Sakuma Shōzan
Sakuma Shōzan (佐久間 象三) Sakuma Zōzan olarak da okunur, asıl adı Sakuma Kunitada (佐久間 国忠) (d. 10 Mart 1811 - ö. 2 Ağustos 1864), Japonya'da Batılılaşma politikasını savunan öncülerden. Ortaya attığı Doğu ahlakı ve Batı bilimi sloganı 19. yüzyıl sonlarında Japonya'daki modernleşme girişiminin temelini oluşturmuştur. Öğrencisi Yoshida Shōin'in yaygınlaştırdığı düşünceleri, Meici Restorasyonu döneminin başlıca esin kaynakları arasında sayılır.
Geleneksel Konfüçyüsçü bir eğitim gördü. Şogunun danışmanlar meclisi üyelerinden Sanada Yukitsura'nın en güvendiği yöneticilerden biri durumuna yükseldi. Ama Japonya'nın Batı teknolojisini benimsemesi gerektiğini savunduğundan, Sanada'yla birlikte görevden çekilmek zorunda bırakıldı. Kendini Batı araştırmalarına verdi; Felemenkçe (Rango 蘭語)yı, silah ve cam yapımını öğrendi. Matsuhiro bölgesinin askeri gücünü ve tarımsal düzeyini geliştimeye çalıştı. Başarısıyla birçok izleyici edindi ve bunlardan bazıları daha sonra yeni yönetimde önemli görevlere geldi.
Sakuma, Batı'ya ilişkin daha fazla bilgi edinmek amacıyla, 1854'te öğrencisi Yoshida Shōin'in, Amerikalı Tuğamiral Matthew C. Perry'nin gemilerinden birine kaçak olarak binmeye özendirdi. Yoşida'nın yakalanması üzerine onunla birlikte hapse atıldı, ama ölüm cezaları bağışlandı. Ertesi yıl klanının gözetimi altında kalma koşuluyla serbest bırakıldı. ABD ve Japonya'nın 1858'de imzaladığı ticaret antlaşmsının ardından dışa açılma politikasının önde gelen savunucularından biri oldu. Antlaşmaya karşı çıkan milliyetçi çevreler şogunu devirmek için ve iktidarı imparatora geri vermek için bir hareket başlattılar. Bu çatışmanın bir bölünme getireceğini düşünen Sakuma, şogunla imparator arasındaki ilişkilerin düzelmesi için çaba gösterdiği bir sırada, milliyetçi bir samuray grubu tarafından öldürüldü.
Wikimedia Commons'ta Sakuma Shōzan ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |