Sineklerin Tanrısı
Sineklerin Tanrısı, Nobel Edebiyat Ödüllü İngiliz romancı ve şair William Golding'in 1954 yılında yazdığı alegorik romanıdır. Özgün adı Lord of the Flies olan roman Türkiye'de özgün adının tam çevirisi olan Sineklerin Tanrısı'nın yanı sıra bazı yayın evleri tarafından İşte Bizim Dünya adıyla da yayımlanmıştı.
Lord of the Flies | |
Sineklerin Tanrısı romanının İş Bankası Yayınları'ndan çıkmış bir baskısının kapağı | |
Yazar | William Golding |
---|---|
Çevirmenler |
Özay Süsoy (Habora Yay. Mina Urgan (Diğer) |
Ülke |
İngiltere |
Dil | İngilizce |
Konular | Alegorik roman, Liderlik savaşı |
Tür | Roman |
Yayım | 1969 - 2006 8. basım |
Yayımcı |
Habora Kitabevi Milliyet Yayınları Adam Yayınları Deniz Kitaplar Yayınevi İş Bankası Yayınları |
Sayfa | 262 |
ISBN |
9789754582901 (Türkçe) |
Romanın İngilizce versiyonu 1970'li yıllarda Türkiye'de yabancı dille eğitim yapan devlet okullarında (Maarif Bakanlığı Kolejleri) İngilizce derslerinde okutulmuştur.
Kitabın arka planı
Kitap II. Dünya Savaşı'nın ardından yazarın kendi yakın geleceğinde, yani gerçek olmayan bir nükleer savaş sırasında geçer. Mercan Adası'na karşılık olarak; Mercan Adası'ndaki gibi çocukların ve gençlerin iyilik potansiyellerinden bahsetmek yerine, kökenlerimizde olan vahşiliğe dönüşü göstermektedir. William Golding, II. Dünya Savaşı'nda gördüğü had safhadaki vahşetin etkisiyle bu kitabı, başlıca insanın doğası ve içinden gelen kötülüğü sorgulamak üzerine yazmıştır.Başlarda kitap İngiliz halkı tarafından tepki görse de (çocukları kötü gösterdiği için) aynı günlerde 2 sokak çocuğunun masum bir çocuğu sebepsiz yere döverek öldürdüğü için bir anda ilgi odağı olmuştur.
Kitabın konusu
Issız bir adaya düşen ve kitapta sayıları tam olarak belirtilmeyen bir çocuk grubu yaşam savaşı vermek için kendi aralarında kuvvetlenirler. Kendi aralarında iş bölümü ve uyum sorununda anlaşırlar. Bu arada bu gruba adanın başka köşelerine düşen çocuklar da katılınca, bir yönetim ihtiyacı doğar. Kargaşanın çözümünü lider seçmekte bulurlar. Sonunda lider olarak Ralph'ı seçerler. 'Domuzcuk' lakaplı çocuk bulduğu deniz kabuğuyla bir anda dikkatleri üstüne çeker fakat lidere bu kabuğu kaptırınca üzerindeki tüm dikkatler de bir anda dağılır. Bununla beraber katolik lisesi öğrenci grubuda deniz kenarındaki gruba yaklaşır ve bu gruba katılırlar. Liderlik ciddi anlamda sorun olmaya başlar. Çare olarak ise liderliği bölmekte bulurlar. Avcılıkla ilgili konuları katolik okulu başkanı olan Jack’e verirler. Çocuklara (küçük olanlara) bakma görevini Domuzcuk’a verirler. Önceliği karın doyurmaya, yatacak barınaklar ayarlamaya, korunmaya ve kurtulmaya ayırırlar. Kurtulmak için dağın en tepesine ateş yakmayı planlarlar ve bunun sorumluluğunu avcılığı üstlenen Jack’e kabul ettirirler. Ne de olsa avlanırken ateşe de bakabilir düşüncesi hakimdir. Yemek ve yatma ile ilgili işlerde sahilde kalan gruba düşer. Ateşin başındaki nöbetin aksadığı bir anda, adaya yakın bir yerden gemi geçer ve ateş söndüğü için adadakileri göremezler. Sonunda zincirler kopar ve adadaki çocuklar iki gruba ayrılırlar. Bir yanda Ralph diğer yanda katolik okulu başkanı Jack. Jack ve onun grubunda olan çocuklar dağa çıkar ve Ralph ve Ralph’in yanında bulunan çocuklara düşmanca tavırlar takınırlar. İki tarafın da belli başlı eksikleri vardır. Bunları tamamlamak için karşılıklı karşılaşmalar olur ama bu karşılaşmalar da sonuçsuz kalır. Simon’un bir gece ormanda gezeken gördüğü canavar (paraşütçü) onun sahile kadar kaçmasını sağlar. O sırada sahilde bulunan ve canavar için çözümler arayan Jack ve Ralph’in grubu Simon’u görünce karanlığın da etkisiyle canavar zannedip linç ederler. İki grup Simon’u öldürdüklerini anlayınca tekrar ayrılırlar. Tekrar barışmak için çaba harcayan Ralph ve Domuzcuk, dağdaki kalede kalan Jack ve grubunun yanına giderler. Domuzcuk, Roger'in tepeden üzerine yuvarladığı kaya ile birlikte uçurumdan yuvarlanarak denizdeki kayalara çakılıp ölür. Ralph ise kaçıp çalılıklara saklanarak kurtulur. Jack ve grubunun Ralph’ı öldürmek için tekrar aradıkları sırada adaya bir gemi yanaşır ve çocukları kurtarır.
Sineklerin Tanrısı, Liderlik savaşının insanların doğal yapısında olduğunu ve bunu kazanmak için de dost kazanma ve düşman kaybetme (gerekirse yok etme) yöntemlerini uygulamasını gösteren bir roman. Gruplaşmaların temelinde insanın en derinlerinde saklı pırıltıları ve kötülükleri meydana çıkarma uğraşındaki insanları betimliyor.
Türkçe baskıları
William Golding'in özgün adı "Lord of the Flies" olan 1954 tarihli romanı Türkiye'de çeşitli zamanlarda farklı adlarla yayımlanmıştı. Onlardan bazıları şunlardır:
İlk baskı yılı | Türkçe ad | Yayınevi | Çevirmen | ISBN |
---|---|---|---|---|
1969 | İşte Bizim Dünya | Habora Kitabevi | Özay Süsoy | yok |
1979 | Sineklerin Tanrısı | Milliyet Yayınları | Mina Urgan | |
1979 | Sineklerin Tanrısı | Adam Yayınları | Mina Urgan | |
1983 | İşte Bizim Dünya/Sineklerin Tanrısı | Deniz Kitaplar Yayınevi | Müge Tayşi | |
2001 | Sineklerin Tanrısı | İş Bankası Yayınları | Mina Urgan | (ISBN 9944884778) |
Sinema Versiyonları
Kitap 2 kez sinemaya aktarıldı.
- İlki 1963 yılında Peter Brook'un çektiği filmdir.Siyah beyaz olarak çekilen bu filmin kitaba daha sadık olduğu belirtilmektedir. bk. Lord of the Flies (film, 1963)
- 1990'da da yönetmen Harry Hook tarafından ikinci kez filme çekildi.Renkli olan bu film ilki kadar başarılı değildi. bk. Lord of the Flies (film, 1990)
Yazar hakkında kısa bilgi
William Golding 1911 yılında Cornwall’da doğdu. Oyuncu, öğretim görevlisi, denizci, müzisyen ve son olarak okul müdürü sıfatlarıyla çalıştı. 1934’te Poems adlı ilk kitabını yayımladı. 1940 yılında Kraliyet donanmasında görev aldı. 1954’te yayımlanan ilk romanı Sineklerin Tanrısını kaleme aldı. 1961 yılında öğretmenliği bıraktı ve kendini tamamen yazmaya adadı; Kule ve Çatal, Dil de dahil olmak üzere toplam on iki roman yazdı. Sineklerin Tanrısı 1963 yılında Peter Brook tarafından filme alındı. 1983 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’ne değer görüldü. Golding 1988 yılında "Sir" unvanını aldı. 1993 yazında öldü.