geçirdi. Refah'a gidip ISM eylemlerine katılmadan önce iki gün ISM'nin Batı Şeria'daki merkezinde eğitim gördü.[10][22] Zararı önlemek için basit kurallar içeren ' anında müdahale ' dersleri gördü. Olaydan sonra yazılan bir makalede özetle şöyle yazıyordu: "Fosforlu yelekler giyin. Koşmayın. Orduyu ürkütmeyin. Megafonla iletişim kurmaya çalışın. Varlığınızı haberdar edin.[10] 27 Ocak 2003'te Corrie ve hemşehrisi William Hewitt Erez kontrol noktasına gittiler ve Gazze Şeridi'ne geçtiler.[10]

Joe Carr'ın çektiği fotoğraf: "16 Mart 2003. Rachel, dokuz ISM gönüllüsü ile birlikte Refah-Mısır sınırındaki Filistinlilerin evlerini yıkan İsrail buldozerleriine karşı şiddet kullanmaksızın karşı koyuyor. Fotoğraf olayın gerçekleştiği günün erken saatlerinden.

Corrie, Refah'tayken İsrail Savunma Kuvvetlerince kullanılan zırhlı buldozerlerin ev yıkımlarını engellemek için canlı kalkan oldu.[25]. Refah'taki ev yıkımları İsrail kuvetlerine göre askeri amaçlar için uygulanan genel bir stratejiydi. İnsan hakları örgütlerine göre ise bir ' toplu cezalandırma ' metodundan başka bir şey değildi. İsrailli bir insan hakları örgütü olan B'Tselem'in verdiği bilgiye göre Refah'ta 2000-2004 yılları arasında yaklaşık olarak 1700 ev yıkıldı ve 17.000 kişi evsiz kaldı.[26][26] Corrie, Filistin dışından gelen ve bu yıkımları canlı kalkan oluşturarak önlemetye çalışan 8 kişilik grubun bir üyesiydi.[26]

Corrie ve iki ISM üyesi ilk gecelerini, İsrail kontrol kuleleri tarafından sıklıkla ateş altına alınan ve Pembe Hat boyunca sık nüfuslanmış bir yer olan Block J denilen yere çadır kurarak geçirdiler. Kendilerini, Filistin sakinlerini ve İsrail askerlerini görebilecek şekilde konuşlandırdılar ve İsrailli keskin nişancıların hedefi olmaktan sakınmak için kendilerinin uluslararası kişiler olduklarını gösteren bir flama astılar. İsrailli askerler, çadırlarının birkaç adım ötesine yere ateş açmaları üzerine Corrie ve arkadaşları, varlıklarının, İsrailli askerleri caydırmaktan çok provoke ettiğini düşünerek çadırlarını toplayıp alanı terk ettiler.[10]

Kişta isimli Filistinli bir tercüman olayla ilgili şunları belirtmiştir: "Ocak sonları ve Şubat ayları çok karışık zamanlardı. Sınır boyunca her yerde ev yıkımları vardı ve aktivistlerin yapacakları başka hiçbir şey yoktu."[10] Kişta aynı zamanda ISM aktivistleriyle ilgili şu yorumu yaptı: " Onlar sadece cesur değildi ayrıca çılgınlardı da."[10] Yapılan eylemler aktivistler için pek güvenli değildi: Bir İngiliz, İsrail keskin nişancısının mermisiyle öldürülen bir Filistinli gencin naaşını çıkarmak için zeytinliğe girdiği esnada bir şarapnelin isabet etmesi sonucu yaralanmıştı, Jenny isminde İrlandalı bir barış aktivisti de bir buldozer tarafından neredeyse eziliyordu.[10]

Filistin militanları, Filistin sakinleri ile İsrail kontrol kuleleri arasındaki çadırlarda kalan uluslararası kişilerin çapraz ateş altında kalmalarından endişe ettiklerini ifade ediyorlardı. Birtakım sakinler de genç aktivistlerin ajan olabileceklerinden şüpheliydiler. Corrie bu şüphelerin üstesinden gelebilmek için birkaç kelime Arapça öğrenip Bush yönetiminin suçlarını alaycı bir şekilde eleştirmeye çalışıyordu.[10] Zamanla ISM üyeleri Filistinli ailelerce misafir edilerek barınmaları ve yemekleri Filistinli aileler tarafından tedarik edilmeye başlandı. Buna rağmen Corrie öldürülmeden önceki günlerde, içinde ISM üyeleri hakkındaki yalan yanlış bilgilerin bulunduğu bir belge Refah'ta dolaşmaya başladı. Belgedeki "Onlar kim? Niye buradalar? Onların buraya gelmesini kim istedi?" gibi sorular ISM aktivislerini hayal kırıklığına uğrattı ve endişelendirdi.[10] Corrie'nin öldürüldüğü sabah aktivistler bu belgenin etkilerini ortadan kaldırmanın yollarını aramaya başladılar. Aktivistlerden biri: " Hepimiz buradaki rolümüzün çok pasif olduğunu düşünüyoruz. Yaptığımız şey sadece İsrail ordusunu geciktirmek."[10] 14 Mart 2003'te Middle East Broadcasting Center'a (Orta Doğu Yayın Merkezi) verdiği bir röportajda Corrie şunları söylemiştir:

İnsanların yaşama kabiliyetlerinin sistematik bir şekilde yıkılmasına şahitlik ediyormuşum gibi hissediyorum. İnsanlarla akşam yemeğine oturuyorum ve bazen şunun farkına varıyorum: Kocaman bir askeri makine bizi kuşatmış ve bu makine, birlikte yemek yediğim insanları öldürmeye çalışıyor.[10]

Su Kuyuları Canlı Kalkan Girişimi

Gordon Murray’in Ocak 2003’teki bir makalesine göre, Corrie hayatının son bir ayında Canada Well isimli şirkette, İsrailli buldozerlerin tahrip ettiği su kuyularını tamir etmeye çalışan Refahlı belediye çalışanlarını koruyabilmek için çokça vakit harcamıştı. Canada Well, 1999’da, bir CIDA (Canadian International Development Agency - Kanada Uluslararası Kalkınma Ajansı) kuruluşu olarak kurulmuştur. Tahribattan önce, El Iskan su kuyularıyla Refah’ın su ihtiyacının %50’sinden fazlasını karşılamıştır. Şehirde sıkı karne uygulaması vardı (yalnızca birkaç saat su verilen şehir günlerce bu suyla idare etmek zorundaydı). Murray ayrıca şunları da belirtiyordu yazısında: ”İsrail keskin nişancıları ve tankları kuyuları tamir etmeye çalışan belediye çalışanlarını öldürmeye başlayıncaya kadar ISM aktivistleri, sakinliklerini korumuşlardı. Corrie, röportajlarından birinde şunu söylemişti: "Grubumuzun İsrail Bölge Komuta Merkezi’nden aldığı izne ve ayrıca megafon ve flamalara rağmen yine de İsrail askerleri, yaklaşık bir saatlik zaman aralıklarıyla aktivistlerin ve işçilerin üzerine birkaç kez ateş açıyorlardı. Hatta mermilerin birisi, üç uluslararası kişi ile bir çalışanın arasına gelerek yerdeki molozları onların suratına sektirecek kadar yakın gelmişti."[27] Yine Murray’in yazdıklarına göre Kanada Hükûmeti İsrail Ordusu’nun yaptıklarını resmi şekilde protesto etmeyip kınamamasına karşın, kuyuların tamiri için yaklaşık 450.000 dolar ödenek ayırmayı kararlaştırmıştı.[28]

2003 Irak İşgali Protestosu Üzerine Tartışma

Corrie Gazze’deyken, Irak işgaline karşı 15 Şubat 2003’te düzenlenen savaş karşıtı protestoların bir uzantısı niteliğindeki bir protestoya katılmıştır. Corrie, el yapımı bir Amerikan bayrağını yakarken görüntülendi.[10][29] Robert Spencer, Corrie’yi çocukların gözü önünde bayrak yakarak Amerika’ya karşı oluşan nefreti körüklediğini belirterek eleştirmiştir.[30]

Corrie’nin ölümünün ardından ISM, Corrie’nin ailesinin, geniş yankı bulan bayrak yakma hadisesiyle ilgili yaptıkları şu açıklamayı yayınladı:

Bu eyleme tasvip etmesek dahi bu olayı belirli bir çerçeve içerisinde değerlendirmek gerektiğini düşünüyoruz. Rachel, Gazze’de Irak savaşı karşıtı bir gösteriye katılmıştır. Rachel, biri Amerikan biri de İsrail bayrağı olmak üzere çocukların yakmak için çizdikleri bayraklar için çocuklara yardımcı oluyordu. Rachel, üzerinde Davut’un yıldızının bulunduğu İsrail bayrağını yakmayı düşünmüyordu. Ancak protesto esnasında, savaş yüzünden ve kendi devletinin uyguladığı dış politika yüzünden Gazze’de meydana gelen, kendisinin de şahitlik ettiği onca yıkımı düşününce kendi bayrağını yakmasında bir sakınca görmedi. Gazze’de Rachel adına düzenlenen anma töreninde çekilen bir fotoğrafta şunu gördük: Filistinli çocuklar ve yetişkinler Amerikan bayrağına sarılı sembolik bir tabut taşıyarak Rachel’ı onurlandırıyorlardı. Şunu söyleyebiliriz ki son yıllarda Gazze’de, Amerikan bayrağına hiç bu kadar saygılı davranılmamıştı. Biz şuna inanıyoruz ki Rachel Filistin halkına Amerika’nın farklı bir yüzünü göstermiştir. O da merhamet yüzüdür. Umarız ki Rachel, en çok, Amerikan bayrağıyla olan bu fotoğrafıyla hatırlansın.[31]

Corrie’nin Gazze’den Annesine Yolladığı E-mailler

Rachel’ın Gazze’den annesine yolladığı e-maillerden dördü, daha sonraları The Guardian gazetesinde yayınlanmıştır.[32] Ocak 2008’de Norton içerisinde Rachel’ın e-maillerinin ve diğer yazılarının bulunduğu ‘Let Me Stand Alone’ başlıklı kitabı yayımladı.[33][34][35] Yale Profesör David Bromwich’a göre Rachel, Mahatma Gandhi ve Martin Luther King’in titizlikle uyguladığı büyük duyarlılığın mektuplarını bırakmıştır.[36] Corrie annesine bir mektubunda şöyle yazmıştır: "Şunu söyleyebilirim ki Filistinlilerin kahir ekseriyeti Gandhi’nin şiddet dışı direnişini uygulamaktadır."[33] "My Name Is Rachel Corrie" (Benim Adım Rachel Corrie) isimli tiyatro ve "The Skies Are Weeping" (Gökyüzü Ağlıyor) isimli kantat bu mektuplar baz alınarak uyarlanmıştır.

Rachel Corrie'nin, Filistin'de iken annesine yazdığı bir mektupta oradaki yıkımı ve zulmü şu ifadelerle ifade etmiştir;

"Dünyada böyle bir zulmün kıyamet koparmadan gerçekleştirilebileceğine inanamıyorum.
Dünyanın böyle korkunç bir hâle gelmesine göz yumuşumuza tanıklık etmek, canımı yakıyor, geçmişte de yaktığı gibi."[37]

  • Rachel'i ezen buldozerin bir benzeri
  • Olayın ardından Corrie
  • Rachel için yapılan bir anma etkinliği
  • Adına sahnelenen oyun
  • Olympia'da Rachel için nöbet tutanlar.

Kaynakça
  1. "Profile: Rachel Corrie". BBC News. 28 Ağustos 2012. Erişim tarihi: 13 Eylül 2012.
  2. Harriet Sherwood (28 Ağustos 2012). "Rachel Corrie's death was an accident, Israeli judge rules". The Guardian. Erişim tarihi: 8 Eylül 2012.
  3. "Court dismisses damages claim in Rachel Corrie case". The Times of Israel. 28 Ağustos 2012. Erişim tarihi: 16 Eylül 2012.
  4. Gordon, Neve (5 Eylül 2012). "No justice for Rachel Corrie". Erişim tarihi: 13 Eylül 2012. Bilinmeyen parametre |newsmedia= görmezden gelindi (yardım)
  5. "Rachel Corrie: a memory that refuses to die". The Guardian. 28 Ağustos 2012. Erişim tarihi: 7 Eylül 2012.
  6. Haaretz, 2nd Sept. 2012
  7. Amnesty USA, August 28, 2012
  8. "Israeli bulldozer kills American protester". CNN. 25 Mart 2003. Erişim tarihi: 8 Eylül 2012.
  9. Mackey, Robert (28, 2012). "Witness-to-Rachel-Corrie's-death-responds-to Israeli-court-ruling-absolving-soldier". The New York Times. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. Tarih değerini gözden geçirin: |tarih= (yardım)
  10. Joshua Hammer (Eylül/Ekim 2003). "The Death of Rachel Corrie". Mother Jones. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2008. Tarih değerini gözden geçirin: |tarih= (yardım)
  11. Urquhart, Conal (14 Nisan 2003). "Israeli report clears troops over US death". The Guardian. Erişim tarihi: 12 Nisan 2010.
  12. Webley, Kayla (4 Haziran 2010). "Who Is Rachel Corrie?". Time. Erişim tarihi: 6 Haziran 2010.
  13. "Rachel Corrie: A worldwide symbol of the Palestinian struggle". arabnews.com. 16 Mart 2011. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2012.
  14. Noga Tarnopolsky (1 Eylül 2012). "Rachel Corrie's death: 'it's a no brainer that this was gross negligence'". Alaska Dispatch. Erişim tarihi: 8 Eylül 2012.
  15. Ruth Pollard (28 Ağustos 2012). "Israeli army cleared of activist's death". The Sydney Morning Herald. Erişim tarihi: 7 Eylül 2012.
  16. "Life of crushed US activist Rachel Corrie not worth $1: Israeli court". The National. 29 Ağustos 2012. Erişim tarihi: 7 Eylül 2012.
  17. "Rachel Corrie verdict highlights impunity for Israeli military". Amnesty International. 29 Ağustos 2012. 12 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2012.
  18. McGreal, Chris (28 Ağustos 2012). "Rachel Corrie verdict exposes Israeli military mindset". The Guardian. Erişim tarihi: 5 Eylül 2012.
  19. Hass, Amira (23 Ağustos 2012). "U.S.: Israeli probe into Rachel Corrie's death wasn't 'credible'". Haaretz. Erişim tarihi: 5 Eylül 2012.
  20. Publishers Weekly vol. 255 (2008) iss. 7 p. 146
  21. Banks, Gabrielle (2 Aralık 2005). "Parents speaking out to keep alive memory of child killed in Gaza". Pittsburgh Post-Gazette. 4 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2012.
  22. Tizon, Tomas Alex; Marshall, Lynn (18 Mart 2003). "Activist Had Soft Spot for Underdogs". The Los Angeles Times. 7 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2008.
  23. Twair, Pat; Twair, Samir (2003). "Hundreds Salute International Solidarity Movement, Rachel Corrie's Parents". Washington Report on Middle East Affairs (July/August). ss. 62-64. ISSN 8755-4917. 21 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2013.
  24. Klein (article of May 22, 2003), as republished in Flanders, 2004, p. 182.
  25. Greg Myre (17 Mart 2003). "Israeli Army Bulldozer Kills American Protesting in Gaza". The New York Times. 29 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2012.
  26. Harriet Sherwood (28 Ağustos 2012). "Rachel Corrie lawsuit result 'dangerous precedent' say human rights groups". The Guardian.
  27. Rachel Corrie (28 Şubat 2003). "Overview of events in Gaza since Feb 14th". Palestinian Centre for Human Rights. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2012.
  28. "I am Rachel Corrie (İngilizce)". sevenoaksmag.com. 3 Nisan 2006. 24 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2014.
  29. "'Rachel Corrie' play opens in London after NYC cancellation". CBC News. 31 Mart 2006. 20 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2012. See photo of burning of mock flag attached to article.
  30. Spencer, Robert (25 Ekim 2003). Onward Muslim Soldiers: How Jihad Still Threatens America and the West. Regnery Publishing, Inc. s. 285. ISBN 978-0-89526-100-7.
  31. "ISM Statement on the Killing of Rachel Corrie and its Aftermath" (Basın açıklaması). Rachel Corrie Memorial Website. 21 Mart 2003. Erişim tarihi: 9 Eylül 2012.
  32. "Rachel's War". The Guardian. 17 Mart 2003. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2008.
  33. Corrie, Rachel (2008). Alan Rickman, Katharine Viner (Edl.). [[Let Me Stand Alone]]. W. W. Norton & Co. s. 273[256(?)], hardcover. ISBN 978-0-393-06571-8. URL–vikibağı karışıklığı (yardım)
  34. Rachel Corrie; Alan Rickman; Katharine Viner (2005). My Name is Rachel Corrie: The Writings of Rachel Corrie. Nick Hern Books. ISBN 9781854599063. Erişim tarihi: 8 Eylül 2012.
  35. "Rachel Corrie: 'I am hungry for one good thing I can do'". Seattlepi.com. 13 Mart 2008. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2010.
  36. David Bromwich (16 Mart 2009). "Thoughts on the Death of Rachel Corrie". The Huffington Post. Erişim tarihi: 8 Eylül 2012.
  37. Rachel Corrie'den Tantavi'ye vicdanının kısa tarihi Yeni Şafak. Alıntı: 20 Ekim 2012

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.