Sarıyar, Aybastı

Sarıyar(Borta), Ordu'nun Aybastı ilçesinin bir mahallesidir. Eski adı Borta dır. Bu kelime bir Türk lehçesi olan Çağatayca Yük, bargir, yabu, kiracı hayvanı: borta=Kapı, geçiş toroslarda (antalyanın üst bölgelerinde) anlamındadır. Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük.. Budapest: Section Orientale de la Société Ethnographique Tongroise.) Ayrıca aynı lehçede ayrıca bir çiçek ismidir. Sarıyar mahallesinin Aybastı'ya uzaklığı 11 km dir. Karadeniz sahiline uzaklığı ise 40 km dir. Mahallenin Borta adında bir de yaylası bulunmaktadır. 1990'lı yıllardan sonra İstanbul ve yurtdışına çok göç vermiştir.

Coğrafi konumu

Sarıyar mahallesi, Aybastı ilçe merkezine 9 km mesafede olup kuzeydoğu istikametindedir. Kabataş ilçesi, Sefalık, Beylerli ve Kutlular köylerine komşudur. Sarıyar Köyü; Baş çayır, Aşağı ve Yukarı Çorak, Köy içi, Kölemenli, Cıddo, Kefeli ve Belan olmak üzere sekiz mahalleye ayrılmıştır.

Köy hemen hemen dağınık bir araziye kurulmuş olup yerleşim dağınıktır. Mahallenin ulaşımı karayolu ile sağlanmaktadır. Bu yolda zaman zaman iyileştirme çalışmaları yapılmaktadır.

Nüfusu

1990 lı yıllarda Köy yaklaşık 350 haneye ve 1000 kadar nüfusa sahip iken, nüfusun büyük kısmı İstanbula göç etmiştir. Göçün en büyük nedeni, bölgede tek geçim kaynağı olan fındık üretiminin artan nüfus için bir kaynak olarak değerini yitirmesi, öte yandan fındık fiyatlarının reel olarak düşmesidir. Bununla birlikte, göç edenler her yıl ağustos-Eylül aylarında (özellikle fındık mevsiminde) köye kısa süreli dönüş yapmaktadır. Bu dönemde nüfus 1000 kişinin üzerine çıkabilmektedir. Diğer zamanlarda mahalle nüfusunun çoğunluğunu yaşlılar oluşturmaktadır. Mahalleden göçenler İstanbul'da; Güneşli, Çekmeköy, Üsküdar, Beykoz ve Sultanbeyli ilçelerinde, Ankarada; Sincan ve Kazan ilçelerinde oturmaktadır. Ayrıca başta Almanya ve Fransa olmak üzere Arabistan ve İsrail gibi ülkelere de göçler olmuştur.

Ekonomisi

Mahallenin coğrafi yapısı tipik Karadeniz köylerinin özelliklerini yansıtmaktadır. Engebeli yerlişim yerleri birbirinden kopuk, düz alan az, ormanlık vaziyette bir coğrafyaya sahiptir. Bu çetin coğrafyada mahalle nüfusu geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlamaktadır. Fındık, patates, ceviz, mısır, üretimi yapılan köylerde sebzecilik az da olsa görülmektedir. Büyükbaş, küçükbaş, arıcılık, ve kümes hayvancılığı, yapılmaktadır. Mahallede köy merası bulunmaktadır.

Sarıyar Mahalleninde Kefeli mahallesinde ve Baş çayır mahallesinde olmak üzere iki tane okula sahiptir. Mahallede Sağlık Ocağı bulunmamaktadır. Ama son yıllarda yapılan çalışmalar netice vermemiştir. Mahallede beş Camii ve birde Kur’ an kursu bulunmaktadır. Fakat Kur’an kursu faaliyette değildir. Mahallede yıllara göre el sanatları kursları ve birinci kademe okuma yazma kursları düzenlenmektir. Küçük olmakla birlikte kişilerin ihtiyaçlarına cevap verebilecek tipte bakkallar bulunmaktadır. Özellikle bu bakkallarda çocuk yiyeceği, sigara ve tüp satılmaktadır. Baş çayırda oldukça iyi durumda futbol sahası bulunmaktadır.

Mahallede elde edilen ürünlere dayalı olarak yöresel yemekler tüketilmektedir. Pancar, et, tavuk, mısır unu, balak, sebze ve meyve, bal, yumurta, süt, peynir, turşu, pirinç çok tüketilmektedir. Özellikle her sofrada lahana türü yemek bulunur.

Özellikle kışa hazırlık için yapılan konserve, reçel, elma ve armut pekmezi, salamura, turşu, meyve konserveleri yine önemli derecede mahallenin besinleridir.

Sariyar Eski Türkçede ay isimleri

Ocak - Zemheri

Şubat - Gücuk

Mart - Mart

Nisan - Abrul

Mayıs - Mayıs

Haziran - Kirez

Temmuz - Orah /Orak

Ağustos - Aastos

Eylül - İlk guz

Ekim - Ortaguz

Kasım - Son guz

Aralık - Garaaş / Karakış