Rus İç Savaşı

Rus İç Savaşı
	; Sol yukarıdan saat yönünde: Don Ordusu'na bağlı askerler (1919); Beyaz Ordu'ya bağlı bir Piyade Tümeni (Mart 1920); Kızıl Ordu 1. Süvari Ordusu'na bağlı askerler; Lev Troçki (1918); Çekoslovak Lejyonu tarafından asılan Bolşevik.
Tarih	1917 - 1922
Bölge	Rusya, Kafkasya, Moğolistan, Çin, İran
Sonuç	Kızıl Ordu'nun zaferi. Sovyetler Birliği kuruldu.; Rusya, Ukrayna, Gürcistan, Azerbaycan ve Kazakistan'da güçlü bir Bolşevik zaferi gerçekleşti.; Finlandiya, Estonya, Letonya, Litvanya ve Polonya bağımsızlığını kazandı.;
Taraflar
Komutanlar ve liderler
Güçler
3.000.000[1]	2.400.000
Kayıplar

Rus İç Savaşı (Rusça: Гражданская война́ в Росси́и Grazhdanskaya voyna v Rossiy), 1917 Ekim Devrimi'nden sonra 1918-1922 yılları arasında Bolşeviklerle muhalifleri arasında yaşanan savaştır. Savaş Beyaz Ordu birliklerinin 1918 baharında Beyaz Terör saldırılarıyla başladı. Ana muharebe Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Bolşevik Kızıl Ordusuyla komünizm karşıtlarının Beyaz Ordusu arasında geçti. Ancak savaşa Beyaz Ordu'ya finansal destek ile silah ve asker yardımında bulunan ABD, İngiltere, Fransa, Polonya ve Japonya da müdahil oldu. 1921 yılında Bolşevikler Beyaz Terör'ü ve destekçilerini yenerek tüm ülkeye hakim oldular. 1922 yılında da Sovyetler Birliği kuruldu.

I. Dünya Savaşı'nın yıkımlarının üstüne, bir de üç yıl sürecek olan dış devletlerin ve onlarla bağlaşan iç güçlerin müdahalesine karşı savaş başladı. Nitekim daha 1917 yılının Aralık ayında Romanya, Fransa'nın desteğiyle, Besarabya'yı işgal etti. 1918 Martı'nda Fransız, İngiliz ve Amerikan birlikleri, Murmansk'ı ve Arhangelsk'i ele geçirdiler. Nisan'da önce Japonlar, sonra Amerikalılar, Vladivostok ve Sovyet Uzak Doğusu'na asker çıkardı. Almanlar Ukrayna'yı işgal etti. Mahnovistlerin özgür bölgelerine girerek onları, parti, devlet ve Kızıl Ordu'nun otoritesi altına almak istediler. Bunun üzerine, Kızıl Ordu ile Mahnovistler arasında üç yıl süren bir iç savaş başladı. Aslında Mahnovistler Çarlık rejimine karşı Bolşeviklere destek veriyordu fakat bu nedenlerden dolayı Mahnovistler ve Bolşevikler arasında bir savaş başlamıştır. Güneyde, Ağustos ayında İngilizler Bakü'ye girdi. İçeride yabancılarla birlikte General Denikn (Ukrayna Beyaz Orduları Komutanı), Amiral Aleksandr Kolçak (İmparatorluk Karadeniz Donanması Komutanı, General Lavr Kornilov, Gn. Yudeniç (Türkiye Cephesi Orduları Komutanı), Gn. Pyotr Vrangel (Ukrayna Ordusu Komutanı) ülkenin dört bir yanında silahlı ayaklanmaları yönettiler. Ayrıca ülkede, I. Dünya Savaşı'ndan kalma 60 bin kişilik bir Çekoslovak Lejyonu vardı. Tutsak iken serbest bırakılan bu askerler ülkelerine dönmek üzereyken, Sibirya demiryolu hattı boyunca, Sovyet karşıtı uluslararası saldırı koaliyonuna katılmaya zorlandılar. Bu askerleri ABD silahlandırdı. Sol SR, Brest-Litovsk Antlaşması'nı bozmak amacıyla terör hareketlerine giriştiler. Bu dönemde Alman Büyükelçisi Kont Wilhelm von Mirbach katledildi ve 30 Ağustos 1918 tarihinde bir suikast sonucu Vladimir Lenin ağır yaralandı. 1920 yılı sonlarında varlığı 5 milyona ulaşan Kızıl Ordu saflarında, Semyon Budyonni, Mihail Frunze, Lev Kamenev ve Mihail Tuhaçevski gibi komutanlar sivrildiler.

Üç yıl süren bu savaş, 1920 başlarında Sovyet Kızıl Ordusu'nun gerek ABD, İngiltere, Fransa, Japonya vb. dış devletlerin güçlerine, gerekse Çarlık rejimini canlandırmak isteyen ya da burjuvazinin egemenliğini kurmaya çalışan, onlarla bağlaşık iç güçlere karşı kazandığı başarılarla son buldu. 1918'den 1922'ye kadar Rus İç Savaşı sürdü. Devrime karşı gelenler cezalandırıldı ve SSCB içerisinde istikrar sağlandı. Dünyanın en uzun tren yolu yapıldı. Vladivostok'ta biten tren yolu Sovyet Rusya'nın kalkınmasında önemli rolü oldu. Ardından yapılan geliştirmeler ve kalkındırmalar, Sovyet Rusya'ya karşı yapılan II. Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş'ta SSCB'nin güçlü duruma gelmesine neden oldu. Devrimin iyi uygulanması bu gelişmelerin nedenlerindendir.

Rus İç Savaşı'nda Müttefiklerin müdahalesine karşı pek çok ülkede karşıt protesto gösterileri de düzenlendi.[2] İngiltere'de Rusya'dan Elini Çek kampanyası başlatıldı.[3]

Galeri

Vladivostok'a çıkan ABD birlikleri (Ağustos 1918).
Rus İç Savaşı (Batı Cephesi).
Beyaz propaganda posteri ("Birleşik Rusya İçin"). Bolşevikleri temsil eden düşmüş bir komünist ejderha ve bir Beyaz Haçlı şövalye.
Aleksandr Kolçak Beyaz Ordu birliklerini denetlerken (1919).
Kızıl Ordu birlikleri, Kronstadt denizcilerine taarruz ediyor (Mart 1921).
Lenin ve Troçki Petrograd'ta.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

G. F. Krivosheev, Soviet Casualties and Combat Losses in the Twentieth Century, pp. 7-38.
Lenin’s Collected Works, Progress Publishers, Moskova, Volume 28, 1965, s. 62-75
Paul, William (1919). Hands off Russia!. Renfrew: Socialist Labour Press. ss. 13, 16. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2018.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] G. F. Krivosheev, Soviet Casualties and Combat Losses in the Twentieth Century, pp. 7-38.

[2] Lenin’s Collected Works, Progress Publishers, Moskova, Volume 28, 1965, s. 62-75

[3] Paul, William (1919). Hands off Russia!. Renfrew: Socialist Labour Press. ss. 13, 16. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2018.