Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş
Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş (Fransızca: Vol 714 pour Sydney), Belçikalı yazar ve illüstratör Hergé'nin ilk kez 1968 yılında yayımladığı Tenten çizgi roman albümüdür. Serinin yirmi ikinci albümüdür.
| Vol 714 pour Sydney | ||||
 "Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş" albümünün Yapı Kredi Yayınları'ndan çıkan Türkçe baskısının kapağı | ||||
| Yazar | Hergé | |||
|---|---|---|---|---|
| Çevirmenler |
Barış Kılıçbay (Yapı Kredi) Ela Güntekin (İnkılâp) | |||
| Ülke | Belçika | |||
| Dil | Fransızca | |||
| Tür | Çizgi roman | |||
| Yayım |
1 Ocak 1998 (Yapı Kredi Yayınları, 1. baskı) 2008 (İnkılâp) 1980 (Alfa) 1989 (Milliyet) | |||
| Yayımcı |
Le Journal de Tintin (1966-1967) Casterman 1968 (renkli) Türkiye yayımcıları: Alfa, Milliyet, Yapı Kredi ve İnkılâp. | |||
| Sayfa | 62 | |||
| ISBN | 2-203-00105-4 | |||
| Tenten'in Maceraları serisi | ||||
| ||||
Birçok Tenten albümünde olduğu gibi önce Le Journal de Tintin dergisinde renkli olarak tefrika edilmiş[1], daha sonra da albüm halinde yayımlanmıştır. "Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş", Hergé'nin 1983'teki ölümünden önce tamamladığı sondan bir önceki Tenten albümüdür.
Bu macerada genç gazeteci Tenten ve arkadaşları, davetli oldukları bir uzay bilimleri kongresine katılmak üzere Avustralya'ya doğru yola çıkacaklarken, giderayak eksantrik bir milyonerin kendi uçağıyla seyahat etme davetini kabul ederler. Uçak havadayken kaçırılır ve Pasifik Okyanusu'nda bir adaya indirilirler. Burada onları eski düşmanları Rastapopoulos karşılar[2].
Yayın öyküsü
Tenten'in "Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş" adlı macerası ilk kez, Belçika'da yayımlanan haftalık resimli roman dergisi Le Journal de Tintin 'de 27 Eylül 1966 tarihinden 28 Kasım 1967 tarihine kadar bölümler halinde tefrika edildi. Tefrika bittikten bir yıl sonra da, 1968'de aynı adla albüm olarak çıktı. Gerek tefrika edildiği dergide gerekse ilk albümde macera renkli olarak yayımlanmıştır ve her ikisinde de sayfa sayısı 62'dir[2].
Birçok Tenten macerası albüm haline gelmeden önce birtakım çizgi roman dergilerinde bölümler halinde yayımlanmıştı. 1929 ilâ 1939 yılları arasında, Tenten'in ilk sekiz macerası Belçika'da çıkan Le Vingtième Siècle (Yirminci Yüzyıl)'ın çocuk eki olan Le Petit Vingtième de siyah-beyaz olarak tefrika edildikten sonra albüm haline gelmişti. Bunların neredeyse tamamı sonradan renklendirilerek yeniden yayımlandı. Bunun tek istisnası ilk çıkan albüm olan Tenten Sovyetler'de'dir. Bu albüm hiçbir zaman renklendirilmemiştir. 2. Dünya Savaşı yıllarında, yani 1940'la 1944 yılları arasında, Tenten maceraları başka bir Belçika gazetesi Le Soirda tefrika edildikten sonra kitaplaştırıldı. 1946'dan itibaren de maceralar yine Tenten'in adını taşıyan dergi Le Journal de Tintin 'de tefrika edildiler, daha sonra albüm haline getirildiler. 1941'den sonra çıkan albümlerin tamamı baştan renkli çizilmişti.[3].
Birçok ülkede ve farklı dillerde sayısız baskıları çıkan albüm, Türkiye'de ilk kez 1980'de Alfa Yayınları tarafından Ölüm Uçuşu, adıyla siyah beyaz çizgilerle ve küçük boyutta yayımlandı. Daha sonra 1989'da Milliyet gazetesi eki olarak da verildi. Maceranın adı bir kez daha değişmiş ve Okyanus Üzerinde olmuştu. Milliyet de macerayı küçük boy ve gazete kağıdına basılı olarak verdi. Hattâ derginin kapağı da gazete kağıdına basılmıştı. Her iki sürümün de baskı kaliteleri düşüktü. Nihayet 1994 yılında Yapı Kredi Yayınları ve 2004'te İnkılâp Kitabevi bu albümün de aralarında olduğu aslına uygun Tenten serilerini basmaya başladılar. Üstelik her iki yayınevi de albümün adını özgün adına uygun hale getirerek ve "Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş" adını kullanmıştı. Yapı Kredi Yayınları albümün ilk baskısını 1 Ocak 1997 yılında yapmıştı.
Şu ana kadar albüm aralarında Japonca ve Katalanca'nın da dahil olduğu tam 28 dilde yayımlanmıştır.
Arka plan ve temalar
"Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş", Hergé'nin siyasi konulara daha az değindiği 2. Dünya Savaşı sonrası dönemine ait albümlerindendir. Yine de Hergé, bu son dönemindeki öykülerinde diktatörlere ve ırkçılığa karşı bir tutum takınmış, silah ticareti ve köleliği kınamış, darbeleri eleştirmiştir. Bazı albümlerinde petrolle gelen ani zenginliklerin siyasi sonuçlarına dikkatleri çekmiştir. Ara sıra, art niyetsiz de olsa insan tüccarlarının eline düşmüş köle Afrikalıları bozuk bir Fransızcayla konuşturması ve onları saf olarak göstermesi (bak. Ambardaki Kömür macerası) eleştiriler alınca daha sonraki baskılarda bu hatasını düzeltmeyi de bilmiştir.
"Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş" adlı macerada Hergé'nin değindiği temalardan biri silah tüccarlığıdır: Bu macerada Hergé, milyoner Laszlo Carreidas karakteri için gerçek yaşamdaki Fransız uçak sanayicisi Marcel Dassault’u örnek almıştır. Ayrıca Hergé albümde finans dünyasının karanlık yönlerine de göndermeler yapar: Laszlo Carreidas’ın İsviçre bankalarındaki gizli hesapları ortaya çıkar. Issız adada Carreidas'ı tıbbi işkence yöntemleriyle sorgulayan Dr. Krollspell, Nazi bilim adamı "ölüm meleği" Dr. Josef Mengele'yi anıştırmaktadır.
Öykünün özeti
Tenten, arkadaşları Kaptan Haddok ve Profesör Turnösol'le birlikte Sidney'de toplanacak bir uluslararası uzay bilimleri kongresine katılmak üzere yola çıkarlar. Uçakları Cakarta'da yakıt ikmali için mola verdiğinde havaalanında eski dostları Piotr Skut la karşılaşırlar. Skut eksantrik milyoner sanayici, uçak üreticisi Laszlo Carreidas ın özel pilotu olmuştur. Skut eski dotlarını bu hiç gülmeyen acayip davranışlı patronuyla tanıştırır. Tenten ve arkadaşları, Laszlo Carreidas'ın yolculuğa hep birlikte kendi özel yapımı prototip jetiyle devam etme teklifini geri çeviremezler, zaten Carreidas da aynı kongreye gitmektedir.
Yolculuk sırasında Carreidas'ın özel sekreteri İngiliz Spalding ve iki adamı uçağı ele geçirerek ıssız bir volkanik adaya indirirler. Bu ada Endonezya (albümde Sondonezya olarak geçer)'ya ait Küçük Sunda Adaları'ndan biridir. Bir müddet sonra bu komplonun arkasındaki asıl ismin Rastapopoulos olduğunu öğrenirler. Rastapopoulos'un amacı kaçırdığı milyoner Carreidas'ın İsviçre bankalarındaki gizli hesaplarına el koymaktır.
Tutsaklar, 2. Dünya Savaşı'ndan kalma Japonlara ait beton askeri sığınaklara kapatılırlar. Rastapopoulos'un adamı Dr. Krollspell, Nazi bilim adamı "ölüm meleği" Dr. Josef Mengele'nin yöntemlerini kullanarak Laszlo Carreidas ı sorgular. Ona 'gerçeği söyleten bir serum' vererek İsviçre'deki banka hesabının şifresini öğrenmeye çalışır. Ancak verilen serum o denli etkili olur ki, Carreidas çocukluğundan bu yana yaptığı her kötülüğü, vefasızlığı, iş hayatında yükselmek için başvurduğu açgözlülük, gaddarlık, vicdansızlık ve hainlikleri bir bir anlatmaya başlar, bir tek banka hesabını söylemez. Dr. Krollspell'in başarısızlığına öfkelenen Rastapopoulos onun üzerine yürüyünce 'doğruluk serumu' şırıngası ona da saplanır ve o da hemen itiraflarına başlar. Böylece iki tarafın da kendisinin daha kötü olduğunu iddia ettiği uzun bir ağız dalaşı başlar.
Uçağın inişinde öldü sanılan Boncuk un yardımıyla kurtulan Tenten ve arkadaşları telepatik bir sesin rehberliğinde eski dev heykellerle dolu bir mağaraya girerler. Adanın volkanik dağına gömülü büyük galerilerden oluşmuş bu dev mağara adeta bir tapınağı andırmaktadır. Mağaradaki gizli mekanizmaları çalıştırarak keşfettikleri gizli geçitlerden volkanın derinliklerine doğru ilerlerlerken düşmanları da onları takip etmektedir. Rastapopoulos'un itirafları sırasında kendiyle ilgili gizli emellerini işiterek ondan korkan Dr. Krollspell de taraf değiştirerek Tenten'in yanında yer almıştır. Grup volkana oyulmuş mağaranın derinliklerinde Space Week dergisinin yazarı Rus gazeteci Mik Ezdanitoff (İngilizce versiyonunda Kanrokitoff) la karşılaşır. Onları buraya yönlendiren içsel sesi onların zihinlerine telepatik bir vericiyle Ezdanitoff yollamıştır. Bu ileri teknolojili vericiyi de Ezdanitoff'a uzaylılar vermiştir. Adanın yerlileri ise eski tarihlerde bu uzaylıları tanrı zannederek tapınmışlardır. Mik Ezdanitoff söz konusu uzaylıların dost olarak güvendiği ve halen irtibatta olduğu birkaç dünyalıdan biridir.
Rastapopoulos'un geçitleri açmak için kullandığı patlayıcılar adada önce bir depreme sonra da volkanik bir patlamaya sebep olur. Rastapopoulos ve adamları kauçuk bir salla denizin açıklarına doğru kaçarlarken, Tenten ve arkadaşları volkanın krater çukurunda kısılır kalırlar. Bu sırada Ezdanitoff önce onlara telepatik hipnoz uygular, sonra da uzaylıların kullandığı bir uçan daire'yi yardıma çağırır. Tenten ve dostları uzaylıların aracına binerek patlayan volkandan son anda kurtulurlar. Ezdanitoff hipnoz altındaki dostlarını, Rastapopoulos ve adamlarının kauçuk salına yerleştirir, saldaki kötü adamları da uçan daire ile bilinmeyen bir yöne doğru yollar. Bir kurtarma uçağı denizdeki salı görür ve Tenten ve dostlarını kurtarır. Cakarta'da bir hastaneye kaldırılan kazazedeler kendilerine geldiklerinde hiçbir şey hatırlamazlar. Olayların farkında olan tek canlı Tenten'in köpeği Boncuk'tur ama o da konuşamaz. Uzaylılarla birlikte olduklarının tek kanıtı Profesör Turnösol ün cebinde unuttuğu ve dünyada mevcut olmayan bir elementten yapılmış madeni cisimdir.
Kaynakça
- "Vol 714 pour Sydney" (Fransızca). www.bellier.org. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2011.
- "Flight 714" (İngilizce). tintinologist.org. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2011.
- "First publication dates of The Adventures of Tintin" (İngilizce). tintinologist.org. 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2011.
Dış bağlantılar
- Tintinologist.org'da "Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş"3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Bellier.org'da "Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş"3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fransızca)