Said Paşa

Said Paşa, tam adı Mehmed Said Paşa (1822-1863), Osmanlı Devleti'nin Mısır valisi (1854-1863). Bireysel toprak mülkiyetinin gelişmesini sağlamış ve şeyhü'l-beledlerin nüfuzunu kırmıştır.

Mehmed Said Paşa
Mısır ve Sudan Valisi
Hüküm süresi	1854-1863
Önce gelen	I. Abbas Hilmi Paşa
Sonra gelen	İsmail Paşa
Hanedan	Kavalalılar Hanedanı
Babası	Kavalalı Mehmed Ali Paşa
Doğum	1822 Kahire, Mısır
Ölüm	1863 (40-41 yaşlarında) Kahire, Mısır
Dini	Sünni İslam

Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın dördüncü oğluydu. Paris'te öğrenim gördü. Batılı mali çevrelerin Mısır'daki geleneksel toprak düzeninin değiştirilmesi yönündeki baskıları üzerine, 1855'te çıkardığı bir yasayla köylülerin topraklarını erkek varislerine bırakabilmelerini sağladı. Üç yıl sonra bir başka yasayla varis olabilecek akrabaların sayısını sınırladı. Ayrıca bir tarlayı üst üste beş yıl elinde tutan ve vergisini ödeyen köylülere bu tarla üzerinde mülkiyet, satış ve ipotek hakları tanıdı. Şeyhü'l-beledlerin bir köylünün ölümünde ve belirli aralarla köy toprağını yeniden bölüştürmesi uygulamasına son verdi. Şeyhü'l-beledlerin aracılığıyla toplanan ortak köy vergisini kaldırarak her üreticinin yalnızca kendi vergisinden sorumlu olmasına dayanan bir sistem getirdi. Şeyhü'l-beledlerin elindeki toprakların bir bölümüne el koydu ve daha önce askerlikten muaf olan oğullarını orduya aldı.

Said Paşa başka alanlarda da yenilik girişimlerinde bulundu.1861'de bir komisyon kurarak bir belediye yasası hazırlanmasını istedi. Yabancı devletlerin karşı çıkması sebebiyle bu girişimi sonuçsuz kaldı. Sudan'dan köle getirilmesini yasaklayarak köle ticaretini durdurma çabası da başarısızlığa uğradı. 1856'da bir Fransız şirketine Akdeniz'i Süveyş Kıstağı üzerinden Kızıldeniz'e bağlayacak bir kanal açma imtiyazı verdi. Osmanlıların ve İngilizlerin baskısıyla 1859'da bu projeye karşı çıktıysa da kanal inşaatı resmi bir izin olmaksızın başladı.

Kaynakça