Taupo Gölü
Taupo Gölü, Yeni Zelanda'nın Kuzey Adası'nda yer alan bir göldür. Taupo Volkanı'nın kalderasında yer almaktadır. 616 kilometrekarelik yüzölçümü ile Yeni Zelanda'daki en büyük göldür ve Papua Yeni Gine'deki Murray Gölü'nden sonra jeoplitiksel Okyanusya'daki yüzey alanı itibarıyla ikinci en büyük tatlı su gölüdür. Motutaiko Adası, gölün güneydoğu bölgesinde yer almaktadır.
Taupō Gölü | |
---|---|
| |
Konum | Waikato, Kuzey Adası, Yeni Zelanda |
Koordinatlar | 38°48′25″G 175°54′28″D |
Göl türü | Krater gölü |
Uzunluk | 46 km (29 mi) |
Genişlik | 33 km (21 mi) |
En derin noktası | 110 m (360 ft) |
Su hacmi | 59 km3 (14 cu mi) |
Kıyı uzunluğu | 193 km (120 mi) |
Taupo Gölü, yaklaşık 193 kilometre genişliğe ve 186 metre derinliğe sahiptir. Yeni Zelanda'nın en uzun nehri olan Waikato Nehri'ne boşalmakta ve ve ana kolları Waitahanui Nehri, Tongariro Nehri ve Tauranga Taupo Nehri'dir. Kahverengi ve Gökkuşağı alabalığı ile alabalık balıkçılığı yapılmaktadır.
Gölün oluşumu ve volkanizma
Taupo Gölü, yaklaşık 26.500 yıl önce meydana gelen bir süper yanardağ patlamasının yarattığı bir kalderada yer almaktadır. Jeolojik kayıtlara göre yanardağ, son 27 bin yılda 28 kez patlamıştır. Tauhara Dağı, dasitik lavdan oluşmuş olmasına rağmen çoğunlukla riyolitik lavlar akıtmıştır.
26.500 yıl önceki ilk olay Oruanui patlaması olarak bilinir. Son 70 bin yılda dünyanın en büyük patlaması meydana gelmiştir ve 1170 kilometreküp materyal püskürtmüş, yüzlerce kilometrekareye varan arazinin çökmesine ve kalderanın oluşmasına neden olmuştur. Kaldera daha sonra suyla dolmuş ve sonuç olarak taşmıştır. Taupo Gölü olayı, Son Buzul Maksimum'un başlamasına katkı sağladığı düşünülmektedir.
Bitki ve hayvan türleri
Taupo Gölü havzasının büyük bölümü kayın ve podocarpaceae ormanından oluşmaktadır. Blechnum filiforme, Asplenium flaccidum, Doodia media, Hymenophyllum demissum, Microsorum pustulatum ve Microsorum scandens gibi eğreltiotlarına sahip alt bitki örtüsü mevcuttur.
Gölün yerli faunal türleri arasında kuzey koura veya kerevit (Paranephrops planifrons) ve kokopu veya ringa balığı yavrusu (Galaxias türleri) bulunur. Süngerler ve bunlarla ilişkili omurgasızlar topluluğu su altındaki jeotermal havalandırma kanallarının çevresinde yaşamaktadır.
Turizm
Turizm, Taupo'nun ticaret sektörünün önemli bir bileşenidir ve şehir yılda 2 milyondan fazla ziyaretçiyi cezbetmektedir. Sektör için en yoğun zaman, Noel ve Yeni Yıl'ı içeren yüksek yaz sezonudur.
Göl alanı ılıman bir iklime sahiptir. Taupo için kaydedilen günlük maksimum sıcaklıklar, Ocak ve Şubat aylarında ortalama 23.3 °C, Temmuz ayında 11.2 °C aralığındayken gece minimum sıcaklıkları Şubat ayında 11.6 °C'den Temmuz ayında 2.2 °C'ye değişmektedir. Her mevsim yağışlı geçmektedir ancak hazirandan aralık ayına kadar kış ve ilkbahar, yağışın en fazla düştüğü dönemdir.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Lake Taupo ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |