Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ndeki muhalefet gruplarının yasaklanması

Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ndeki muhalefet gruplarının yasaklanması, ilk olarak 1921'de gerçekleşmiştir.[1][2]

Vladimir Lenin dönemi ve ölümü sonrası

Rusya Komünist Partisi (Bolşevik) 10. Kongresi'nde alınan kararlar uyarınca, 1921 başlarında parti içindeki fraksiyonlar yasaklandı. Lenin, bu durumu "İstisnai bir durumla başa çıkmak için getirilen geçici bir önlemdir." sözleriyle açıkladı.[3] Buna karşın 1921 yılında, David Ryazanov, ortaya çıkan parti içi muhalafetleri bazında, parti kongrelerine fraksiyonlar temelinde seçim yapılmasının yasaklanmasını önerdi. Ancak Vladimir Lenin buna karşı çıktı.[3] İşçi Gerçeği grubunun üyeleri gibi, bazı parti içi muhalefet gruplarının üyeleri Aralık 1923'te partiden ihraç edildi.[4] 1922'de Rus İç Savaşı bittikten sonra, Lev Troçki liderliğindeki Sol Muhalefet ve Nikolay Buharin ile Grigory Zinoviev etrafındaki toplanan muhalefet grupları gibi büyük muhalefet grupları yeniden ortaya çıkmaya başladı. Bu gruplar, birkaç yıl faaliyetlerine devam ettiler. Bu durum bazı Marksist yazarların^[kim?] muhalefet gruplarına yönelik yasakların geçici olarak tasarlandığını iddia etmesine yol açmıştır.[5]

Sol Muhalefet grubu, 1927'de etkisizleştirildi, Troçki ve Zinoviev 1927'de partiden atıldı.

Kruşçev dönemi

Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Nikita Kruşçev'in başlattığı destalinizasyon sonrası Haziran 1957'de Kruşçev'i görevden alınmasına çalışan fakat başarısız olan Anti Parti Grubu ortaya çıktı. Kruşçev'in tanımlaması olan Anti Parti Grubu, Bolşevik liderler Georgi Malenkov, Vyaçeslav Molotov, Lazar Kaganoviç, Dmitri Şepilov gibi isimlerin önderliğindeki muhaliflerden oluşmaktaydı. Grup destalinizasyon sürecinde Josef Stalin'in etkisizleştirilmesine şiddetle karşı çıktı. Tüm isimlerin siyasi işlerden uzaklaştırıldı ve ileriki zamanlarında partiden kovuldu. Şepilov'un Leonid Brejnev döneminde 1976'da partiye tekrar katılmasına izin verildi, ancak pasif bırakıldı.[6][7]

Kaynakça

1. Fitzpatrick, S. (2017). The Russian Revolution, Oxford University Press.
2. Rigby, T. H. (2019). Communist Party membership in the USSR. Princeton University Press.
3. The Balance Sheet of October
4. Fiehn, T., & Corin, C. (2004). Communist Russia under Lenin and Stalin. Murray.
5. Grant, T. (1997). Russia: From Revolution to Counter-revolution. Wellred Books.
6. "The Anti-Party Group". Soviethistory.org. 10 Mayıs 1957. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017.
7. "Khrushchev Expels the 'Anti-Party Group'". 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2011.